iulus

See also: Iulus

Latin

FWOTD – 16 April 2021

Alternative forms

jūlus
(fish): iūlis, jūlis

Etymology

Borrowed from Ancient Greek ἴουλος (íoulos), and the fish-name ἴουλος (íoulos), ἰουλίς (ioulís).

Pronunciation

(Classical Latin) IPA^(key): /iˈuː.lus/, [iˈuːɫ̪ʊs̠]
(modern Italianate Ecclesiastical) IPA^(key): /iˈu.lus/, [iˈuːlus]

Noun

iūlus m (genitive iūlī); second declension

(hapax) catkin
- c. 77 CE – 79 CE, Pliny the Elder, Naturalis Historia 16.120:^[1]
  Multae plura gignunt, ut diximus in glandiferis, inter quas laurus uvas suas maximeque sterilis, quae non gignit aliud; ob id a quibusdam mas existimatur. ferunt et abellanae iulos compactili callo, ad nihil utiles, plurima vero ilices, nam et semen suum et granum, quod crataegum vocant, et a septentrione viscum, a meridie hyphear — de quis plura mox paulo — interdumque pariter res quaternas habent.
woodlouse
- c. 77 CE – 79 CE, Pliny the Elder, Naturalis Historia 11.1:^[2]
  Restant inmensae subtilitatis animalia, quando aliqui ea neque spirare et sanguine etiam carere prodiderunt. multa haec et multigenera, terrestrium volucrumque vita (alia * * * pinnata, ut apes, alia utroque modo, ut formicae, aliqua et pinnis et pedibus carentia), et iuli omnia insecta appellata ab incisuris, quae nunc cervicium loco, nunc pectorum atque alvi, praecincta separant membra, tenui modo fistula cohaerentia, aliquis vero non tota incisurae ambiente ruga, sed in alvo aut superne tantum imbricatis flexili vertebris, nusquam alibi spectatiore naturae rerum artificio.
- c. 77 CE – 79 CE, Pliny the Elder, Naturalis Historia 29.136:^[3]
  milipeda, ab aliis centipeda aut multipeda dicta, animal est e vermibus terrae, pilosum, multis pedibus arcuatim repens tactuque contrahens se; oniscon Graeci vocant, alii iulon.
Synonym: oniscus
rainbow wrasse (Coris spp.)
- c. 77 CE – 79 CE, Pliny the Elder, Naturalis Historia 32.152:^[4]
  His adiciemus ab Ovidio posita animalia, quae apud neminem alium reperiuntur, sed fortassis in Ponto nascentia, ubi id volumen supremis suis temporibus inchoavit: bovem, cercyrum in scopulis viventem, orphum rubentemque erythinum, iulum, pictas mormyras aureique coloris chrysophryn, praeterea percam, tragum et placentem cauda melanurum, epodas lati generis.
- p. 80 CE, the so-called Halieutica ascribed to Ovid aka versus Ovidi de piscibus et feris, verses 100–109
  tuque, comes ratium tractique per aequora sulci,
  qui semper spumas sequeris, pompile, nitentes,
  cercyrosque ferox, scopulorum fine moratus,
  cantharus ingratus suco, tum concolor illi
  orphos, caeruleaque rubens erythinus in unda,
  
  insignis sargusque notis, insignis iulis (var. iulus),
  et super aurata sparulus cervice refulgens
  et rutilus phager et fulvi synodontes et ex se
  concipiens channe, gemino sibi functa parente,
  tum viridis squamis parvo saxatilis ore
- 400–450, Caelius Aurelianus, De morbis acutis et chronicis, 1, 1, 22:
  tunc et cibo nutriendus, id est mediam accipiat ⟨panis⟩ partem solitae quantitatis, quam facile percipere atque digere solebat. Sed panem dabimus limpidum, fermentatum, pulmentum autem ova vel olerum betas aut cucurbitas vel malvas aut lapathos aut bulbos vel pisces teneros, ut sunt scari, aselli, iulidae, et aviculas, ut sunt turdi, ficedulae, vel cerebrum porcinum aet haedinum, in hac perseverantes qualitate atque quantitate duobus vel tribus diebus iuxta virium possibilitatem, quo neque parva dando debilitentur neque adiectionibus perturbati opprimantur.
  (please add an English translation of this quotation)

Declension

Second-declension noun.

	singular	plural
nominative	iūlus	iūlī
genitive	iūlī	iūlōrum
dative	iūlō	iūlīs
accusative	iūlum	iūlōs
ablative	iūlō	iūlīs
vocative	iūle	iūlī

References

“iulus”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
iulus in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire illustré latin-français, Hachette.
“iulus”, in Harry Thurston Peck, editor (1898), Harper's Dictionary of Classical Antiquities, New York: Harper & Brothers
Birt, Theodor (1878) De Halieuticis Ovidio poetae falso adscriptis, Berlin: Weidmann, pages 57–58, conjectured the verse 105 of the Halieutica ascribed to Ovid transmitted as insignis sargusque notis, insignis et alis to insignis sargusque notis, insignis iulis, which has been followed as deemed ingenious, such as by Saint-Denis, Eugène de (1943) “Quelques noms de poissons en latin classique”, in Les études classiques‎^[5] (in French), volume 12, numbers Fasc. 2–3, page 130. In pp. 137–138 he restituted the text of Plin. Nat. Hist XI 1, which Detlefsen, Detlef (1905) “Verbesserungen und Bemerkungen zum 11. Buch der Naturalis Historia des Plinius”, in Hermes, volume 40, page 572 agreed with.

Romanian

Etymology

Borrowed from French iule.

Noun

iulus n (uncountable)

millipede

Declension

singular only	indefinite	definite
nominative-accusative	iulus	iulusul
genitive-dative	iulus	iulusului
vocative	iulusule

References

iulus in Academia Română, Micul dicționar academic, ediția a II-a, Bucharest: Univers Enciclopedic, 2010. →ISBN