Βασιλική της Κανδελάριας

Βασιλική της Κανδελάριας
	Basílica de Nuestra Señora de la Candelaria
Είδος	ελάσσονα βασιλική, μνημείο και shrine to the Virgin Mary
Αρχιτεκτονική	νεοκλασική αρχιτεκτονική
Γεωγραφικές συντεταγμένες	28°21′5″N 16°22′11″W
Θρήσκευμα	Καθολικισμός
Θρησκευτική υπαγωγή	Επισκοπή της Τενερίφης
Διοικητική υπαγωγή	Κανδελάρια
Τοποθεσία	Τενερίφη
Χώρα	Ισπανία
Έναρξη κατασκευής	1959
Ύψος	45 μέτρα
Χωρητικότητα	5.000
Αρχιτέκτονας	José Enrique Marrero Regalado
Προστασία	Κληρονομιά πολιτιστικού ενδιαφέροντος (από 2005)
Ιστότοπος
	Επίσημος ιστότοπος
	Πολυμέσα
	δεδομένα (π)

Συντεταγμένες: 28°21′4.61″N 16°22′11.22″W / 28.3512806°N 16.3697833°W / 28.3512806; -16.3697833

Η Βασιλική της Παναγίας της Κανδελάριας (ή κατά το πλήρες όνομα στα ισπανικά: Basílica y Real Santuario Mariano de Nuestra Señora de la Candelaria)^[2] είναι ένας περίλαμπρος καθολικός ναός αφιερωμένος στην Παναγία της Κανδελάριας, πολιούχου και προστάτιδας των Καναρίων Νήσων. Αποτελεί το σημαντικότερο προσκύνημα των νήσων,^[3] καθώς και ένα από τις πιο σημαντικά στην Ισπανία. Η Βασιλική της Κανδελάριας βρίσκεται στην ομώνυμη πόλη, την Κανδελάρια, στη νοτιοανατολική ακτή της νήσου Τενερίφη. Στον ναό αυτό βρίσκεται το θαυματουργό ξύλινο γλυπτό Παναγία της Κανδελάριας (λεγόμενης "Μαύρης Παναγιάς").^[2]

Ιστορία - Περιγραφή

Ο σημερινός περίλαμπρος ναός κτίστηκε το 1959, σε κάθετη διάταξη προς τη παραλία και με το ιερό προς τη θάλασσα, πάνω στα ερείπια παλαιότερης εκκλησίας που καταστράφηκε από πυρκαγιά. Τα Θυρανοίξια του νέου ναού έγιναν σε επίσημη τελετή στις 1η Φεβρουαρίου του 1959.^[4] Σημειώνεται ότι στη Δύση τα ερημητήρια και τα παρεκκλήσια έχουν τεθεί σε ισχύ από τον δέκατο έκτο αιώνα. Όσον αφορά όμως το όνομα "Βασιλική" (Βασίλικα) για τον συγκεκριμένο ναό δεν προέρχεται τούτο από τον αρχιτεκτονικό ρυθμό βασιλικής αλλά από τον ευσεβή βασιλιά Φίλιππος Β΄ που το 1596 έθεσε τον ναό υπό την προστασία του, δίνοντας έτσι την ονομασία "Βασιλικός ναός" ^[5], κατ΄ αντιστοιχία των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων που ανακήρυτταν εκκλησίες και Μονές (όπως του Άγιο Όρος ή το Ιερά Μονή Κύκκου σε Κύπρος) σε "Βασιλικές" με χρυσόβουλα.

