ISO 843

Το διεθνές πρότυπο ISO 843:1999 καθιερώνει ένα σύστημα για την μεταγραφή και τον μεταγραμματισμό ελληνικών χαρακτήρων σε λατινικούς χαρακτήρες. Το ελληνικό ισοδύναμό του είναι το πρότυπο ΕΛΟΤ 743, Έκδοση 2.

Τύποι

Από το ΕΛΟΤ 743: "Αυτό το Ελληνικό Πρότυπο δεν καθορίζει αυστηρά ποιος τύπος µετατροπής θα χρησιµοποιηθεί σε µία εφαρµογή. Μία εφαρµογή που χρειάζεται ένα είδος απεικόνισης Ελληνικών χαρακτήρων σε Λατινικούς χαρακτήρες µπορεί να επιλέξει ένα, και µόνο ένα, από τους παραπάνω τύπους για κάποιο συγκεκριµένο σκοπό. Η εφαρµογή πρέπει να δηλώνει ρητά τον τύπο µετατροπής που υιοθετεί". Η μετατροπή καλύπτει δύο τύπους αποδόσεων, με διαφορετικές αντιστοιχίες για την καθεμιά:

• Τύπος 1: Μεταγραμματισμός: αναστρέψιμη μετατροπή γράμμα-γράμμα

Χρησιμοποιείται, π.χ., σε κείμενα που πρέπει να επανέλθουν στην αρχική τους μορφή, π.χ. για αποστολή από σύστημα που δεν υποστηρίζει ελληνικά.

• Τύπος 2: Μεταγραφή: μη αναστρέψιμη, ομόηχη μετατροπή

Χρησιμοποιείται, π.χ. για ονόματα, πινακίδες, επίσημα έγγραφα (διαβατήρια κτλ), εκεί που το ξένο κείμενο χρειάζεται να αποδίδει τον ήχο του ελληνικού.

Μεταγραμματισμός, Μεταγραφή, Φραγκολεβαντίνικα ή Greeklish;

Κείμενα που δημιουργούνται από μεταγραφή ή μεταγραμματισμό μπορούν να χαρακτηριστούν σαν φραγκολεβαντίνικα ή greeklish (αν και ορθότερο θα ήταν greeklatin ή groman, αφού η απόδοση γίνεται σε αλφάβητο και όχι σε γλώσσα). Ο όρος αυτός είναι ακατάλληλος, πάντως, καθώς τα greeklish της καθημερινής μας ζωής είναι σε μεγάλο βαθμό αυθαίρετα (καθιστώντας την αναστροφή αδύνατη χωρίς τη χρήση λεξικού), αντίθετα από τις διαδικασίες μεταγραμματισμού και μεταγραφής που είναι αυστηρά καθορισμένες και δίνουν κείμενα που προκύπτουν μονοσήμαντα από το ελληνικό πρωτότυπο. Επίσης, τα greeklish συνήθως έχουν και στοιχεία οπτικής αντιστοιχίας. Επομένως, ένα μεταγραμματισμένο ή μεταγραμμένο κείμενο είναι greeklish, ενώ ένα κείμενο greeklish δεν είναι μεταγραμμένο ή μεταγραμματισμένο, καθώς παράγεται με αυθαίρετη, μη μονοσήμαντη μέθοδο.

Έκδοση 1997

Η παρακάτω απεικόνιση αντιστοιχεί στον Τύπο 1 (αναστρέψιμος μεταγραμματισμός) των ISO 843 και ΕΛΟΤ 743:

Ελληνικό αλφάβητο		Λατινικό αλφάβητο		Unicode				Σημειώσεις
				Hex		Dec
Α	α	A	a
Ά	ά	Á	á	00C1	00E1	193	225
Β	β	V	v
Γ	γ	G	g
Δ	δ	D	d
Ε	ε	E	e
Έ	έ	É	é	00C9	00E9	201	233
Ζ	ζ	Z	z
Η	η	Ī	ī	012A	012B	298	299
Ή	ή	Ī́	ī́	Ī 0301	ī 0301	Ī 769	ī 769	συνδυασμός της οξείας
Θ	θ	Th	th
Ι	ι	I	i
Ί	ί	Í	í	00CD	00ED	205	237
Ϊ	ϊ	Ï	ï	00CF	00EF	207	239
	ΐ		ḯ		1E2F		7727
Κ	κ	K	k
Λ	λ	L	l
Μ	μ	M	m
Ν	ν	N	n
Ξ	ξ	X	x
Ο	ο	O	o
Ό	ό	Ó	ó	00D3	00F3	211	243
Π	π	P	p
Ρ	ρ	R	r
Σ	σ, ς	S	s
Τ	τ	T	t
Υ	υ	Y	y
Ύ	ύ	Ý	ý	00DD	00FD	221	253
Ϋ	ϋ	Ÿ	ÿ	0178	00FF	376	255
	ΰ		ÿ́		ÿ 0301		ÿ 769	συνδυασμός της οξείας
Φ	φ	F	f
Χ	χ	Ch	ch
Ψ	ψ	Ps	ps
Ω	ω	Ō	ō	014C	014D	332	333
Ώ	ώ	Ṓ	ṓ	1E52	1E53	7762	7763

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• ISO 843
• ΕΛΟΤ 743

Τεκμηρίωση

• Μεταγραφή μη Ρωμανικών Γραφών - Συλλογή από συστήματα γραφής και πίνακες μεταγραφής, από τον Thomas T. Pedersen. Πίνακες αναφοράς σε PDF περιλαμβάνουν το ISO 843.
• Ελληνικό Πρότυπο ΕΛΟΤ 743 2η Έκδοση - Μετατροπή των Ελληνικών χαρακτήρων με χαρακτήρες Λατινικούς
• Μετατροπή του ελληνικού αλφαβήτου με λατινικούς χαρακτήρες (ΕΛΟΤ 743)
• Μετατροπή των ελληνικών χαρακτήρων σε λατινικούς του Κ. Βαλεοντή (πολυτονικό κείμενο)
• Wikipedia: Romanization of Greek
• Transliteration of Greek - πίνακας αντιστοιχιών Τύπου 1 & 2)
• Romanization System for Greek (transliteration)
• Σχέδιο Ελληνικού Προτύπου ΕΛΟΤ 402 - Ορολογική εργασία - Αρχές και μέθοδοι

Εφαρμογές Αυτόματης Μετατροπής

• Εργαλείο μεταγραφής ελληνικών χαρακτήρων σε λατινικούς κατά ELOT 743 (ISO 843) - Δωρεάν επιγραμμική (online) μεταγραφή ελληνικών χαρακτήρων σε λατινικούς, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ 743 (ISO 843). Εφαρμογή σε php στον ιστοχώρο μεταφραστικής εταιρίας (Lexicon AE).
• Μεταγραφή ΕΛΟΤ-743 Υπηρεσίας Διαβατηρίων
• Greek – ISO 843 transliteration system