მა

Laz

Alternative forms

• მან (man)

Etymology

Inherited from Proto-Kartvelian *men (“I”).

Pronoun

მა • (ma) (Latin spelling ma)

1. (first person singular pronoun); I

   მა სი ირი ორა ჯუმა სტერი მაზინ

   ma si iri ora cuma sťeri mazin

   I've always thought of you as a brother

Usage notes

• In Atina, Vizha, Artasheni and Vitse-Arkabi dialects, the მან (man) form is only observed in the idiom მან დო სი (man do si, “You and I”). In Khopa-Batumi and Chkhala dialects it is often used outside this idiom as well.

Postposition

მა • (ma) (Latin spelling ma)

1. (the quotation particle, indicates that the quoted speech belongs to the speaker(s)); I said, we said
   1. (Vitse–Arkabi) მა-შა (ma-şa)

      “თოლიზ მუ გაღოდუ” მაშა “ბერექ გემჩუ” ჲა

      “toliz mu gağodu” maşa “berek gemçu” ya

      I said, "What happened to your eye?" He said, "The boy hit me."

   2. (Borghola) მა-ში (ma-şi)

      მემეტიზ “საატი ნაკო რენ ?” მაში “ჟურ დო გვერი” ჲა მიწუ

      memeťiz “saaťi naǩo ren ?” maşi “jur do gveri” ya miǯu

      When I asked Memet, "What time is it?" he said, "Half past two."

   3. მა (ma)

      ნანაქ “საატი ნაკო ივუ?” ჲა დო მკითხუში “საატი ჟურ დო გვერი დივუ” მა ბუწვი

      nanak “saaťi naǩo ivu?” ya do mǩitxuşi “saaťi jur do gveri divu” ma buǯvi

      When my mom asked, "What time is it?" I said, "It's half past two."

   4. მა დო (ma do)

      “მუნდეს მოხთასენ?” მა დო თოლეფე მოტახერი ბიწკერ

      “mundes moxtasen?” ma do tolepe moťaxeri biǯǩer

      "When will he come?" I am waiting for him with tired eyes

Inflection

Declension of მა

	Atina	Vizha and Artasheni	Artasheni(East)	Vitse	Arkabi	Khopa-Batumi and Chkhala
absolutive	მა (ma)					მა / მან (ma / man)
ergative
dative
genitive	შკიმი (şǩimi)			ჩქიმი (çkimi)
directive	შკიმინდე / შკიმდე / შკიმდა (şǩiminde / şǩimde / şǩimda)	შკიმდა (şǩimda)	შკიმდა (şǩimda)	ჩქიმდა (çkimda)	ჩქიმდე (çkimde)	ჩქიმდა (çkimda)
ablative			შკიმდე (şǩimde)	ჩქიმდენ (çkimden)
locative	ø			მა (ma)	ø
instrumental	ø

See also

• ჲა (ya), შო (şo), ჩქვა (çkva)

References

• Kojima, Gôichi (2012–) “ma[1]/ man”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı‎^[1] (in Turkish)
• Kojima, Gôichi (2012–) “ma[2]”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı‎^[2] (in Turkish)
• Marr, N. (1910) “მა”, in Грамматика чанского (лазского) языка с хрестоматией и словарем [Grammar of the Chan (Laz) Language with a Reader and a Dictionary] (Материалы по яфетическому языкознанию; 2) (in Russian), Saint Petersburg: Academy Press, page 164a
• Tandilava, Ali (2013) “მა”, in Merab Čuxua, Natela Kutelia, Lile Tandilava, Lali Ezugbaia, editors, Lazuri leksiḳoni [Laz Dictionary]‎^[3], online version prepared by Levan Vašaḳiʒe, Tbilisi