Πρόκειται για τρίκλιτο ναό σε ρυθμό βασιλικής σταυροειδούς, με οκτάπλευρο υπερυψωμένο διβαθμωτό τρούλο, ύψους 25 μέτρων. Η πρόσοψη -είσοδος- του ναού φέρει περίλαμπρη αψίδα που καταλήγει σε διακεκομμένο αέτωμα εκατέρωθεν της οποίας φέρονται δύο κωδωνοστάσια. Όμοιες αψίδες με ίδιο αέτωμα φέρονται ανά μία και πλευρικά του ναού. Στην οπίσθια πλευρά του ιερού ανυψώνεται τετράπλευρος πύργος ύψους 45 μέτρα, που καταλήγει στο κύριο κωδωνοστάσιο, με εντοιχισμένο ρολόι ανά πλευρά και που δεσπόζει όλων των άλλων κτιρίων της πόλης. Στις φερόμενες τοιχογραφίες - αγιογραφίες, στην κόγχη του ιερού, απεικονίζονται διάφορες θρησκευτικές παραστάσεις. Τον κυρίως ναό συμπληρώνουν δύο πλαϊνά παρεκκλήσια και ένας χώρος που τοποθετούνται οι προσφορές. Σε ένα από τα δύο παρεκκλήσια φέρεται πίνακας ο Μυστικός δείπνος με τον Ιησού Χριστό και τους αποστόλους του. Στο δε άλλο παρεκκλήσιο φέρεται ένα εντυπωσιακό γλυπτό του "Εσταυρωμένου" Ιησού Χριστού (Ο Χριστός της Συμφιλίωσης). Γενικά από αρχιτεκτονικής πλευράς η Βασιλική παρουσιάζει ένα νεοκλασικό στυλ με επιρροές της λαϊκής αρχιτεκτονικής των Καναρίων Νήσων, με χαρακτηριστικό το οκτάκερο σύμπλεγμα που φέρεται στον τρούλο και στις κορυφές των κωδωνοστασίων.

Δίπλα από τη βασιλική και στην προέκταση του μεγάλου πύργου βρίσκεται το μοναστήρι, που ανήκει στο Τάγμα Δομινικανών, η μοναστική κοινότητα του οποίου είναι υπεύθυνη του ιερού. Δίπλα, επί της αριστερής πλευράς του ναού, εκτείνεται η πλατεία της βασιλικής, έναντι της οποίας στην ακτή, που τη χωρίζει η παραλιακή οδός, φέρονται τα χάλκινα αγάλματα των αρχαίων κατοίκων του νησιού, των καλουμένων "Γκουάχες", (Guanches), ν΄ ατενίζουν τον ιερό ναό έχοντας τα νώτα τους προς τη θάλασσα. Η ανέγερση αυτών των αγαλμάτων έγινε επειδή κατά την παράδοση η εικόνα της Παναγίας βρέθηκε από αυτούς τους παλαιούς κατοίκους το 1390. Η πλατεία αυτή βρίσκεται επί της παραλίας και κατακλύζεται από χιλιάδες προσκυνητές όλο το χρόνο. Η εικόνα της Παναγίας είναι ξυλόγλυπτη και εμφανίζει Μαύρη την Παναγία φέροντας πλούσια ένδυση να βαστάζει στο ένα χέρι το μωρό Ιησού και στο άλλο χέρι ένα κερί. Η σημερινή εικόνα είναι ένα αντίγραφο του παλαιού, που εξαφανίστηκε κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας. Η εικόνα της Παναγίας φυλάσσεται σε ειδικό παρεκκλήσιο πίσω από το ιερό. Αυτό το παρεκκλήσι μπορούν να επισκεφθούν οι πιστοί μετά τη λειτουργία για να προσκυνήσουν και να φιλήσουν την ιερή ένδυση της Θεοτόκου.

Ο ναός έχει χαρακτηριστεί από τον Πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ', ως "Μικρά Βασιλική" στις 24 Ιανουαρίου 2011 και εγκαινιάστηκε φερόμενη με τον νέο χαρακτηρισμό στις 2 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους, όπου και καθιερώθηκε ως "Ημέρα της Κανδελάριας". Η βασιλική έχει χωρητικότητα 5.000 προσκυνητών και κάθε χρόνο την επισκέπτονται περισσότεροι από 2,5 εκατομμύρια πιστοί. Η Παναγία της Κανδελάριας τιμάται δύο φορές τον χρόνο στις 2 Φεβρουαρίου και στις 15 Αυγούστου,^[6] όπου αυτές τις ημέρες συρρέουν στην πόλη χιλιάδες προσκυνητές από διάφορα μέρη του αρχιπελάγους και της υπόλοιπης Ισπανίας.