Akvoralo

La Akvoralo (Rallus aquaticus) estas akvobirdo de la familio de raledoj kaj ordo de Gruoformaj.

Kiel legi la taksonomion Akvoralo
Biologia klasado
Regno: Animaloj Animalia Filumo: Ĥorduloj Chordata Klaso: Birdoj Aves Ordo: Gruoformaj Gruiformes Familio: Raledoj Rallidae Genro: Raloj Rallus Specio: R. aquaticus
Dunomo
Rallus aquaticus Linnaeus, 1758
Konserva statuso
Konserva statuso: Malplej zorgiga
Natura arealo  Reproduktaj teritorioj  Ĉiujare prezencoj  Vintrejoj  Verŝajne formortinta Natura arealo  Reproduktaj teritorioj  Ĉiujare prezencoj  Vintrejoj  Verŝajne formortinta
Aliaj Vikimediaj projektoj

Ties breda medio estas marŝoj, kanaloj, lagunetoj kaj junkejoj tra Eŭropo kaj Azio. Nordaj kaj orientaj loĝantaroj migras, sed la specio estas loĝanta en okcidenta kaj suda Eŭropo, kies nombreco pliiĝas pro alvenintaj migrantoj vintre. Ili estas ĝis 200.000 bredoparoj en Eŭropo.

Aspekto

Plenkreskuloj estas 23-28 cm longaj, kaj havas ĉefe brunajn suprajn partojn – kun regulaj malhelaj makuletoj de centro de plumoj – kaj grizbluajn vizaĝo, gorĝo kaj brusto kun blankonigra vertikala striado ĉeflanke sube. La korpo estas flankebena por helpi facilan trapasadon inter kanejo. Ili havas longajn fingrojn, mallongan agiteman voston -blanka sube- kaj longegan (3-4.5 cm) fajnan ruĝecan bekon, multe pli longa ol tiu de porzanoj, krekso aŭ aliaj raledoj, kaj pro tio eco diferenciga. Kruroj estas flavecaj.

Junuloj estas similaj al plenkreskuloj, sed grizbluo estas pli bruna kaj striita ankaŭ ĉebruste. Idoj estas nigraj kiel tiuj de aliaj raledoj.

Reproduktado

Reproduktado enhavas ceremonion de manĝigado de la ino farata de masklo kaj bekofrostado eĉ dum kovado. Ambaŭ konstruas etan tegmentitan neston el junkoj en seka loko de marŝa plantaro proksime de akvo.

La ino demetas ĝis el 6 ĝis 12 okrecajn ovoj kun brunaj aŭ grizaj makuletoj. Ambaŭ kovas dum ĉ. 20 tagoj. Ambaŭ manĝigas la idojn kiuj forlasas la neston post eloviĝo kaj ekflugas post malpli ol 2 monatoj. Plej ofte travivas 2 idoj.

Kutimoj

Tiuj birdoj manĝoplukas per ties longa beko en koto aŭ sombra akvo, sed ankaŭ inter herbaro per rigardo. Ili manĝas ĉefe insektojn, aliajn etajn akvajn bestetojn kaj vegetalan materialon: semoj, radikoj, beroj...

Akvoraloj estas tre sekretemaj dum bredsezono, kiam ili estas pli ofte aŭdataj ol vidataj. Ili estas bruemaj birdoj, per diversega tiparo da voĉoj, kelkaj sonantaj kvazaŭ porkaj, sed aliaj kiel “kui kuik” de kelkaj porzanoj, krepuske aŭ nokte. Ili estas pli facile videblaj vintre, kiam migrantoj pliigas nombron kaj ĉefe se frostado pelas ilin ĉe kanaro.

Bildaro

• 
• 
• 
• 
• 
  ovo de Rallus aquaticus - Muzeo de Tuluzo

Referencoj

• BirdLife International (2004). Rallus aquaticus. Internacia Ruĝa Listo de Endanĝeritaj Specioj, eldono de 2006. IUCN 2006. Elŝutita 11 May 2006.