Κανόνας του Μπόντε
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο λεγόμενος Κανόνας του Μπόντε ή Νόμος Μπόντε είναι μία από τις σπουδαιότερες θεωρητικές ανακαλύψεις του Γιόχαν Μπόντε, προς τιμή του οποίου και φέρει το όνομα και δια του οποίου έγιναν σημαντικές ανακαλύψεις του ηλιακού μας συστήματος. Διατυπώθηκε το 1772.
Νόμος Μπόντε
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο αν θεωρήσουμε τους ακόλουθους αριθμούς σε σειρά 0, 3, 6, 12, 24, 48 ...., που ο καθένας από αυτούς εκτός του πρώτου είναι διπλάσιος του προηγουμένου και προσθέσουμε σ΄ αυτούς τον αριθμό 4 τότε θα έχουμε τους αριθμούς 4, 7, 10, 16, 28, 52 .... Τώρα αν αυτούς τους τελευταίους αριθμούς διαιρέσουμε καθένα δια του 10 προκύπτουν οι αντίστοιχοι αριθμοί:0,4, 0,7, 1,0, 1,6, 2,8, 5,2, ..
- Αυτή η σειρά αριθμών συνιστά τον περίφημο νόμο του Μπόντε, όπου έκαστος παρέχει κατά προσέγγιση την απόσταση των πλανητών από τον Ήλιο που βρίσκεται στη θέση 0 και το σημείο 1 την απόσταση της Γης από τον Ήλιο, θεωρούμενο "μονάδα του νόμου Μπόντε".
Έτσι αναλογικά στη θέση 0,4 είναι η θέση απόσταση του Ερμή από τον Ήλιο, στη θέση 0,7 η Αφροδίτη, στη θέση 1,0 (μονάδα του νόμου) η Γη, που αντιστοιχεί σε 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα, ενώ στις θέσεις 1,6, 5,2 και 10,0 αντιστοιχούν κατά σειρά οι αποστάσεις του Άρη, του Δία και του Κρόνου.
Σύμφωνα με τον Νόμο ή Κανόνα αυτόν τα παραπάνω αποδίδονται αναλυτικά στον ακόλουθο πρακτικό πίνακα:
..0 4 : 10 = 0,4 Ερμής
..3 4 : 10 = 0,7 Αφροδίτη
..6 4 : 10 = 1,0 Γη
.12 4 : 10 = 1,6 Άρης
.24 4 : 10 = 2,8 --κενό-- (αστεροειδείς)
.48 4 : 10 = 5,2 Δίας
.96 4 : 10 = 10,0 Κρόνος
192 4 : 10 = 19,6 Ουρανός
384 4 : 10 = 38,8 Ποσειδώνας
(δεν συμφωνεί με την πραγματική)
Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι αποστάσεις των πλανητών με τον Κανόνα, συμφωνούν με τις πραγματικές εκτός εκείνης του Ποσειδώνα.
Επίσης στην απόσταση των 2,8 αστρονομικών μονάδων δεν ήταν γνωστός κανένας πλανήτης, ούτε ήταν γνωστοί οι αστεροειδείς, αλλά και ούτε πέρα από τον Κρόνο άλλοι πλανήτες. Όμως στις 1 Ιανουαρίου του 1801 ανακαλύφθηκε εκεί τελείως τυχαία ο πρώτος "μικρός πλανήτης" η 1 Δήμητρα, την ανακάλυψη της οποίας ακολούθησε η ανακάλυψη και άλλων σωμάτων, τα οποία σήμερα είναι γνωστά ως αστεροειδείς της κύριας ζώνης, που πιστεύεται πλέον ότι προήλθαν από θρυμματισμό κάποιου άλλου άγνωστου πλανήτη.
Ο Νόμος αυτός είναι γνωστός ακόμη και με την επωνυμία "Σειρά του Μπόντε". Επίσης, επειδή διατυπώθηκε ταυτόχρονα και από τον αστρονόμο Τίτιους, φέρεται και με το όνομα "Νόμος Μπόντε-Τίτιους".
Παρατηρήσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ποια είναι η φυσική αιτία που ερμηνεύει τις σχέσεις των αριθμών της σειράς Μπόντε, που αναμφισβήτητα είναι εμπειρική, με τις πραγματικές αποστάσεις των πλανητών από τον Ήλιο, μέχρι σήμερα δεν έχει εξακριβωθεί. Το 1949 ο αστρονόμος Βαϊτσέκερ διατύπωσε μία άποψη που όμως είναι πολύ θεωρητική, έχοντας σχέση με την κοσμογονία, χωρίς ιδιαίτερη σαφήνεια.
- Για τις πραγματικές αποστάσεις των Πλανητών δείτε αστρονομική μονάδα.