yapay
Appearance
(Redirected from yapa-)
Quechua
[edit]Adverb
[edit]yapay
Noun
[edit]yapay
Declension
[edit]declension of yapay
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | yapay | yapaykuna |
accusative | yapayta | yapaykunata |
dative | yapayman | yapaykunaman |
genitive | yapaypa | yapaykunap |
locative | yapaypi | yapaykunapi |
terminative | yapaykama | yapaykunakama |
ablative | yapaymanta | yapaykunamanta |
instrumental | yapaywan | yapaykunawan |
comitative | yapaynintin | yapaykunantin |
abessive | yapayninnaq | yapaykunannaq |
comparative | yapayhina | yapaykunahina |
causative | yapayrayku | yapaykunarayku |
benefactive | yapaypaq | yapaykunapaq |
associative | yapaypura | yapaykunapura |
distributive | yapayninka | yapaykunanka |
exclusive | yapaylla | yapaykunalla |
possessive forms of yapay
ñuqap - first-person singular
ñuqap (my) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | yapayniy | yapayniykuna |
accusative | yapayniyta | yapayniykunata |
dative | yapayniyman | yapayniykunaman |
genitive | yapayniypa | yapayniykunap |
locative | yapayniypi | yapayniykunapi |
terminative | yapayniykama | yapayniykunakama |
ablative | yapayniymanta | yapayniykunamanta |
instrumental | yapayniywan | yapayniykunawan |
comitative | yapayniynintin | yapayniykunantin |
abessive | yapayniyninnaq | yapayniykunannaq |
comparative | yapayniyhina | yapayniykunahina |
causative | yapayniyrayku | yapayniykunarayku |
benefactive | yapayniypaq | yapayniykunapaq |
associative | yapayniypura | yapayniykunapura |
distributive | yapayniyninka | yapayniykunanka |
exclusive | yapayniylla | yapayniykunalla |
qampa - second-person singular
qampa (your) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | yapayniyki | yapayniykikuna |
accusative | yapayniykita | yapayniykikunata |
dative | yapayniykiman | yapayniykikunaman |
genitive | yapayniykipa | yapayniykikunap |
locative | yapayniykipi | yapayniykikunapi |
terminative | yapayniykikama | yapayniykikunakama |
ablative | yapayniykimanta | yapayniykikunamanta |
instrumental | yapayniykiwan | yapayniykikunawan |
comitative | yapayniykintin | yapayniykikunantin |
abessive | yapayniykinnaq | yapayniykikunannaq |
comparative | yapayniykihina | yapayniykikunahina |
causative | yapayniykirayku | yapayniykikunarayku |
benefactive | yapayniykipaq | yapayniykikunapaq |
associative | yapayniykipura | yapayniykikunapura |
distributive | yapayniykinka | yapayniykikunanka |
exclusive | yapayniykilla | yapayniykikunalla |
paypa - third-person singular
paypa (his/her/its) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | yapaynin | yapayninkuna |
accusative | yapayninta | yapayninkunata |
dative | yapayninman | yapayninkunaman |
genitive | yapayninpa | yapayninkunap |
locative | yapayninpi | yapayninkunapi |
terminative | yapayninkama | yapayninkunakama |
ablative | yapayninmanta | yapayninkunamanta |
instrumental | yapayninwan | yapayninkunawan |
comitative | yapayninintin | yapayninkunantin |
abessive | yapayninninnaq | yapayninkunannaq |
comparative | yapayninhina | yapayninkunahina |
causative | yapayninrayku | yapayninkunarayku |
benefactive | yapayninpaq | yapayninkunapaq |
associative | yapayninpura | yapayninkunapura |
distributive | yapaynininka | yapayninkunanka |
exclusive | yapayninlla | yapayninkunalla |
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
ñuqanchikpa (our(incl)) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | yapayninchik | yapayninchikkuna |
accusative | yapayninchikta | yapayninchikkunata |
dative | yapayninchikman | yapayninchikkunaman |
genitive | yapayninchikpa | yapayninchikkunap |
locative | yapayninchikpi | yapayninchikkunapi |
terminative | yapayninchikkama | yapayninchikkunakama |
ablative | yapayninchikmanta | yapayninchikkunamanta |
instrumental | yapayninchikwan | yapayninchikkunawan |
comitative | yapayninchiknintin | yapayninchikkunantin |
abessive | yapayninchikninnaq | yapayninchikkunannaq |
comparative | yapayninchikhina | yapayninchikkunahina |
causative | yapayninchikrayku | yapayninchikkunarayku |
benefactive | yapayninchikpaq | yapayninchikkunapaq |
associative | yapayninchikpura | yapayninchikkunapura |
distributive | yapayninchikninka | yapayninchikkunanka |
exclusive | yapayninchiklla | yapayninchikkunalla |
