Μεσογειακό σαμιαμίδι
| Μεσογειακό σαμιαμίδι | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) Σαμιαμίδι, Hemidactylus turcicus στη Ρόδο
| ||||||||||||||
| Κατάσταση διατήρησης | ||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Διώνυμο | ||||||||||||||
| Ημιδάκτυλος ο τουρκικός Hemidactylus turcicus (Linnaeus, 1758) |
Το Μεσογειακό σαμιαμίδι (Hemidactylus turcicus, Linnaeus, 1758) είναι μικρόσωμη σαύρα της οικογένειας Gekkonidae. Απαντά στη Μεσόγειο, ενώ έχει επεκταθεί σε πολλά μέρη του κόσμου, με ανθρωπογενή κυρίως μέσα.
Πρόκειται για ένα από τα πιο ευπροσάρμοστα ερπετά του κόσμου. Είναι νυκτόβιο ερπετό και ιδιαίτερα ευκίνητο και γρήγορο. Τις κρύες μέρες του χειμώνα γίνεται νωχελικό. Σε περίπτωση που νοιώσει απειλή παράγει ήχους κινδύνου.[1] Είναι ένα από τα ελάχιστα ερπετά που παράγουν ήχους.
Το σαμιαμίδι είναι ένα ερπετό εντελώς ακίνδυνο και παράλληλα ωφέλιμο. Τρέφεται με μικρά αρθρόποδα και έντομα όπως π.χ. μύγες, κουνούπια, σκόρους συμβάλλοντας έτσι στον έλεγχο των πληθυσμών τους.
Γεωγραφική κατανομή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Μεσογειακό σαμιαμίδι εντοπίζεται σε χώρες της Μεσογείου (Ισπανία, Ελλάδα, Αίγυπτος, Τουρκία, Ιταλία, Αλγερία, Μαρόκο, Τυνησία
Λιβύη, Συρία, Ιορδανία, Κύπρος, Γαλλία, Αλβανία, Μαυροβούνιο, Ισραήλ, Κροατία, Λίβανος, Πορτογαλία, Μάλτα, Σλοβενία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη), αλλά επίσης και στην Ασία (Ιράν, Σαουδική Αραβία, Υεμένη, Πακιστάν κ.α.) και την Αφρική (Κένυα, Σομαλία κ.α.). Έχει επίσης εισαχθεί σε πολυάριθμα μέρη του πλανήτη, όπως στην Αμερική (Παναμάς, Πουέρτο Ρίκο, Μεξικό, Κούβα, Η.Π.Α. κ.α.).
Στην Κύπρο ονομάζεται μισιαρός.
Μορφολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το μήκος τους φτάνει συνήθως τα 10 cm μαζί με την ουρά. Το δέρμα του είναι ημιδιάφανο και καλύπτεται από μικροσκοπικές φολίδες. Το χρώμα του είναι συνήθως φαιό ως λευκόφαιο, αλλά έχει και τη δυνατότητα να προσαρμόζεται στο περιβάλλον που ζει (για παράδειγμα σαμιαμίδι που ζει σε σε σκουρόχρωμο έδαφος ή πέτρωμα μπορεί να έχει σκούρο καφέ χρώμα).
Το κεφάλι του είναι κοντό και πλατύ, τα μάτια του μαύρα, χωρίς κινητά βλέφαρα, αλλά με μια προστατευτική μεμβράνη, σχετικά μεγάλα κατάλληλα για νυκτόβια διαβίωση και η ουρά του ιδιαίτερα μακριά σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα.
Τα τέσσερα πόδια του στα πέλματα σχηματίζουν σειρές από φυλλώδεις δομές (lamellae) οι οποίες αποτελούν συστοιχίες από τριχίδια (setae)[2], καθένα εκ των οποίων αποτελείται από ένα κύριο σώμα το οποίο καταλήγει σε πολυάριθμες σπαθοειδείς διακλαδώσεις (spatulae)[3]. Λόγω αυτού συγκολλώνται πολύ ισχυρά σε μία επιφάνεια χωρίς να χάνουν τη δυνατότητα ταχείας αποκόλλησης. Αυτό δίνει τη δυνατότητα να περπατά η και να μένει ακίνητο επάνω σε τοίχους η και στην οροφή. Μπορεί ακόμα να σκαρφαλώσει και σε λείες επιφάνειες όπως το γυαλί.
Αναπαραγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα θηλυκά γεννούν συνήθως 1-2 αυγά, 2 με 3 φορές το χρόνο. Τα αυγά είναι μικρά, σφαιρικά και σκληρά και προσκολλώνται σε επιφάνειες.
Εχθροί
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εχθροί του είναι σχεδόν όλα τα μεγαλύτερά του σαρκοφάγα ζώα που είναι αρκετά γρήγορα για να το πιάσουν. Συνήθως αν πιαστεί από έναν εχθρό ρίχνει την ουρά του, η οποία κινείται για λίγο, ώστε να τραβήξει την προσοχή του εχθρού και η σαύρα να φύγει. Η ουρά μπορεί να αναγεννηθεί αργότερα. Πάντως, πρόκειται για δειλό ζώο που εμφανίζεται λίγες φορές τις στιγμές δηλαδή που ψάχνει για τη τροφή του.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «http://www.herpetofauna.gr/index.php?module=cats&page=read&id=98&sid=96». herpetofauna.gr. Εξωτερικός σύνδεσμος στο
|title=(βοήθεια) - ↑ Kellar Autumn, Metin Sitti, Yiching A. Liang, Anne M. Peattie, Wendy R. Hansen, Simon Sponberg, Thomas W.Kenny, Ronald Fearing, Jacob N. Israelachvili, and Robert J. Full. Evidence for van der Waals adhesion in gecko setae. PNAS 99: 12252-12256, 2002.
- ↑ Kellar Autumn and Nick Gravish. Gecko adhesion: evolutionary nanotechnology. Phil. Trans. R. Soc. 366:1575-1590, 2008.