Smart (αυτοκινητοβιομηχανία)
.png) | |
 | |
| Νομική μορφή | Κοινοπραξία |
|---|---|
| Κλάδος | βιομηχανία αυτοκίνησης |
| Ίδρυση | 1994 |
| Έδρα | Μπέμπλινγκεν, Γερμανία |
| Ιδιοκτήτης | Mercedes-Benz 50% Geely 50% |
| Σλόγκαν | For a new urban joy |
| Ιστότοπος | global.smart.com |
| Μέσα κοινωνικής δικτύωσης | |
     | |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Η Smart (Swatch Mercedes Art — Δείγμα Τέχνης της Μερσεντές, επίσημα αναγράφεται ως smart με μικρό αρχικό) είναι γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία κατασκευής αυτοκινήτων πόλης, συνιδιοκτησίας της Mercedes-Benz και της Geely. Κατασκευάζει τις διάφορες εκδόσεις των μικρών αυτοκινήτων πόλης Smart Fortwo και Smart Forfour, τα οποία διατίθενται σε πολλές αγορές, αρχικά μόνο σε κράτη της Ευρώπης, αλλά μεταγενέστερα και σε άλλες ηπείρους. Οι μονάδες παραγωγής της εταιρείας βρίσκονται στο Αμπάκ της Γαλλίας και στην Μπέμπλινγκεν της Γερμανίας, ενώ η έδρα της εταιρείας στην Μπέμπλινγκεν.
ιστορικά δεδομενα
Η ιδέα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Όπως αναφέρεται στο σχετικό λήμμα της γερμανικής Βικιπαίδεια, [1] η ιδέα ενός οχήματος μικρότερου σε μέγεθος και κυβισμό του Volkswagen Polo, (895 cm³ και 40 PS, 700 kg, 132 km/h) απασχόλησε αδιάκοπα την αυτοκινητοβιομηχανία μετά το 1975. Το 1981, η Daimler-Benz παρουσίασε δοκιμαστικά ένα αυτοκίνητο πόλης, το Mercedes NAFA, (Auto Bild τεύχος 33/1986 και auto motor und sport τεύχος 7/1986), με κίνηση στους εμπρός τροχούς και εγκάρσια τοποθετημένο κινητήρα (από την Daihatsu). [2]
Αυτή η μελέτη μπορεί ουσιαστικά να χαρακτηριστεί προάγγελος του Smart.
Όχι μόνο η βιομηχανία, αλλά και αρκετά γερμανικά πανεπιστήμια έχουν ασχοληθεί με την ιδέα ενός μικρότερου αυτοκινήτου απο το Polo. (μεταξόνιο 233 cm, μήκος 350 cm) Δύο παραδείγματα:
Το Projekt BCC (1984–1989) στο Πανεπιστήμιο Σχεδιαστικού Προγραμματισμού του Pforzheim, (Hochschule für Gestaltung Pforzheim). μια ομάδα φοιτητών με την καθοδήγηση του γνωστού καθηγητή Johann Tomforde επεξεργάσθηκε τις σημαντικότερες τεχνολογικές προϋποθέσεις. Τον καθηγητή Johann Tomforde, που ξεκίνησε το 1972 την πλούσια καριέρα του δίπλα στον Béla Barényi, και Bruno Sacco, στην Mercedes-Benz στο Ζίντελφινγκεν, τον συναντάμε μερικά χρόνια αργότερα, επικεφαλή του project-Smart. (Smart Projektleiter) [3]
Το Projekt Mocar (1986–1988) στο Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών του Kassel (Kunsthochschule/ Universität Kassel), όπου ο μηχανολόγος σχεδιαστής μηχανικός, Μουφτόγλου Δημήτρης (πρώην φοιτητής στο πλεύρο του καθηγητή Johann Tomforde στο Pforzheim) με την υποδειγματική καθοδήγηση του διακεκριμένου καθηγητή Horst Sommerlatte, (Recaro [4], Airbus [5]) παρουσίασε μια πρόταση αυτοκινήτου πόλης, που είχε αρκετές ομοιότητες, (όπως μέγεθος, σχήμα και φιλοσοφία του οχήματος) με το μετέπειτα Smart. (599 cm³ και 45 PS, 720 kg, 135 km/h) Τα αποτελέσματα της μελέτης παρουσιάστηκαν στη βιομηχανία (6/1989: 9 χρόνια πριν από την παρουσίαση του Smart) και έγιναν δεκτά με μεγάλο ενδιαφέρον. [6]
Η υλοποίηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι εξελίξεις που οδήγησαν στη δημιουργία της εταιρείας και των μοντέλων της, ξεκίνησαν πρακτικά στα τέλη του 1992, όταν ο πρόεδρος της ωρολογοποιίας Swatch Νίκολας Χάγιεκ (Nicolas Hayek, 1928 - 2010) συνέλαβε την ιδέα της δημιουργίας ενός νέου αυτοκινήτου πόλης, χρησιμοποιώντας τις ίδιες στρατηγικές στην κατασκευή και την διαμόρφωση της έντονης προσωπικότητας που είχαν κάνει τα ρολόγια Swatch τόσο δημοφιλή. Θεωρούσε πως η παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία είχε ως τότε αγνοήσει εντελώς μία σημαντική μερίδα του υποψήφιου αγοραστικού κοινού, που επιζητούσε ένα μικρό, οικονομικό σε κατανάλωση και εντυπωσιακό αισθητικά αυτοκίνητο. Η ιδέα έγινε σύντομα γνωστή ως το «Swatchmobile». Λίγα χρόνια μετά, η ιδιωτική εταιρεία Hayek Engineering AG άρχισε να σχεδιάζει το νέο μοντέλο για την Swatch, έχοντας λάβει σχετική εντολή για 2-θέσιο σαλόνι και υβριδικό σύστημα τροφοδοσίας.
Κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού, ο Χάγιεκ φοβήθηκε ότι οι ήδη υπάρχουσες αυτοκινητοβιομηχανίες θα αντιμετώπιζαν ως απειλή το Swatchmobile. Προκειμένου να αποφύγει ενδεχόμενη σύγκρουση με αυτές, προτίμησε να συνεργαστεί με κάποια από αυτές, αντί να τις ανταγωνιστεί άμεσα. Επιπρόσθετα, μια τέτοια συνεργασία θα γλίτωνε την Swatch από το κόστος δημιουργίας «από το μηδέν» ενός δικτύου πωλήσεων.
Αρχικά είχε συζητήσει με την Volkswagen για το πρόγραμμα του νέου μοντέλου και μάλιστα έγινε μια επίσημη συμφωνία στις 3 Ιουλίου 1991 να μοιραστούν οι δύο εταιρείες την εξέλιξη του πρότζεκτ. Την 1η Ιανουαρίου 1993 όμως, ανέλαβε πρόεδρος του Ομίλου Volkswagen ο Φερντινάν Πίεχ (1937-2019) και αποφάσισε αμέσως να σταματήσει τη σχετική συνεργασία, διότι προτίμησε να επικεντρώσει όλη την προσοχή της εταιρείας στο 4-θέσιο πρότζεκτ «αυτοκίνητο των 3 λίτρων» (επειδή θα κατανάλωνε μόλις 3 λίτρα στα 100 χιλιόμετρα), που εξελίχθηκε τελικώς στο Volkswagen Lupo 3L TDI του 1999 - 2005. Τότε ο Χάγιεκ προσέγγισε διαδοχικά τις BMW, Fiat, General Motors και Renault, αλλά όλες έδειξαν απροθυμία και τελικώς η Mercedes-Benz ήταν η εταιρεία που πραγματοποίησε το όραμά του. Η επίσημη συμφωνία ανακοινώθηκε στις 4 Μαρτίου 1994 και έτσι δημιουργήθηκε η κοινοπραξία MCC (Micro Compact Car), που ξεκίνησε την εξέλιξη του μοντέλου. Η Swatch είχε τροφοδοτήσει το 49% του αρχικού κεφαλαίου των 50 εκατομμυρίων ελβετικών φράγκων και το 51% ήταν της Daimler-Benz. Κατά τη διάρκεια της εξέλιξης του αυτοκινήτου όμως, η Daimler-Benz αύξησε το ποσοστό της στο 81%, αφήνοντας μόνο το 19% στην Swatch.
Μια από τις πρώτες διαμάχες μεταξύ των δύο εταιρειών της κοινοπραξίας MCC ήταν σχετικά με το ίδιο το όνομα του μοντέλου. Ο Νίκολας Χάγιεκ επέμενε να διατηρηθεί, με κάποιο τρόπο, το όνομα της Swatch και να ονομαστεί το μοντέλο «Swatchmobile» ή «Swatch Car». Η Daimler-Benz αντέδρασε στην ιδέα αυτή και πίεσε για ένα ουδέτερο όνομα. Τελικώς υιοθετήθηκε η ονομασία Smart, από το Swatch Mercedes Art, ένα ακρωνύμιο που είχε ήδη γνωρίσει απήχηση εντός της MCC, ενώ παράλληλα συνέπιπτε και με την αγγλική λέξη smart (έξυπνος). Μάλιστα στην καθημερινότητα, η λέξη «smart» στα αγγλικά χρησιμοποιείται για να υποδηλώνει και τις έννοιες «ξύπνιος», «της μόδας» ή ακόμα και «σικ».
