Μετάβαση στο περιεχόμενο

Λεβέντε

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λεβέντε
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Levente (Ουγγρικά)
Γέννηση1010
Θάνατος1047[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Ουγγαρίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Οικογένεια
ΓονείςΒαζούλ
ΑδέλφιαΑνδρέας Α΄ της Ουγγαρίας
Μπέλα Α΄ της Ουγγαρίας
ΟικογένειαΟίκος των Άρπαντ

Ο Λεβέντε, (Ουγγρική γλώσσα: "Levente"=ιππότης, περί το 1013 - 1047) από τον Οίκο των Αρπάντ ήταν Παγανιστής Ούγγρος Πρίγκιπας, δισέγγονος του Τάκσονυ της Ουγγαρίας, Μέγα Πρίγκιπα της Ουγγαρίας. Την περίοδο 1031-1032 εξορίστηκε από την Ουγγαρία, έζησε στην Βοημία, την Πολωνία και την Ρωσία του Κιέβου. Επέστρεψε στην Ουγγαρία όταν έγινε ειδωλολατρική εξέγερση, παρέμεινε παγανιστής αλλά επέτρεψε την άνοδο στον θρόνο του μικρότερου αδελφού του Ανδρέα Α΄ της Ουγγαρίας που είχε βαπτιστεί χριστιανός.

Τα "Ουγγρικά Χρονικά" παρουσιάζουν διφορούμενες απόψεις σχετικά με την καταγωγή του.[2] Ο Λεβέντε και οι δύο μικρότεροι αδελφοί του Ανδρέας Α΄ και ο μετέπειτα βασιλιάς Μπέλα Α΄ της Ουγγαρίας θεωρούνται σύμφωνα με μερικές πηγές γιοι του Λαδίσλαου του Φαλακρού και της συζύγου του από την Ρουθηνία που βρισκόταν στην Ρωσία του Κιέβου.[3][4][5] Οι άλλες πηγές καταγράφουν τους τρεις αδελφούς ως γιους του αδελφού του Λαδίσλαου Βαζούλ και της ερωμένης του από την "φυλή των Τατονί".[6][7] Οι σύγχρονοι ιστορικοί έχουν καταλήξει ομόφωνα στο συμπέρασμα ότι ο Λεβέντε και οι αδελφοί του ήταν γιοι του Βαζούλ και της ερωμένης του.[8][9][10][11] Οι ίδιοι ιστορικοί ωστόσο διαφωνούν σχετικά με το εάν ο Λεβέντε ήταν ο πρωτότοκος γιος των γονέων του.[12] Οι πρώτοι ιστορικοί στα τέλη του 19ου αιώνα όπως ο Γκιούλα Πόλερ και ο Χένρικ Μάρτσαλι θεώρησαν τον Λεβέντε ως μικρότερο γιο χάρη στην σειρά που τους είχαν καταγράψει τα Χρονικά. Οι μεταγενέστεροι ιστορικοί όπως ο Μπάλιντ Χόμαν, ο Γκιόργκι Γκιόρφι, ο Γκιούλα Κρίστο και η Μάρτα Φόντ παραθέτουν ένα απόσπασμα στο Χρονικό το οποίο δείχνει ότι παραιτήθηκε από τα δικαιώματα του αν και ήταν ο αρχαιότερος από τα τρία αδέλφια.[13] Ο Γκιούλα Κρίστο έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Λεβέντε γεννήθηκε ως πρωτότοκος γιος του Βαζούλ την περίοδο 1010-1015.[14]

Τα τρία αδέλφια έφυγαν από την Ουγγαρία όταν τυφλώθηκε ο πατέρας τους από τον πρώτο χριστιανό βασιλιά της Ουγγαρίας Άγιο Στέφανο (1031-1032).[15][16] Αρχικά πήγαν στην Βοημία αλλά επειδή σύμφωνα με τα "Πεφωτισμένα Χρονικά" η ζωή τους ήταν "φτωχή και άθλια" έφυγαν για την Πολωνία όπου τους υποδέχτηκε με τιμές ο βασιλιάς Μιέσκο Β΄ Λάμπερτ (1034).[17] Ο μικρότερος από τα αδέλφια Μπέλα Α΄ της Ουγγαρίας παρέμεινε στην Πολωνία αφού παντρεύτηκε την κόρη του Μιέσκο Β΄. οι δύο μεγαλύτεροι έφυγαν για το Κίεβο.[18][19] Ο Ανδρέας βαπτίστηκε χριστιανός στο Κίεβο με τον γάμο του με την κόρη του πρίγκιπα, ο Λεβέντε παρέμεινε παγανιστής.[20][21][22] Οι Ούγγροι ευγενείς ήταν εξοργισμένοι με τον Βενετό βασιλιά Πιέτρο Ορσέολο, ανεψιό του Αγίου Στεφάνου που τον είχε ορίσει ως διάδοχο. Οι ευγενείς ζήτησαν από τον Λεβέντε και τον Ανδρέα να επιστρέψουν στην Ουγγαρία για να ανατρέψουν τον Πιέτρο (1046). Ακολούθησε στην Ουγγαρία μεγάλη ειδωλολατρική εξέγερση εναντίον του Πιέτρο ο οποίος συνελήφθη.[23][24] Οι Ούγγροι ευγενείς προτίμησαν βασιλιά τον Ανδρέα που είχε βαπτιστεί χριστιανός, οι επαναστάτες αντίθετα σύμφωνα με τον Σάντορ Τοθ υποστήριζαν τον Λεβέντε ο οποίος δεν είχε βαπτιστεί χριστιανός όπως οι δύο μικρότεροι αδελφοί του.[25][26] Τα "Πεφωτισμένα Χρονικά" αναφέρουν ότι αν είχε εκλεγεί βασιλιάς ο Λεβέντε "θα είχε διαφθείρει όλη την χώρα με παγανισμό και ειδωλολατρία".[27][28] Τα "Πεφωτισμένα Χρονικά" αναφέρουν επίσης ότι απαρνήθηκε με την θέληση του το στέμμα και το πρόσφερε στον αδελφό του με απλότητα.[16][29] Ο Λεβέντε πέθανε αμέσως μετά (1047), τάφηκε στο χωριό Τάκσονυ του Δούναβη που είχε ταφεί και ο προπάππους του και πήρε το όνομα του.[30][31]

