Χάρτινο το Φεγγαράκι
| "Χάρτινο το Φεγγαράκι" | ||
|---|---|---|
| Τραγούδι από Νάνα Μούσχουρη | ||
| από το άλμπουμ Το Φεγγαράκι | ||
| Κυκλοφόρησε | 1958 | |
| Format | EP | |
| Γλώσσα | Ελληνικά | |
| Δισκογραφική | Fidelity | |
| Στιχουργός | Νίκος Γκάτσος | |
| Συνθέτης | Μάνος Χατζιδάκις | |
|
Fidelity 8001
| ||
Το "Χάρτινο το φεγγαράκι" είναι τραγούδι σε μουσική του Μάνου Χατζιδάκι και στίχους του Νίκου Γκάτσου,[1] που γράφτηκε για τις ανάγκες του έργου "Λεωφορείον ο πόθος" του Τένεσι Γουίλιαμς, που παρουσίασε το Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» το 1949.[2][3] Στην παράσταση το τραγουδούσε η Μελίνα Μερκούρη.[1] Στην δισκογραφία πέρασε για πρώτη φορά το 1958 με τη Νάνα Μούσχουρη.[4][5] και διαφοροποιημένους στίχους.[1][6] Θεωρείται το πρώτο τραγούδι που δημιουργήθηκε από πρωτότυπους στίχους του Γκάτσου.[6][7]
Δημιουργία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το "Λεωφορείον ο πόθος" παρουσιάστηκε στην Αθήνα το 1949, σχεδόν δύο χρόνια μετά από τη θριαμβευτική πρεμιέρα του στη Νέα Υόρκη (3/12/1947 στο θέατρο Ethel Barrymore Theatre του Μπρόντγουεϊ),[8][9] σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν και με βασικούς πρωταγωνιστές τη Μελίνα Μερκούρη (Μπλανς Ντυμπουά) και τον Βασίλη Διαμαντόπουλο (Στάνλεϊ Κοβάλσκι).[7][10] Έμπνευση για το συγκεκριμένο τραγούδι φαίνεται να αποτέλεσε ένα στιγμιότυπο από την 7η σκηνή του έργου, στην οποία η Μπλανς τραγουδά τη δημοφιλή μπαλάντα It's Only a Paper Moon.[11][12]
Επίδραση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Νάνα Μούσχουρη σχολίαζε για το τραγούδι και τη σχέση της με τον Γκάτσο: ”Όταν πρωτογνωριστήκαμε εγώ ήμουν δεκαεπτά ετώ κι εκείνος εικοσιοκτώ. Από το «Λεωφορείον ο πόθος» είναι και το τραγουδάκι «Χάρτινο το φεγγαράκι». Εκείνο τον καιρό δεν φανταζόμασταν ότι θα μπορούσε ποτέ ο κόσμος να τραγουδάει: «Χάρτινο το φεγγαράκι / ψεύτικη η ακρογιαλιά». Ήταν η εποχή που όλοι τραγουδούσαν: «Να το πάρεις το κορίτσι / μην το παιδεύεις» ─η αποθέωση του μικροαστισμού. Τα δικά μας τα τραγούδια τα τραγουδούσαν οι φίλοι μας μόνο”.[13]
Εκτελέσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]1958 - Νάνα Μούσχουρη, στο δίσκο Το Φεγγαράκι της Fidelity, μαζί με άλλα 3 τραγούδια του Χατζιδάκι.[5]
1965 - Σπύρος Πιπεράκης, στο δίσκο Η Αθήνα του '60 τραγουδά Μάνο Χατζιδάκι
1965 - Κώστας Χατζής, στο δίσκο Παίζει και τραγουδά μαζί σας[14]
1969 - Πόπη Αστεριάδη, στο δίσκο Νέο κύμα[15]
1983 - Λένα Πλάτωνος, στο δίσκο Το '62 του Μάνου Χατζιδάκι[16]
1983 - Μάνος Χατζιδάκις (ορχηστρική εκτέλεση), στο δίσκο 30 νυχτερινά[17]
1984 - Νάνα Μούσχουρη (ζωντανή ηχογράφηση), στο δίσκο Ωδείο Ηρώδου Αττικού[18]
1986 - Ηλίας Λιούγκος, στο δίσκο Ο Μάνος Χατζιδάκις στη Ρωμαϊκή Αγορά (35 τραγούδια 1947-1985)[19]
1987 - Διονύσης Σαββόπουλος, στο δίσκο Ζήτω το Ελληνικό Τραγούδι[20]
1988 - Διονύσης Σαββόπουλος, στο δίσκο Ο Κύριος Σαββόπουλος ευχαριστεί τον κύριο Χατζιδάκι και θάρθη οπωσδήποτε[21]
1991 - Κώστας Χατζής, στο δίσκο Η Αλεξίου τραγουδάει Χατζή[22]
1995 - Αναστασία, στο δίσκο Όνειρο παιδιών της γειτονιάς
1994 - Κώστας Θωμαΐδης, στο δίσκο Τραγούδια της νύχτας[23]
1996 - Αλέξια, στο δίσκο In a Jazz Mood[24]
1998 - Νένα Βενετσάνου, στο δίσκο Η Νένα Βενετσάνου τραγουδά Μάνο Χατζιδάκι[25]
1999 - Μελίνα Μερκούρη, σε ηχογράφηση του Λεωφορείον ο πόθος από το 1954 για το ραδιόφωνο[26]
2000 - Γιώργος Μούτσιος, στο δίσκο Σπάνιες ηχογραφήσεις[27] (ερμηνεία του 1962)
2001 - Έλλη Πασπαλά, στο δίσκο Trio[28]
2001 - Μαργαρίτα Ζορμπαλά, στο δίσκο Νύχτα μαγικιά[29]
2001 - Ομάδα Σπείρα-Σπείρα, στο δίσκο Όλοι μαύρα κι ένα πιάνο[30]
2002 - Σαβίνα Γιαννάτου, στο δίσκο Πάω να πω στο σύννεφο - Η Σαβίνα Γιαννάτου σε τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι[31]
2003 - Βικτωρία Ταγκούλη (διασκευή Κ. Βήτα) στο δίσκο Transformations[32]
2003 - Δήμητρα Γαλάνη, στο δίσκο Αφιέρωμα στο Νίκο Γκάτσο[33]
2004 - Μελίνα Μερκούρη, στο δίσκο ...Μελίνα του Μάνου[34]
2005 - Γιώργος Νταλάρας & Ντούλσε Πόντες, στο δίσκο Μεσόγειος[35]
2007 - Γιάννης Πάριος, στο δίσκο Το ρεσιτάλ μιας φωνής - Ζωντανή ηχογράφηση στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών[36]
2008 - Τάκης Φαραζής, στο δίσκο 24 = 24 Songs[37]
2011 - Τάνια Τσανακλίδου, στο δίσκο Παλιές αγάπες και τραγούδια μεθυσμένα - Ζωντανή ηχογράφηση από το Μετρό[38]
2011 - Άλκηστις Πρωτοψάλτη, στο δίσκο Ένα πιάνο μια φωνή[39]
2011 - Χρήστος Ζερμπίνος & Μίλτος Λογιάδης, στο δίσκο 17 τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι - Από τα πλήκτρα στην καρδιά[40]
2014 - Ελεωνόρα Ζουγανέλη, στο δίσκο Να με θυμάσαι και να μ' αγαπάς... - Τα τραγούδια της Μελίνας[41]
2014 - Μελίνα Μερκούρη (Cayetano remix), στο δίσκο Playing With Melina - Πειράζοντας τη Μελίνα[42]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Γκάτσος, Νίκος. Όλα τα τραγούδια. Αθήνα: Πατάκης 1998. σελ. 13.
- ↑ «Αρχείο παραστάσεων 1948-1949». Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ theatrikaprogrammata (12 Ιουνίου 2016). «"ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ Ο ΠΟΘΟΣ" : Σπάνιο φωτογραφικό υλικό από την παράσταση με την μοναδική Έλλη Λαμπέτη. - theatrikaprogrammata» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ Γκάτσος, Νίκος. Όλα τα τραγούδια. Αθήνα: Πατάκης 1998. σελ. 633.
- ↑ 5,0 5,1 Μάνος Χατζιδάκις , Τραγουδά Η Νάνα Μούσχουρη - Το Φεγγαράκι, 1958, https://www.discogs.com/release/15400614-Μάνος-Χατζιδάκις-Τραγουδά-Η-Νάνα-Μούσχουρη-Το-Φεγγαρά, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ 6,0 6,1 «Η ποίηση στο τραγούδι: Η περίπτωση του Νίκου Γκάτσου / Αγαθή Δημητρούκα». Χάρτης - Μηνιαίο περιοδικό Λόγου και Τέχνης. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ 7,0 7,1 dinfo (20 Αυγούστου 2017). «Nίκος Γκάτσος: Χάρτινο το φεγγαράκι, ψεύτικη ακρογιαλιά, αν με πίστευες λιγάκι θα `σαν όλα αληθινά.». Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ «A Streetcar Named Desire». Internet Broadway Database.
- ↑ «A Streetcar Named Desire».
