Μετάβαση στο περιεχόμενο

Οκουμέ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το φύλλωμα του είδους Aucoumea klaineana

Το είδος Okoume, βοτανικώς Aucoumea klaineana[1], αλλιώς γνωστό και ως gaboon, είναι τροπικό πλατύφυλλο δασοπονικό δέντρο της οικογένειας Burseraceae, που είναι ιθαγενές στην ισημερινή δυτική Αφρική, στη Γκαμπόν, στη Δημοκρατία του Κονγκό και στο Río Muni.[2] Απαντάται σε μεγάλα σε όγκο δέντρα που φτάνουν τα 30-40 μ. σε ύψος, σπάνια μεγαλύτερο, και με κορμό διαμέτρου περίπου 1 - 2,5 μ. Το είδος μεγαλώνει γενικά σε μικρές συστάδες, με τις ρίζες των δέντρων του να μπλέκονται με γειτονικά δέντρα. Στη Γκαμπόν, αποτελεί το κύριο δασοπονικό είδος, από το οποίο προέρχεται η ομώνυμη ξυλεία, οκουμέ.[3]

Δίνει ξυλεία που έχει καφετί χρώμα, χαμηλής πυκνότητας, με χαμηλή αντοχή στη φθορά. Η κύρια χρήση του είναι στην παραγωγή του κόντρα πλακέ. Είναι περίπου 8–12% ελαφρύτερο από το άλλο κύριο κόντρα πλακέ θαλάσσης, αυτό που φτιάχνεται από μεράντι (meranti), που χρησιμοποιείται συνήθως στη ναυπήγηση σκαφών.[4] Συχνά το οκουμέ είναι επενδεδυμένο με εποξειδική ρητίνη για να αυξήσει την αντοχή του στην κρούση και την τριβή και για να αυξήσει την αντοχή στο νερό σε σχέση με τα συμβατικά θαλάσσια χρώματα. Χρησιμοποιείται συχνά σε κατασκευές σάντουιτς.

Η ελκυστική του εμφάνιση σημαίνει ότι χρησιμοποιείται συχνά διακοσμητικά ως καπλαμάς πάνω επιφάνειας σε επένδυση και έπιπλα, ή σε συμπαγή μορφή, σε είδη πολυτελείας, όπως λ.χ. κουτιά για πούρα ή άλλα αντικείμενα υψηλής αξίας (π.χ. εξοπλισμός ήχου). Το κόντρα πλακέ του οκουμέ χρησιμοποιείται επίσης στη γαλλική βιομηχανία αεροσκαφών για την κατασκευή ελαφρών αεροπλάνων. Ωστόσο, τα 'νερά' του, η ευκολία κατεργασίας τους και το μικρό ειδικό βάρος του ξύλου το καθιστούν δημοφιλή επιλογή για τους ερασιτέχνες κατασκευαστές αεροσκαφών Jodel μέχρι σήμερα. 

Με τη μορφή που είναι γνωστή ως κόντρα πλακέ οκουμέ, κατηγορίας θαλάσσης, θεωρείται ίσως το καλύτερο κόντρα πλακέ κατασκευής που διατίθεται τώρα για σκάφη, ειδικά όπου απαιτείται μικρότερο βάρος.[5] Οι χρήστες του κυμαίνονται από μεμονωμένους ερασιτέχνες κατασκευαστές καγιάκ έως μερικούς από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές ξύλινων σκαφών και γιωτ στον κόσμο. Τις περισσότερες φορές χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με εποξειδικές ρητίνες και υαλοβάμβακα, ο συνδυασμός των προσδίδει μια δομή που μπορεί να είναι ισχυρότερη και ελαφρύτερη από το πλαστικό ή το υαλοβάμβακα, συναγωνιζόμενη τα χαρακτηριστικά απόδοσης των πιο προηγμένων σύνθετων υλικών όπως λ.χ. ανθρακονήματα. Παρομοιάζεται -αρκετές φορές- η σχεδίασή του με αυτή του μαονιού και συχνά βερνικώνεται για κάθε διακοσμητική εμφάνιση.

Χρησιμοποιείται και για τις πλάτες και τις πλευρές ακουστικών κιθάρων -υψηλής ποιότητας-, ενώ το οκουμέ -ακουστικά- παρουσιάζει πολλές από τις τονικές ιδιότητες του σφενδάμου. Οι κιθάρες που κατασκευάζονται με οκουμέ είναι αισθητά ελαφρύτερες σε βάρος από αυτές που κατασκευάζονται με μαόνι (african mahogany) ή τριανταφυλλιά (bubinga). Στην Ελλάδα, χρησιμοποιείται κυρίως για το λεγόμενο κόντρα πλακέ θαλάσσης (marine plywood), επίσης σε ελαφρές κατασκευές, για έπιπλα, κυρίως για ξυλόφυλλα, σε μέρη οχημάτων, σε εσωτερικές επενδύσεις, μουσικά όργανα και παιχνίδια, ενώ απαντάται και σε κιβώτια.

  1. «1-7.html». sea.unep-wcmc.org. 29 Σεπτεμβρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022. 
  2. «OKOUME: a light red to red brown exotic wood». Fair&Precious. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022. 
  3. «Okoume». Forest Legality. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022. 
  4. «Okoume - Lumber Identification (Hardwood)». The Wood Database. 4 Ιανουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022. 
  5. «Infographic». Choosing the Right Marine Plywood. 2 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022.