Alopatria speciiĝo
Alopatria speciiĝo (de la antikva greka allos, "alia" greka patra, "patrujo") aŭ geografia speciiĝo estas speciiĝo kiu okazas kiam biologiaj populacioj de la sama specio iĝas izolaj pro geografiaj ŝanĝoj kiel ekzemple montofomiĝo aŭ sociaj ŝanĝoj kiel ekzemple elmigrado. La izolaj populacioj tiam spertas genotipan kaj/aŭ fenotipan diverĝon kiam: (a) ili iĝas submetitaj al malsamaj selektemaj premoj, (b) ili sendepende spertas genetikan funkciadon, kaj (c) malsamaj mutacioj ekestas en la genprovizoj de la populacioj.
La apartaj populacioj dum tempo povas evoluigi klare malsamajn karakterizaĵojn. Se la geografiaj baroj poste estas forigitaj, membroj de la du populacioj povas esti nekapablaj sukcese pariĝi kun unu la alin, ĉe kiu punkto, la genetike izolaj grupoj aperas kiel malsamaj specioj. Alopatria speciiĝo estas pivota faktoro en speciiĝo kaj ofta procezo preter kiuj novaj specioj ekestas. Adapta radiado, kiel observite fare de Charles Darwin ĉe la Galapagosaj fringoj, estas sekvo de alopatria speciiĝo inter diversinsulaj populacioj.
