Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γάιος Βαλέριος Κάτουλλος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|26|11|2024}}
Γάιος Βαλέριος Κάτουλλος
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Gaius Valerius Catullus (Λατινικά)
Γέννηση84 π.Χ. (περίπου)
Βερόνα
Θάνατος54 π.Χ.
Ρώμη
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Ιδιότηταποιητής[1][2] και συγγραφέας[3][4]
ΣύντροφοςΚλοδία (σύζυγος του Μέτελλου)
Είδος τέχνηςLatin poetry
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Γάιος Βαλέριος Κάτουλλος (G. Valerius Catullus) ήταν ρωμαίος λυρικός ποιητής που έζησε τον 1ο αιώνα π.Χ. Γεννήθηκε στη Βερόνα της βόρειας Ιταλίας το 84 π.Χ και πέθανε στη Ρώμη σε ηλικία μόλις 30 ετών το 54 π.Χ. Καταγόταν από πλούσια και ευυπόληπτη οικογένεια και σπούδασε στη Ρώμη.

Η ζωή και το έργο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εποχή του σημαδεύεται από την συνωμοσία του Κατιλίνα, τις νίκες του Πομπήιου στην Ανατολή και την επικράτηση του Καίσαρα στη Δύση. Ο ίδιος ενδιαφερόταν περισσότερο για τη λογοτεχνία και αρκετά νωρίς συνδέθηκε με τον κύκλο των λεγόμενων Νεώτερων Ποιητών (Poetae Novi), οι οποίοι επηρεάσθηκαν περισσότερο από έλληνες ποιητές της ελληνιστικής εποχής και όχι από τη λατινική επική παράδοση και ενδιαφέρονταν στην ποίησή τους πάρα πολύ για τον έρωτα και τα άλλα ανθρώπινα πάθη.

Η ποίηση του Κάτουλλου στιγματίζεται από το θάνατο του αδελφού του και κυρίως από τον απελπισμένο έρωτά του για την Κλωδία (Clodia), την οποία αποκαλεί με το ψευδώνυμο Λεσβία, επηρεασμένος από τη Σαπφώ. Το πάθος του για τη γυναίκα αυτή, σύζυγο του πολιτικού και ρήτορα Μετέλλου (Caecilius Metellus Celer) υπήρξε η έμπνευση και το βασικό θέμα σε πλήθος ποιημάτων του.

Η συλλογή των ποιημάτων του Κάτουλλου που διασώζεται αποτελείται από ενδεκασύλλαβους, ιάμβους, επιθαλάμια, επύλλιο, ελεγείες και επιγράμματα, αν και υπάρχουν αμφιβολίες από τους ερευνητές κατά πόσο συνέθεσε ο ίδιος τη συλλογή αυτή ή κάποιος μεταγενέστερος εκδότης. Στο επίκεντρο της συλλογής βρίσκονται τα 61 μεγάλα ποιήματα (carmina maiora), με εκείνα που απευθύνονται στη Λεσβία να αποτελούν έναν ιδιαίτερο θεματικό κύκλο και να θεωρούνται σήμερα μοναδικά στην παγκόσμια λογοτεχνία.

Τα ποιήματά του, όπως ισχυρίζεται ο Von Albrecht, είναι αδιανόητα χωρίς τον ελληνικό «σπόρο», οφείλουν όμως τη δύναμη και τη φρεσκάδα τους στη ρωμαϊκή ιδιοφυΐα του ποιητή. Η λογοτεχνική τεχνική και η γλώσσα του είναι επηρεασμένες από την ελληνιστική ποίηση, όμως ο ίδιος με έναν μοναδικό τρόπο συνδέει την ελληνική με τη ρωμαϊκή παράδοση και εμπλουτίζει τη γλώσσα. Τα ιαμβικά ποιήματα που στρέφονται εναντίον του Καίσαρα και του περιβάλλοντός του σε συνδυασμό με τα νεωτερικά στοιχεία της ποίησής του και η σχέση του με την Κλωδία προκάλεσαν λογοτεχνικές έριδες, πολιτική αναταραχή και γενικά αντιδράσεις από συντηρητικούς κύκλους της εποχής του.

Στον Μεσαίωνα το έργο του διασώθηκε σε ένα χειρόγραφο που χρησιμοποίησε το 10 αιώνα ο επίσκοπος Βερόνας Ratherius και κατά τον 14ο αιώνα εμφανίζεται ένας κώδικας από τη Γαλλία, που αργότερα χάνεται. Από τα σωζόμενα χειρόγραφα αξίζει να αναφερθούν ο Oxoniensis (O, Bodleianus Class. Lat. 30), ο Sangermanensis 1165 (G, Parisinus 14317), o Romanus (R, Vaticanus, Ottobonianus Lat. 1829).

Η ποίησή του ήταν ευρύτατα γνωστή όσο ζούσε αλλά και αργότερα, με τις επόμενες γενιές των αυγούστειων ποιητών να του οφείλουν πραγματικά πάρα πολλά. Μόνον πρόσφατα όμως, κατά τον 20ο αιώνα αναγνωρίσθηκε η μεγάλη αξία της ποίησής του. Απηχήσεις και μελοποιήσεις ποιημάτων του θα συναντήσουμε στους Έζρα Πάουντ, Τόμας Γουάιλντερ, Καρλ Ορφ, Κόουλριτζ, Λόρδο Βύρωνα, Μίλτον, Τένισον και ακόμα τον Άλεν Γκίνσμπεργκ.

Εκδόσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Carmina, 1554
  • Eisenhut , Werner, Catulli Veronensis liber, Leipzig 1983
  • Ernout , Alfred, Catulle Poesies, Paris 1983
  • Green , Peter, The poems of Catullus : a bilingual edition, Berkeley 2005
  • Kroll , Wilhelm, C. Valerius Catullus, Stuttgart 1980
  • Mynors , Roger Aubrey Baskerville, C. Valerii Catulli carmina, Oxford 1958
  • Τρομάρας , Λεωνίδας Μ., Catulli Carmina, Θεσσαλονίκη 1980

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ BeWeB. 389. Ανακτήθηκε στις 14  Φεβρουαρίου 2021.
  2. ↑ The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/144292. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  3. ↑ (Ιταλικά) Mirabile: Digital Archives for Medieval Culture. SISMEL – Edizioni del Galluzzo.
  4. ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Kroh , Paul, Λεξικό αρχαίων συγγραφέων, Ελλήνων και Λατίνων, Θεσσαλονίκη 1996
  • Albrecht , Michael von, Ιστορία της Ρωμαϊκής λογοτεχνίας : από τον Ανδρόνικο ώς τον Βοήθιο και η σημασία της για τα νεότερα χρόνια, Ηράκλειο 1997-2002
  • Fordyce , C. J., Catullus : a commentary Oxford 1978
  • Gaisser , Julia Haig, Catullus, Oxford 2007
  • Καγκελάρης, Ν. (2015),«Γαμήλιοι Θρήνοι: Σαπφώ (Fr. 109 LP, Fr. 104(a) LP)- Κάτουλλος (c. 62. 20-5)- νεοελληνικό δημοτικό τραγούδι»,στο Αυδίκος, Ε.- Κοζιού-Κολοφωτιά,Β. (επίμ.), Πρακτικά 5ου Πανελληνίου Συνεδρίου: «Δημοτικό Τραγούδι και Ιστορία». Καρδίτσα 23 - 25 Οκτωβρίου 2015, Καρδίτσα, σσ.260-70 [1]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γάιος_Βαλέριος_Κάτουλλος&oldid=10209232"