Τιράντης ο Λευκός
 | |
| Συγγραφέας | Ζοανότ Μαρτορέλ |
|---|---|
| Τίτλος | Tirant lo Blanch |
| Γλώσσα | Καταλανικά[1][2][3] |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1460 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 20 Νοεμβρίου 1490[4] |
| Χαρακτήρες | Tirant lo Blanc, Carmesina, Plaerdemavida και Guillem de Varoïc |
| Πρώτη έκδοση | Martí Joan de Galba |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Ο Τιράντης ο Λευκός (στα μεσαιωνικά καταλανικά:Tirant lo blanch, με τη σύγχρονη ορθογραφία: Tirant lo Blanc) είναι το σημαντικότερο ιπποτικό μυθιστόρημα της καταλανικής λογοτεχνίας και, δη, του Βαλενθιανικού Χρυσού Αιώνα κι ένα από τα αντιπροσωπευτικότερο του είδους στην παγκόσμια λογοτεχνία.[5] Ξεκίνησε να το γράφει το 1460 ο Βαλενθιανός ιππότης Ζοανότ Μαρτορέλ και το τελείωσε τέσσερα χρόνια αργότερα ο έτερος Βαλενθιανός Μαρτί Ζοάν ντε Γκάλβα. Εκδόθηκε στη Βαλένθια το 1490 και στη Βαρκελώνη το 1497[6] για να μεταφραστεί μετέπειτα στις κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες.
Πλοκή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το μυθιστόρημα[7] πρωταγωνιστεί ένας νεαρός ιππότης από τη Βρετάνη. Ο Τιράντης, έχοντας λάβει το ιπποτικό χρίσμα στο γάμο του βασιλιά της Αγγλίας, κατευθύνεται προς τη Μεσόγειο μαζί με τον Φίλιππο, γιο του βασιλιά της Γαλλίας και εντάσσεται στον στρατό του βασιλιά της Σικελίας που προστρέχει στην πολιουρκούμενη από τους Τούρκους, Ρόδο. Όταν οι Τούρκοι απειλούν την Κωνσταντινούπολη, ο Τιράντης ορίζεται στρατηγός του βυζαντινού στρατού (λεπτομέρεια που έχει συσχετιστεί με τον Ροζέ ντε Φλο), επικεφαλής των Αλμογάβαρων. Στη βυζαντινή πρωτεύουσα, ερωτεύεται την Καρμεσίνη, κόρη του αυτοκράτορα με την οποία ζει διάφορες σκηνές υψηλού ερωτισμού, πάντα όμως σεβόμενος την παρθενία της.
Έχοντας πιστέψει ότι η Καρμεσίνη τον απατά, ο Τιράντης καταλήγει στη Βόρεια Αφρική όπου αναδεικνύεται σε μέγιστο στρατιωτικό ηγέτη της περιοχής και προσηλυτίζει τους κατοίκους της στον χριστιανισμό. Επιστρέφει στην Κωνσταντινούπολη, σπάζοντας την οθωμανική πολιορκία και νημφευόμενος την Καρμεσίνη. Ορίζεται διάδοχος στον βυζαντινό θρόνο και λαμβάνει για προίκα την Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας.[8] Μετά από μια μάχη, πεθαίνει και τον διαδέχεται ο σύντροφός του, Ιππόλυτος που εν τω μεταξύ έχει παντρευτεί τη χήρα αυτοκράτειρα. Με τον θάνατό της, λαμβάνει το χέρι της κόρης του βασιλιά της Αγγλίας, ενώνοντας τη δυτική και ανατολική χριστιανοσύνη σε μία ευμεγέθη αυτοκρατορία.
Γενικότερα, η διήγηση απομακρύνεται από τα πρότυπα των ιπποτικών μυθιστορημάτων της εποχής λόγω της πλαστικότητας και της ζωντάνιας των πρωταγωνιστών που για πρώτη φορά αποκτούν μια ξεκάθαρη ύπαρξη ως λογοτεχνικά πρόσωπα[9]. Η μίξη βιογραφίας και μυθιστορήματος είναι επίσης κάτι πρωτοφανές.[9] Η πρόσφατη πτώση της Κωνσταντινούπολης στους Οθωμανούς το 1453 φέρεται να βρίσκεται πίσω από τα τελευταία επεισόδια και την κατάληξη του έργου.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 0066118.
- ↑ Άντριου Μπελ: «Encyclopædia Britannica» (Βρετανικά αγγλικά) Encyclopædia Britannica Inc.. art/Catalan-literature.
- ↑ «Vœu chevaleresque et vœu de croisade dans le roman de Tirant lo Blanc (1460-1490)». (Γαλλικά) 16 Απριλίου 1996. 10.4000/ccrh.2652. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2024.
- ↑ (Ισπανικά) Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes. www
.cervantesvirtual .com /portales /joanot _martorell _i _el _tirant _lo _blanc /edicions /. - ↑ «Βιογραφία του Ζοανότ Μαρτορέλ». www.escriptors.cat. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2017.
- ↑ «Εκδόσεις του Τιράντη του Λευκού». www.escriptors.cat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2017.
- ↑ Για το περιεχόμενου του βιβλίου: Tirant lo Blanc. Έκδοση του Μαρτί ντε Ρικέ. Barcelona: Edicions 62-La Caixa, col. MOLC, 2 vol., 1983; 1988.
- ↑ «E tota la província de Trapasonda, en spay de hun mes, se foren tots donats al cèsar.» Ζοανότ Μαρτορέλ, Tirant lo Blanch, στο διαδίκτυο.
- ↑ 9,0 9,1 Grilli, Giuseppe (1994b), «Biografia e romanzo (Tirant lo Blanc)», en Carlos Romero Muñoz (ed.), 'La cultura catalana tra l'Umanesimo e il Barocco. Atti del V Convegno dell'Asociazione Italiana di Studi Catalani (Venezia, 24-27 marzo 1992)', Pàdua, Editoriale Programma (Atti, 3), pp. 27-38.