  1. www.genealogics.org/getperson.php?personID=I00020703&tree=LEO.
  2. Kristó & Makk 1996, σσ. 68, 77
  3. Simon of Kéza: The Deeds of the Hungarians (ch. 2.44), σ. 107
  4. The Hungarian Illuminated Chronicle: (ch. 60.87), σ. 113
  5. Kristó & Makk 1996, σ. 77
  6. The Hungarian Illuminated Chronicle: (ch. 60.87), σ. 113
  7. Kristó & Makk 1996, σ. 77
  8. Kristó & Makk 1996, σ. 77
  9. Tóth 1994, σ. 408
  10. Engel 2001, σ. 30
  11. Steinhübel 2011, σ. 23
  12. Tóth 1994, σ. 408
  13. Báling 2021, σ. 372
  14. Kristó & Makk 1996, σ. 68
  15. Steinhübel 2011, σ. 23
  16. Kristó & Makk 1996, σ. 68
  17. Steinhübel 2011, σ. 23
  18. Steinhübel 2011, σ. 23
  19. Kristó & Makk 1996, σ. 69
  20. Tóth 1994, σ. 408
  21. Engel 2001, σ. 30
  22. Kristó & Makk 1996, σ. 69
  23. Kontler 1999, σ. 59
  24. Steinhübel 2011, σ. 25
  25. Báling 2021, σ. 373
  26. Kontler 1999, σ. 59
  27. The Hungarian Illuminated Chronicle: (ch. 60.86), σ. 113
  28. Kristó & Makk 1996, σ. 71
  29. Kristó & Makk 1996, σ. 71
  30. The Hungarian Illuminated Chronicle: (ch. 60.87), σ. 113
  31. Kristó & Makk 1996, σ. 71
  • Simon of Kéza: The Deeds of the Hungarians (Edited and translated by László Veszprémy and Frank Schaer with a study by Jenő Szűcs) (1999). CEU Press.
  • The Hungarian Illuminated Chronicle: Chronica de Gestis Hungarorum (Edited by Dezső Dercsényi) (1970). Corvina, Taplinger Publishing.
  • Báling, Péter (2021). Az Árpád-ház hatalmi kapcsolatrendszerei. Rokonok, barátok és dinasztikus konfliktust Kelet-Közép-Európában a 11. században és a 12. század elején [The Power Relations of the Árpád Dynasty. Relatives, Friends and Dynastic Conflict in East-Central Europe in the 11th Century and Early 12th Century] (in Hungarian). Arpadiana VII., Research Centre for the Humanities.
  • Engel, Pál (2001). The Realm of St Stephen: A History of Medieval Hungary, 895–1526. I.B. Tauris Publishers.
  • Kontler, László (1999). Millennium in Central Europe: A History of Hungary. Atlantisz Publishing House.
  • Kristó, Gyula; Makk, Ferenc (1996). Az Árpád-ház uralkodói [Rulers of the House of Árpád] (in Hungarian). I.P.C. Könyvek.
  • Steinhübel, Ján (2011). "The Duchy of Nitra". In Teich, Mikuláš; Kováč, Dušan; Brown, Martin D. (eds.). Slovakia in History. Cambridge University Press. σσ. 15–29.
  • Tóth, Sándor László (1994). "Levente". In Kristó, Gyula; Engel, Pál; Makk, Ferenc (eds.). Korai magyar történeti lexikon (9–14. század) [Encyclopedia of the Early Hungarian History (9th–14th centuries)] (in Hungarian). Akadémiai Kiadó. σ. 408