Ιστορία της εταιρείας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τελικώς μετά από 3 έτη εξέλιξης, το Smart city-coupé (από το 2004 μετονομάστηκε σε Smart Fortwo, από τον αριθμό των 2 θέσεών του) παρουσιάστηκε επίσημα τον Σεπτέμβριο του 1997, στο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Φρανκφούρτης. Το εργοστάσιο παραγωγής άνοιξε επίσημα στις 27 Οκτωβρίου 1997, με μια τελετή εγκαινίων από τον Πρόεδρο της Γαλλίας Ζακ Σιράκ και τον Καγκελάριο της Γερμανίας Χέλμουτ Κολ.
Εισαγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αρχικά επρόκειτο να κυκλοφορήσει στην αγορά τον Μάρτιο του 1998, αλλά σημειώθηκε μια καθυστέρηση αρκετών μηνών, προκειμένου να υπάρξουν βελτιωτικές παρεμβάσεις στην ανάρτηση και στο σύστημα διεύθυνσης, με σκοπό να βελτιωθεί η ευστάθεια του νέου μοντέλου. Οι αλλαγές αυτές τότε έγιναν επειγόντως λόγω του κλίματος ανησυχίας που δημιουργήθηκε μετά την ανατροπή της Mercedes-Benz A-Class W168 στο «τεστ του ταράνδου» στις 21 Οκτωβρίου 1997 και είχαν ως αποτέλεσμα αντίστοιχες βελτιωτικές παρεμβάσεις και στην W168. Τελικώς, η μαζική παραγωγή του Smart ξεκίνησε στις 3 Οκτωβρίου 1998, με τις πρώτες πωλήσεις να ξεκινούν τον ίδιο μήνα, σε γυάλινους πύργους που θύμιζαν τα γυάλινα κουτιά έκθεσης των ρολογιών Swatch.
Ακόμα και έτσι πάντως, το τελικό ντιζάιν δεν είχε ικανοποιήσει τις προσδοκίες του Χάγιεκ. Επιπρόσθετα, ενώ ο Χάγιεκ απαιτούσε διαρκώς την τοποθέτηση ενός ηλεκτροκινητήρα που να συνδέεται απευθείας με τους τροχούς ή έστω ενός υβριδικού συστήματος, η Daimler-Benz ακολούθησε μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση στο ζήτημα της οικονομίας καυσίμου και το τελικό μοντέλο έφερε έναν σχετικά συντηρητικό 3-κύλινδρο κινητήρα βενζίνης 599 cm³ με τούρμπο. Έχοντας, επιπλέον, υποστεί πολλές απώλειες κερδών σε αυτή την συνεργασία, τελικά η Swatch αποφάσισε τότε να αποσυρθεί, πουλώντας το ποσοστό της στην Mercedes-Benz και έτσι η MCC έγινε εξ ολοκλήρου θυγατρική της. Την 1η Νοεμβρίου 1998, η Mercedes-Benz εξαγόρασε το 100% πλέον της MCC και μετέφερε τα κεντρικά γραφεία της από το Μπιέλ της Ελβετίας στο Ρένινγκεν της Γερμανίας. Την 1η Ιανουαρίου 1999, η Micro Compact Car GmbH μετονομάστηκε σε Micro Compact Car Smart GmbH και έως το 2000 είχε απαλειφθεί ο όρος Micro Compact Car (μαζί και ο τελευταίος συνδετικός κρίκος με την Swatch) και έμεινε το σημερινό όνομα Smart.
Υποδοχή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αν και η αγορά αντέδρασε κάπως διστακτικά στην αρχή, κυρίως λόγω μιας διάχυτης ανησυχίας στο ευρύ κοινό σχετικά με την οδική ευστάθεια του Smart Fortwo, η Mercedes-Benz συνέχισε να το υποστηρίζει, με μεγάλη και έξυπνη διαφημιστική καμπάνια, που τράβηξε το ενδιαφέρον του κοινού. Από τον Ιανουάριο του 2000, του προσέθεσε και έναν 3-κύλινδρο κινητήρα ντίζελ 799 cm³, με μέση κατανάλωση καυσίμου μόλις 3,3 λίτρα στα 100 χιλιόμετρα και ήταν επίσημα ο κινητήρας με την μικρότερη κατανάλωση παγκοσμίως, καθώς και ο μικρότερου κυβισμού ντίζελ παγκοσμίως. Επίσης, τον Ιούλιο του 2002 ο αρχικός κινητήρας βενζίνης των 599 cm³, αντικαταστάθηκε από έναν ισχυρότερο, κυβισμού 698 cm³.
