ամամ
Old Armenian
editAlternative forms
editEtymology
editFrom Proto-Indo-European *am- (“to fill”); cognate with Sanskrit अमत (ámatra, “a large drinking vessel”), Ancient Greek ἀμίς (amís, “chamber-pot”), ἄμη (ámē, “water-bucket”).[1][2]
Verb
editամամ • (amam)
- (transitive) to fill; to put in a vessel or bag, to bag
- (transitive) to pour out, to empty, to discharge
- ամալ ծարիր յաչս ― amal carir yačʻs ― to colour the eyes with prepared antimony
- (transitive) to cast forth or emit
- (mediopassive, intransitive) to be emptied
Conjugation
editactive
| infinitive | ամալ (amal) | participle | ամացեալ (amacʻeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | ամացուցանեմ (amacʻucʻanem) | aorist stem | ամաց- (amacʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ամամ (amam) | ամաս (amas) | ամայ (amay) | ամամք (amamkʻ) | ամայք (amaykʻ) | աման (aman) | |
| imperfect | ամայի (amayi) | ամայիր (amayir) | ամայր (amayr) | ամայաք (amayakʻ) | ամայիք (amayikʻ) | ամային (amayin) | |
| aorist | ամացի (amacʻi) | ամացեր (amacʻer) | ամաց (amacʻ) | ամացաք (amacʻakʻ) | ամացէք, ամացիք (amacʻēkʻ, amacʻikʻ) | ամացին (amacʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ամայցեմ (amaycʻem) | ամայցես (amaycʻes) | ամայցէ (amaycʻē) | ամայցեմք (amaycʻemkʻ) | ամայցէք (amaycʻēkʻ) | ամայցեն (amaycʻen) | |
| aorist | ամացից (amacʻicʻ) | ամասցես (amascʻes) | ամասցէ (amascʻē) | ամասցուք (amascʻukʻ) | ամասջիք (amasǰikʻ) | ամասցեն (amascʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | ամա՛ (amá) | — | — | ամացէ՛ք (amacʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | ամասջի՛ր (amasǰír) | — | — | ամասջի՛ք (amasǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ ամար (mí amar) | — | — | մի՛ ամայք (mí amaykʻ) | — | |
mediopassive
| infinitive | ամալ (amal) | participle | ամացեալ (amacʻeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | ամացուցանեմ (amacʻucʻanem) | aorist stem | ամաց- (amacʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ամամ (amam) | ամաս (amas) | ամայ (amay) | ամամք (amamkʻ) | ամայք (amaykʻ) | աման (aman) | |
| imperfect | ամայի (amayi) | ամայիր (amayir) | ամայր (amayr) | ամայաք (amayakʻ) | ամայիք (amayikʻ) | ամային (amayin) | |
| aorist | ամացայ (amacʻay) | ամացար (amacʻar) | ամացաւ (amacʻaw) | ամացաք (amacʻakʻ) | ամացայք (amacʻaykʻ) | ամացան (amacʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ամայցիմ (amaycʻim) | ամայցիս (amaycʻis) | ամայցի (amaycʻi) | ամայցիմք (amaycʻimkʻ) | ամայցիք (amaycʻikʻ) | ամայցին (amaycʻin) | |
| aorist | ամացայց (amacʻaycʻ) | ամասցիս (amascʻis) | ամասցի (amascʻi) | ամասցուք (amascʻukʻ) | ամասջիք (amasǰikʻ) | ամասցին (amascʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | ամացի՛ր (amacʻír) | — | — | ամացարո՛ւք (amacʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | ամասջի՛ր (amasǰír) | — | — | ամասջի՛ք (amasǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ ամար (mí amar) | — | — | մի՛ ամայք (mí amaykʻ) | — | |
Derived terms
edit- ամայի (amayi)
- աման (aman)
- ամացուցանեմ (amacʻucʻanem)
- ծովամաց (covamacʻ)
References
edit- ^ Ačaṙyan, Hračʻya (1940) Hayocʻ lezvi patmutʻyun [History of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, pages 36–37
- ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ամալ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
Further reading
edit- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ամամ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ամամ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy