Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τζάκοπο Σανσοβίνο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζάκοπο Σανσοβίνο
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jacopo Sansovino (Ιταλικά)
Γέννηση2  Ιουλίου 1486[1][2]
Φλωρεντία[3][4]
Θάνατος27  Νοεμβρίου 1570[1][2]
Βενετία[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΒενετική Δημοκρατία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααρχιτέκτονας[2][5]
γλύπτης[2][5]
Αξιοσημείωτο έργοΒασιλική Αγίου Ιωάννη των Φλωρεντινών
Παλάτσο Κορνέρ
Piazza della Loggia
Βάκχος
Loggetta del Sansovino
Περίοδος ακμής1502[6] - 1570[6]
Οικογένεια
ΤέκναFrancesco Sansovino
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Η Loggetta του καμπαναριού του Αγίου Μάρκου στη Βενετία (ανακατασκευασμένη)

Ο Τζάκοπο Σανσοβίνο (Jacopo d'Antonio Sansovino, 148627 Νοεμβρίου 1570) ήταν Ιταλός γλύπτης και αρχιτέκτονας, γνωστός κυρίως για τα έργα του γύρω από την Πλατεία του Αγίου Μάρκου της Βενετίας. Ο Αντρέα Παλλάντιο, στον πρόλογο του συγγράμματός του Quattro Libri, γράφει ότι η Μαρκιανή Βιβλιοθήκη, έργο του Σανσοβίνο, ήταν το καλύτερο κτίσμα που ανεγέρθηκε από την αρχαιότητα μέχρι τότε.

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σανσοβίνο γεννήθηκε στη Φλωρεντία ως Τζάκοπο Τάττι (Tatti) και μαθήτευσε κοντά στον γλύπτη Αντρέα Σανσοβίνο, του οποίου το επώνυμο υιοθέτησε.

Ευρισκόμενος στη Ρώμη, προσέχθηκε από τους Ντονάτο Μπραμάντε και Ραφαήλ, οπότε δημιούργησε ένα κέρινο μοντέλο της Αποκαθηλώσεως για χρήση του Περουτζίνο.

Επέστρεψε στη Φλωρεντία το 1511 και εκεί του ανατέθηκε η φιλοτέχνηση μαρμάρινων αγαλμάτων του Αγίου Ιακώβου (για τον ναό της Σάντα Μαρία ντελ Φιόρε) και του Βάκχου. Ωστόσο, η πρότασή του να δημιουργήσει γλυπτά για την πρόσοψη της Βασιλικής του Αγίου Λαυρεντίου, απορρίφθηκε από τον υπεύθυνο του προγράμματος, που δεν ήταν άλλος από τον Μιχαήλ Άγγελο, στον οποίο ο Σανσοβίνο έγραψε ένα πικρό γράμμα διαμαρτυρίας το 1518.

Κατά το διάστημα 1510-1517 μοιράστηκε ένα ατελιέ με τον ζωγράφο Αντρέα ντελ Σάρτο, οπότε είχαν και τα ίδια μοντέλα. Στη συνέχεια επέστρεψε στη Ρώμη, όπου παρέμεινε εννέα χρόνια, εγκαταλείποντας την πόλη για τη Βενετία το έτος της Λεηλασίας της Ρώμης.

Το 1529 ο Σανσοβίνο ορίσθηκε επικεφαλής αρχιτέκτονας και Protomaestro (επόπτης) των Επιτρόπων του Ναού του Αγίου Μάρκου, γεγονός που τον κατέστησε έναν από τους πλέον επιδραστικούς καλλιτέχνες στη Βενετία. Ο ετήσιος μισθός του ήταν 80 δουκάτα, ενώ του παραχωρήθηκε και διαμέρισμα κοντά στον ναό. Μόλις ένα έτος αργότερα, ο μισθός του αυξήθηκε σε 180 δουκάτα.[7]

Τα καλύτερα έργα του Σανσοβίνο είναι κτίσματα και διακοσμητικά έργα στο κέντρο της Βενετίας, κοντά στην Πλατεία του Αγίου Μάρκου: η Ζέκκα (νομισματοκοπείο), η περίτεχνα διακοσμημένη Loggetta και τα γλυπτά της στη βάση του καμπαναριού του Αγίου Μάρκου, καθώς και διάφορα αγάλματα και ανάγλυφα για τον ναό. Βοήθησε επίσης στο να ξαναχτιστούν ναοί, μέγαρα και δημόσια κτίρια, όπως οι ναοί του Αγίου Ιουλιανού, του Αγίου Φραγκίσκου, του Αγίου Μαρτίνου, του Αγίου Πνεύματος «in Isola» και των Ανιάτων (Incurabili), καθώς και η Μεγάλη Σχολή della Misericordia (πρώτα σχέδια), το Παλάτσο Dolfin Manin, το Παλάτσο Corner della Ca' Grande, το Παλάτσο Μόρο και η Fabbriche Nuove di Rialto.[8]

Το αριστούργημα του καλλιτέχνη θεωρείται η Μαρκιανή Βιβλιοθήκη (δηλαδή η βιβλιοθήκη του Αγίου Μάρκου), ένα από τα πλουσιότερα διακοσμημένα αναγεννησιακά κτίσματα της Βενετίας, μπροστά από το Ανάκτορο του Δόγη. Η κατασκευή της διάρκεσε πενήντα χρόνια και κόστισε πάνω από τριάντα χιλιάδες δουκάτα.[9] Σε αυτή ο Σανσοβίνο κατέστησε την αρχιτεκτονική γλώσσα του κλασικισμού, που ήταν παραδοσιακά συνδεδεμένη με την αυστηρότητα και το συγκρατημένο ύφος, αποδεκτή από την ενετική προτίμηση για πλούσιες διακοσμήσεις των επιφανειών. Η εξέλιξη αυτή έστρωσε τον δρόμο για τη γεμάτη χάρη αρχιτεκτονική του Αντρέα Παλλάντιο.

Ο Τζάκοπο Σανσοβίνο πέθανε στη Βενετία σε ηλικία 84 ετών και ο τάφος του βρίσκεται εντός του Βαπτιστηρίου της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου. Ως προς τη γλυπτική, ο σημαντικότερος διάδοχός του ήταν ο μαθητής του Αλέξανδρος Βιττόρια. Σημαντικός μαθητής του υπήρξε επίσης ο αρχιτέκτονας και γλύπτης Ντανέζε Καττανέο.



  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12299923z. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 BeWeB. 129. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2020.
  3. 3,0 3,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  4. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2002186385. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  5. 5,0 5,1 The Fine Art Archive. 105072. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  6. 6,0 6,1 6,2 (Ολλανδικά) RKDartists. 69659. Ανακτήθηκε στις 22  Σεπτεμβρίου 2022.
  7. D. Howard, σελ. 9
  8. D. Howard
  9. D. Howard, σελ. 155
  • Boucher, Bruce: The Sculpture of Jacopo Sansovino, 2 τόμοι, Yale University Press, 1991
  • Hart, Vaughan & Hicks, Peter: Sansovino's Venice, Yale University Press, 2017
  • Howard, Deborah: Jacopo Sansovino, Architecture and Patronage in Renaissance Venice, Yale University Press, 1975
  • Tafuri, Manfredo: Venice and the Renaissance, αγγλ.μετάφρ. Jessica Levine, MIT Press, 1985
  • Το αντίστοιχο λήμμα στην Encyclopædia Britannica

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Jacopo Sansovino στο Wikimedia Commons