Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αρχοντικό Μπενιζέλου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°58′27″N 23°43′45″E / 37.97417°N 23.72917°E / 37.97417; 23.72917

Αρχοντικό Μπενιζέλου
Χάρτης
Είδοςοικία, αρχαιολογική θέση και μουσείο
ΔιεύθυνσηΟδός Αδριανού (96)
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°58′27″N 23°43′45″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Αθηναίων
ΤοποθεσίαΠλάκα
ΧώραΕλλάδα
Έναρξη κατασκευής16ος αιώνας
Προστασίααρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα και διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα
Commons page Πολυμέσα

Το Αρχοντικό Μπενιζέλου στην οδό Αδριανού 96 στην Πλάκα, τυπικό δείγμα αστικής αρχιτεκτονικής της προεπαναστατικής Αθήνας (15ος - 16ος αι.) και προγονικό σπίτι της Αγίας Φιλοθέης της Αθηναίας, είναι το παλαιότερο σπίτι της πρωτεύουσας. Ανήκε στην αριστοκρατική οικογένεια του Αθηναίου άρχοντα Άγγελου Μπενιζέλου, που ήλκε την καταγωγή της από βυζαντινό οίκο.[1] Ο Άγγελος Μπενιζέλος γεννήθηκε περί το 1490 και ήταν πατέρας της Ρεγούλας ή Ρηγούλας Μπενιζέλου, της μετέπειτα μοναχής και Αγίας Φιλοθέης της Αθηναίας (1522 - 1589).

Τοξωτή κατασκευή με επίκρανα στο Αρχοντικό Μπενιζέλου στην Πλάκα, πατρογονικό της Αγίας Φιλοθέης

Το Αρχοντικό του Μπενιζέλου όπου έζησε η Αγία Φιλοθέη κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο,[2] αποκαταστάθηκε με μέριμνα της Αρχιεπισκοπής Αθηνών υπό την επίβλεψη του Υπουργείου Πολιτισμού και είναι σήμερα επισκέψιμο.[3]

Είναι μια διώροφη κατασκευή με χαγιάτι, κατά τα πρότυπα του μεταβυζαντινού σπιτιού, με ένα πηγάδι στην μπροστινή αυλή του, ενώ στην πίσω αυλή διέθετε ελαιοτριβείο και πατητήρι που σώζονται μέχρι σήμερα.

Βίος Αγίας Φιλοθέης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Αγία Φιλοθέη η Αθηναία

Η Ρεγούλα Μπενιζέλου ήταν μοναχοκόρη του Άγγελου Μπενιζέλου και της Σηρίγης Παλαιολογίνας. Σε πολύ νεαρή ηλικία παντρεύτηκε τον κατά πολύ μεγαλύτερό της προύχοντα Ανδρέα Χειλά. Μετά από τρία χρόνια συζυγικού βίου, η Ρεγούλα Μπανιζέλου εχήρευσε και "διέτριβε του λοιπού εις το πατρικόν της οσπήτιον προς ένα και μόνον σκοπόν αφορώσα αγαθοεργίες". Σε σύντομο χρονικό διάστημα, το 1551, έγινε μοναχή με το μοναχικό όνομα Φιλοθέη.

Το χριστιανικό και ανθρωπιστικό έργο της μοναχής Φιλοθέης προκάλεσε την οργή των Τούρκων, οι οποίοι κατά τη νύκτα της 2ας Οκτωβρίου 1588 την συνέλαβαν στο Μετόχι του Αγίου Ανδρέα στα Πατήσια επί της σημερινής οδού Λευκωσίας, όπου οι μοναχές τελούσαν ολονυκτία στη μνήμη του Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, πολιούχου των Αθηνών, τη βασάνισαν και από τα πολλά τραύματά της πέθανε στις 19 Φεβρουαρίου 1589.

Το σκήνωμά της βρίσκεται σήμερα στον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών.

  1. Kampouroglous, Dēmētrios Grēgoriou (1921). Athēnaïkon archontologion. ekd. Iō. N. Siderēs. 
  2. «ΑΡΧΕΙΟ ΝΕΟΤΕΡΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ - Αρχοντικό Μπενιζέλων». archaeologia.eie.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2022. 
  3. «Το αρχοντικό των Μπενιζέλων». Ιστότοπος: Το αρχοντικό των Μπενιζέλων. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2022.