Γενικότερα, το αυτοκίνητο εντυπωσίασε με την οικονομία καυσίμου και την ευελιξία του στους δρόμους των ασφυκτικά μποτιλιαρισμένων πόλεων και ιδιαίτερα με την ικανότητα στάθμευσης ακόμα και στα πλέον απίθανα σημεία, προσφέροντας έτσι λύση στο τεράστιο πρόβλημα στάθμευσης στις μεγαλουπόλεις, με αποτέλεσμα σταθερά υψηλές πωλήσεις. Αυτό ενθάρρυνε την Smart να δημιουργήσει και άλλες εκδόσεις του αυτοκινήτου: κάποιες, όπως το Smart convertible (καμπριολέ) και οι ισχυρότερες εκδόσεις BRABUS ήταν κερδοφόρες, ενώ αντιθέτως το Smart Roadster και το 4-θέσιο Smart Forfour πρώτης γενιάς προκάλεσαν ζημιές 4 δις ευρώ από το 2003 έως το 2006 και τελικώς διακόπηκαν. Μάλιστα σε κάποιες χώρες, όπως στο Μεξικό, όπου άρχισε να εξάγεται το 2003, και στη Ρωσία, όπου άρχισε να εξάγεται το 2012, η εταιρεία έχει προσφέρει μόνο το Smart Fortwo και κανένα άλλο μοντέλο.
Αναδιαρθρώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα].jpg)
Τα τελευταία χρόνια, η Smart επενδύει συνεχώς στην χρήση νέων τεχνολογιών που θα φέρουν τα προϊόντα της πιο κοντά στα νέα δεδομένα της αυτοκίνησης. Το 2008, εισήγαγε ένα ηλεκτροκίνητο Smart Fortwo, στη δεύτερη γενιά σε περιορισμένα αντίτυπα, αλλά μπήκε σε μαζική παραγωγή από το 2017, κατά τη διάρκεια της τρίτης γενιάς. Παράλληλα, έδωσε μεγάλο βάρος και στην εξάπλωσή της στην Ασία, δίνοντας μεγάλη σημασία ιδιαίτερα στην Κίνα, όπου και διατίθεται επίσημα από το 2008. Επιπλέον, από τα τέλη του 2004 εξάγεται επίσημα και στον Καναδά, ενώ η δεύτερη γενιά του Smart Fortwo άρχισε να εξάγεται επίσημα και στις ΗΠΑ από τις αρχές του 2008. Η αρχική επιτυχία του μάλιστα ήταν τόσο μεγάλη, ώστε η Mercedes-Benz παρουσίασε και ένα νέο 4-θέσιο Forfour μέσα στο 2014, με βάση την τρίτη γενιά του Fortwo, που μάλιστα παρουσιάστηκε και κυκλοφόρησε ταυτόχρονα - και τα δύο μοντέλα τόσο για τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και για τις άλλες αγορές διεθνώς.
Τον Σεπτέμβριο του 2016, η Smart ανακοίνωσε ότι έφτασε συνολικά τις 2.000.000 πωλήσεις διεθνώς. Ειδικότερα όμως στις Ηνωμένες Πολιτείες σημειώθηκε μετέπειτα μια τεράστια πτώση των πωλήσεων, με αποτέλεσμα να έχει πωλήσει συνολικά μόλις 100 χιλιάδες αυτοκίνητα στη χώρα αυτή - μάλιστα το 2018 οι πωλήσεις στη χώρα αυτή κατρακύλησαν στα μόλις 1.246 αντίτυπα. Ως αποτέλεσμα, η Smart αποφάσισε τον Απρίλιο του 2019 να αποσυρθεί από τις αγορές των ΗΠΑ και του Καναδά στα τέλη του 2019. Κάτι αντίστοιχο συνέβη και στην Αυστραλία, όπου η εταιρεία εισήχθη για πρώτη φορά το 2003 αλλά τελικώς αποσύρθηκε το 2015, επίσης λόγω χαμηλών πωλήσεων.