ñuqaykup - first-person exclusive plural
ñuqaykup (our(excl)) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | yapayniyku | yapayniykukuna |
accusative | yapayniykuta | yapayniykukunata |
dative | yapayniykuman | yapayniykukunaman |
genitive | yapayniykupa | yapayniykukunap |
locative | yapayniykupi | yapayniykukunapi |
terminative | yapayniykukama | yapayniykukunakama |
ablative | yapayniykumanta | yapayniykukunamanta |
instrumental | yapayniykuwan | yapayniykukunawan |
comitative | yapayniykuntin | yapayniykukunantin |
abessive | yapayniykunnaq | yapayniykukunannaq |
comparative | yapayniykuhina | yapayniykukunahina |
causative | yapayniykurayku | yapayniykukunarayku |
benefactive | yapayniykupaq | yapayniykukunapaq |
associative | yapayniykupura | yapayniykukunapura |
distributive | yapayniykunka | yapayniykukunanka |
exclusive | yapayniykulla | yapayniykukunalla |
qamkunap - second-person plural
qamkunap (your(pl)) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | yapayniykichik | yapayniykichikkuna |
accusative | yapayniykichikta | yapayniykichikkunata |
dative | yapayniykichikman | yapayniykichikkunaman |
genitive | yapayniykichikpa | yapayniykichikkunap |
locative | yapayniykichikpi | yapayniykichikkunapi |
terminative | yapayniykichikkama | yapayniykichikkunakama |
ablative | yapayniykichikmanta | yapayniykichikkunamanta |
instrumental | yapayniykichikwan | yapayniykichikkunawan |
comitative | yapayniykichiknintin | yapayniykichikkunantin |
abessive | yapayniykichikninnaq | yapayniykichikkunannaq |
comparative | yapayniykichikhina | yapayniykichikkunahina |
causative | yapayniykichikrayku | yapayniykichikkunarayku |
benefactive | yapayniykichikpaq | yapayniykichikkunapaq |
associative | yapayniykichikpura | yapayniykichikkunapura |
distributive | yapayniykichikninka | yapayniykichikkunanka |
exclusive | yapayniykichiklla | yapayniykichikkunalla |
paykunap - third-person plural
paykunap (their) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | yapayninku | yapayninkukuna |
accusative | yapayninkuta | yapayninkukunata |
dative | yapayninkuman | yapayninkukunaman |
genitive | yapayninkupa | yapayninkukunap |
locative | yapayninkupi | yapayninkukunapi |
terminative | yapayninkukama | yapayninkukunakama |
ablative | yapayninkumanta | yapayninkukunamanta |
instrumental | yapayninkuwan | yapayninkukunawan |
comitative | yapayninkuntin | yapayninkukunantin |
abessive | yapayninkunnaq | yapayninkukunannaq |
comparative | yapayninkuhina | yapayninkukunahina |
causative | yapayninkurayku | yapayninkukunarayku |
benefactive | yapayninkupaq | yapayninkukunapaq |
associative | yapayninkupura | yapayninkukunapura |
distributive | yapayninkunka | yapayninkukunanka |
exclusive | yapayninkulla | yapayninkukunalla |
Verb
[edit]yapay
- (intransitive) to increase, augment
- (transitive) to add, augment, increase, repeat
Conjugation
[edit] Conjugation of yapay
infinitive | yapay | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
agentive | yapaq | |||||||
present participle | yapaspa | |||||||
past participle | yapasqa | |||||||
future participle | yapana | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person inclusive |
1st person exclusive |
2nd person | 3rd person | ||
indicative | ñuqa | qam | pay | ñuqanchik | ñuqayku | qamkuna | paykuna | |
present | yapani | yapanki | yapan | yapanchik | yapayku yapaniku1 |
yapankichik | yapanku | |
past (experienced) |
yaparqani | yaparqanki | yaparqan | yaparqanchik | yaparqayku yaparqaniku |
yaparqankichik | yaparqanku | |
past (reported) |
yapasqani | yapasqanki | yapasqan | yapasqanchik | yapasqayku yapasqaniku |
yapasqankichik | yapasqanku | |
future | yapasaq | yapanki | yapanqa | yapasunchik | yapasaqku | yapankichik | yapanqaku | |
imperative | — | qam | pay | ñuqanchik | — | qamkuna | paykuna | |
affirmative | yapay | yapachun | yapasun2 yapasunchik |
yapaychik | yapachunku | |||
negative | ama yapaychu |
ama yapachunchu |
ama yapasunchu ama yapasunchikchu |
ama yapaychikchu |
ama yapachunkuchu | |||
1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety. 2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people". |
Related terms
[edit]Turkish
[edit]Etymology
[edit]Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]yapay