- ↑ «Κριτική Θεάτρου: Το τραμ με το όνομα «Πόθος» στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά // monopoli.gr - Δημοτικό Θέατρο Πειραιά». www.dithepi.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ «A Streetcar Named Desire: Symbols». SparkNotes (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ Μονεμβασίτης, ο Γιώργος B. «Ηχοβολές # 24 | Δυο φωτογραφίες και μια ιστορία για τον Μάνο - Musicpaper.gr». www.musicpaper.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ «Nίκος Γκάτσος: Χάρτινο το φεγγαράκι, ψεύτικη ακρογιαλιά, αν με πίστευες λιγάκι θα σαν όλα αληθινά». Τι λες τώρα;. 8 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ Κώστας Χατζής - Παίζει Και Τραγουδά Μαζί Σας, 1968, https://www.discogs.com/release/6216825-Κώστας-Χατζής-Παίζει-Και-Τραγουδά-Μαζί-Σας, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Χατζιδάκις - Νέο Κύμα, 1969, https://www.discogs.com/master/415161-Χατζιδάκις-Νέο-Κύμα, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Λένα Πλάτωνος Και Σαβίνα Γιαννάτου - Το '62 Του Μάνου Χατζιδάκι, 1983, https://www.discogs.com/master/391502-Λένα-Πλάτωνος-Και-Σαβίνα-Γιαννάτου-Το-62-Του-Μάνου-Χατζ, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Μάνος Χατζιδάκις - 30 Νυχτερινά, 1983, https://www.discogs.com/master/391991-Μάνος-Χατζιδάκις-30-Νυχτερινά, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Nana Mouskouri - Ωδείο Ηρώδου Αττικού, 1984, https://www.discogs.com/release/4517990-Nana-Mouskouri-Ωδείο-Ηρώδου-Αττικού, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Μάνος Χατζιδάκις - Ο Μάνος Χατζιδάκις Στη Ρωμαϊκή Αγορά (35 Τραγούδια 1947-1985), 1986, https://www.discogs.com/master/182351-Μάνος-Χατζιδάκις-Ο-Μάνος-Χατζιδάκις-Στη-Ρωμαϊκή-Αγορά-, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Σαββόπουλος - Ζήτω Το Ελληνικό Τραγούδι, 1987, https://www.discogs.com/release/4349210-Σαββόπουλος-Ζήτω-Το-Ελληνικό-Τραγούδι, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Διονύσης Σαββόπουλος - Ο Κύριος Σαββόπουλος Ευχαριστεί Τον Κύριο Χατζιδάκι Και Θάρθη Οπωσδήποτε, 1988, https://www.discogs.com/release/6354861-Διονύσης-Σαββόπουλος-Ο-Κύριος-Σαββόπουλος-Ευχαριστεί-, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Χάρις Αλεξίου - Κώστας Χατζής - Η Αλεξίου Τραγουδάει Χατζή (Live Studio), 1991, https://www.discogs.com/release/3572440-Χάρις-Αλεξίου-Κώστας-Χατζής-Η-Αλεξίου-Τραγουδάει-Χατζ, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Κώστας Θωμαΐδης - Τραγούδια Της Νύχτας, 1994, https://www.discogs.com/master/756519-Κώστας-Θωμαΐδης-Τραγούδια-Της-Νύχτας, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Alexia - In A Jazz Mood, 1996, https://www.discogs.com/master/938588-Alexia-In-A-Jazz-Mood, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Νένα Βενετσάνου = Nena Venetsanoy, Μάνο Χατζιδάκι = Manos Hadjidakis - Η Νένα Βενετσάνου Τραγουδά Μάνο Χατζιδάκι = Nena Venetsanoy Sings Manos Hadjidakis, 1998, https://www.discogs.com/release/8436489-Νένα-Βενετσάνου-Nena-Venetsanoy-Μάνο-Χατζιδάκι-Manos-Hadjidakis-Η-Νέν, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Τέννεσση Ουίλλιαμς, Μελίνα Μερκούρη, Βασίλης Διαμαντόπουλος , Μετάφραση: Νίκος Γκάτσος , Σκηνοθεσία: Κάρολος Κουν , Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις - Λεωφορείον Ο Πόθος, 1999, https://www.discogs.com/release/8634677-Τέννεσση-Ουίλλιαμς-Μελίνα-Μερκούρη-Βασίλης-Διαμαντόπ, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Γιώργος Μούτσιος - Σπάνιες Ηχογραφήσεις, 2000, https://www.discogs.com/master/1034315-Γιώργος-Μούτσιος-Σπάνιες-Ηχογραφήσεις, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ David Lynch / Έλλη Πασπαλά / Σταύρος Λάντσιας - Trio, 2001, https://www.discogs.com/release/4164700-David-Lynch-3-Έλλη-Πασπαλά-Σταύρος-Λάντσιας-Trio, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Μαργαρίτα Ζορμπαλά, Ossipov Balalaika Orchestra, Διάσταση - Νύχτα Μαγικιά, 2001, https://www.discogs.com/release/6596637-Μαργαρίτα-Ζορμπαλά-Ossipov-Balalaika-Orchestra-Διάσταση-Νύχτα-Μαγι, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Σταμάτης Κραουνάκης - Ομάδα Σπείρα-Σπείρα - Όλοι Μαύρα Κι Ένα Πιάνο, 2001, https://www.discogs.com/release/6515019-Σταμάτης-Κραουνάκης-Ομάδα-Σπείρα-Σπείρα-Όλοι-Μαύρα-Κι-, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Σαβίνα Γιαννάτου - Πάω Να Πω Στο Σύννεφο - Η Σαβίνα Γιαννάτου Σε Τραγούδια Του Μάνου Χατζιδάκι, 2002, https://www.discogs.com/release/3440526-Σαβίνα-Γιαννάτου-Πάω-Να-Πω-Στο-Σύννεφο-Η-Σαβίνα-Γιαννά, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Μάνος Χατζιδάκις - Κ. Βήτα - Transformations, 2003, https://www.discogs.com/release/3461092-Μάνος-Χατζιδάκις-Κ-Βήτα-Transformations, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Σταύρος Ξαρχάκος , Συμμετέχει Η Δήμητρα Γαλάνη - Αφιέρωμα Στο Νίκο Γκάτσο, 2003, https://www.discogs.com/release/5732755-Σταύρος-Ξαρχάκος-Συμμετέχει-Η-Δήμητρα-Γαλάνη-Αφιέρωμα, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Melina Mercouri, Manos Hadjidakis - ...Μελίνα Του Μάνου - Melina Mercouri Sings Manos Hadjidakis, 2004, https://www.discogs.com/release/5660513-Melina-Mercouri-Manos-Hadjidakis-Μελίνα-Του-Μάνου-Melina-Mercouri-Sings-Manos-Hadjidak, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Γιώργος Νταλάρας - Dulce Pontes - Eddy Napoli - Μεσόγειος, 2005, https://www.discogs.com/release/5515109-Γιώργος-Νταλάρας-Dulce-Pontes-Eddy-Napoli-Μεσόγειος, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Γιάννης Πάριος - Το Ρεσιτάλ Μιας Φωνής - Ζωντανή Ηχογράφηση Στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, 2007, https://www.discogs.com/release/5876770-Γιάννης-Πάριος-Το-Ρεσιτάλ-Μιας-Φωνής-Ζωντανή-Ηχογράφη, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Μάνος Χατζιδάκις = Manos Hadjidakis , Πιάνο = Piano Τάκης Φαραζής = Takis Farazis - 24 = 24 Songs, 2008, https://www.discogs.com/release/6702030-Μάνος-Χατζιδάκις-Manos-Hadjidakis-Πιάνο-Piano-Τάκης-Φαραζής-Takis-Fa, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Τάνια Τσανακλίδου - Παλιές Αγάπες Και Τραγούδια Μεθυσμένα - Ζωντανή Ηχογράφηση Από Το Μετρό, 2011, https://www.discogs.com/release/6146625-Τάνια-Τσανακλίδου-Παλιές-Αγάπες-Και-Τραγούδια-Μεθυσμέ, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Άλκηστις Πρωτοψάλτη - Στέφανος Κορκολής - Ένα Πιάνο - Μια Φωνή / Gazarte Live I&II, 2011, https://www.discogs.com/release/3487084-Άλκηστις-Πρωτοψάλτη-Στέφανος-Κορκολής-Ένα-Πιάνο-Μια-Φ, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Χρήστος Ζερμπίνος ● Μίλτος Λογιάδης - 17 Τραγούδια Του Μάνου Χατζιδάκι - Από Τα Πλήκτρα Στην Καρδιά, 2011, https://www.discogs.com/release/8604955-Χρήστος-Ζερμπίνος-Μίλτος-Λογιάδης-17-Τραγούδια-Του-Μάν, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Ελεωνόρα Ζουγανέλη - Να Με Θυμάσαι Και Να Μ' Αγαπάς... - Τα Τραγούδια Της Μελίνας, 2014-10-29, https://www.discogs.com/release/6252985-Ελεωνόρα-Ζουγανέλη-Να-Με-Θυμάσαι-Και-Να-Μ-Αγαπάς-Τα-Τρα, ανακτήθηκε στις 2023-09-26
- ↑ Various - Playing With Melina - Πειράζοντας Τη Μελίνα, 2014-11, https://www.discogs.com/release/6338288-Various-Playing-With-Melina-Πειράζοντας-Τη-Μελίνα, ανακτήθηκε στις 2023-09-26