Κοινοπραξία με την Geely
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τον Μάρτιο του 2019, η Mercedes-Benz ανακοίνωσε ότι δημιουργεί μια νέα κοινοπραξία με την Geely στην Κίνα, με την κινεζική εταιρεία να πουλάει τα αυτοκίνητα της Smart. Κάθε μια από τις δύο εταιρείες κατέχει το 50% των μετοχών της κοινοπραξίας, η οποία ονομάζεται Smart Automobile Co. και τότε ανακοινώθηκε ότι η Smart θα γίνει αμιγώς ηλεκτροκίνητη, και θα επενδύσουν ισόποσα από 2,7 δισ. γουάν / 350 εκατομμύρια ευρώ (συνολικά και οι δύο 700 εκατομμύρια ευρώ) στην κοινοπραξία.[7] Στις 8 Ιανουαρίου 2020 ανακοινώθηκε ότι η κοινοπραξία πήρε την έγκριση από την κυβέρνηση της Κίνας.
Η νέα Smart θα έχει την έδρα της στην πόλη Ningbo, νότια της Σαγκάης, Κίνα, καθώς τα νέα Smart θα κατασκευάζονται αποκλειστικά στη Κίνα, αλλά θα συνεχίσουν να πωλούνται παγκοσμίως.[8] Επίσης, θα έχει γραφεία στην Κίνα και στη Γερμανία, καθώς η Geely θα αναλάβει τον μηχανολογικό τομέα της κοινοπραξίας, ενώ η Mercedes-Benz τον σχεδιασμό των αυτοκινήτων. Εκτός από την παραγωγή, η κοινοπραξία θα αναλάβει επίσης την διαχείριση, την ιδιοκτησία και την διάθεση των μοντέλων της Smart. Η συνεργασία θα ξεκινήσει επίσημα από το 2022 και όλα τα νέα μοντέλα της Smart θα προσφέρονται παγκοσμίως αποκλειστικά ως αμιγώς ηλεκτροκίνητα. Ο Tong Xiangbei θα είναι ο Διευθύνων Σύμβουλος της κοινοπραξίας, με το διοικητικό της συμβούλιο να αποτελείται από 6 στελέχη, με ίση εκπροσώπηση και από τις δύο εταιρείες.[9]
Μοντέλα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Έτη παραγωγής | Moντέλο | Φωτογραφία |
| 1998 – 2002 | Smart City-Coupé & (από το 2000) Smart City-Cabrio | 
|
| 2002 – 2006 | Smart City-Coupé & City-Cabrio (μετονομάστηκε σε Fortwo το 2004) | 
|
| 2001 – 2004 | Smart K (μόνο στην Ιαπωνία) | 
|
| 2002 | Smart Crossblade | 
|
| 2003 – 2005 | Smart Roadster | 
|
| 2004 – 2006 | Smart Forfour | 
|
| 2007 – 2014 | Smart Fortwo ΙΙ | 
|
| 2008 – 2014 (σε περιορισμένα αντίτυπα[10]) | Smart Fortwo ED (αρχικά γνωστό ως EV) | 
|
| 2014 – σήμερα | Smart Fortwo ΙΙΙ | 
|
| 2014 – σήμερα | Smart Forfour ΙΙ | 
|
Επίσης, έχει παρουσιάσει και αρκετά πρωτότυπα μοντέλα, όπως το Smart Crosstown και το Smart Forstars.
Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ https://de.wikipedia.org/wiki/Smart_(Automarke)
- ↑ https://de.wikipedia.org/wiki/Liste_der_Konzeptfahrzeuge_von_Mercedes-Benz#NAFA
- ↑ Hartmut Seeger, Vom Königsschiff zum Basic Car, Tübingen 2007, S. 213 ff., ISBN 9783803032089.
- ↑ https://de.wikipedia.org/wiki/Recaro_Holding
- ↑ https://de.wikipedia.org/wiki/Airbus
- ↑ Archiv der Universität Kassel, FB 24, Jahrgang 1988
- ↑ Dzikiy, Phil (28 Μαρτίου 2019). «Daimler, Geely turning Smart car into Chinese-made all-electric global brand». Electrek (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2019.
- ↑ https://www.cbc.ca/news/business/smart-cars-daimler-1.5116641
- ↑ «Mercedes και Geely επενδύουν €700 εκατ. στην «νέα» κινέζικη Smart». www.autoblog.gr/ 8 Ιανουαρίου 2020.
- ↑ Smart Fortwo EV.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- «The Smart history», Paul Guinness, Haynes Publishing, ISBN 1-84425-123-3.
