Οκρίβας
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Οκρίβας | |
|---|---|
 πατήστε για μεγαλύτερη εικόνα | |
| Συντομογραφία | Pic |
| Λατινικό όνομα | Pictor |
| Γενική | Pictoris |
| Έκταση | 246,7 τετ. μοίρες (0,598 %) Κατάταξη 59ος |
| Αριθμός άστρων (μέγεθος ≤ 6,5) |
49 |
| Πλήρως ορατός σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 26°N - 90°S | |
Ο Οκρίβας (λατινικά: Pictor, συντομογραφία: Pic) είναι αστερισμός που σημειώθηκε για πρώτη φορά το 1763 από τον Lacaille και ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι νότιος αστερισμός, ορατός κατά το ήμισυ περίπου από την Ελλάδα, και συνορεύει με τους εξής αστερισμούς: Περιστερά, Γλυφείον, Δοράς, Ιπτάμενος Ιχθύς, Τρόπις και Πρύμνα. Ο LaCaille τον είχε ονομάσει αρχικώς Equuleus Pictoris, δηλαδή το τρίποδο υποστήριγμα ή «καβαλέτο» του ζωγράφου (pictor), όπου ο ζωγράφος στήνει τον πίνακα που ζωγραφίζει. Αυτό σημαίνει και η ελληνική λέξη οκρίβας ή οκρίβαντας (από το όκρις = άκρη, προεξοχή, και το ρήμα βαίνω). Επίσης, ο αστερισμός αποκλήθηκε και Pluteum Pictoris.
Οι φωτεινότεροι αστέρες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μόνο δύο αστέρες είναι φωτεινότεροι του τέταρτου μεγέθους, και κανένας δεν έχει ιδιαίτερο όνομα, παρ'όλα αυτά ο Γκουλντ του απέδιδε 67 αστέρες μέχρι έβδομου μεγέθους, ενώ ο LaCaille 14 μέχρι 5,5 μεγέθους.
- Ο α Οκρίβαντος είναι και ο φωτεινότερος του αστερισμού, με φαινόμενο μέγεθος 3,27 και φασματικό τύπο A7 IV (λευκός υπογίγαντας).
- Ο β Οκρίβαντος έχει φαινόμενο μέγεθος 3,85 και φασματικό τύπο A5 V. Είναι αξιοσημείωτος εξαιτίας του περιαστρικού του δίσκου (βλ.παρακάτω).
- Ο γ έχει φαιν. μέγεθος 4,51 και φασμ. τύπο K1 III.
- Ο δ έχει φαιν. μέγεθος 4,81 και φασμ. τύπο B3III O9V.
Αξιοσημείωτα στον αστερισμό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ο αστέρας β Οκρίβαντος περιβάλλεται από περιαστρικό δίσκο, ένα δίσκο σκόνης ακτίνας 190 ως 200 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων που ακτινοβολεί έντονα στο υπέρυθρο, ένα πιθανό πλανητικό σύστημα κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του. Η ηλικία του αστέρα υπολογίζεται σε 20 ως 100 εκατομμύρια χρόνια, ενώ η απόστασή του από τη Γη σε 56 έτη φωτός και το απόλυτο μέγεθος σε 2,85.
- Ο Αστέρας του Kapteyn, από τους κοντινότερους στη Γη, έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη ιδία κίνηση από όλους τους αστέρες στον γήινο νυκτερινό ουρανό (τη μεγαλύτερη την έχει ο Αστέρας του Μπάρναρντ).
- Ο πάλσαρ J0437-4715 με περίοδο 5,76 χιλιοστά του δευτερολέπτου της ώρας είναι ένας από τους κοντινότερους στη Γη αστέρες νετρονίων, ίσως ο κοντινότερος, σε απόσταση 480 ετών φωτός. Αποτελεί διπλό σύστημα με λευκό νάνο και έχει ανιχνευθεί τόξο ωστικού κύματος μέσα στη διαστρική ύλη προς την κατεύθυνση προς την οποία κινείται.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Pictor (constellation) στο Wikimedia Commons
Λεξιλογικός ορισμός του Οκρίβας στο Βικιλεξικό
