Μετάβαση στο περιεχόμενο

Scream/Childhood

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
"Scream/Childhood"
Single από Μάικλ Τζάκσον
από το άλμπουμ 'HIStory: Past, Present and Future, Book I'
Κυκλοφόρησε31 Μαΐου 1995
FormatCD single, cassette single, 7" single, 12"
ΗχογραφήθηκεΟκτώβριος - Δεκέμβριος 1994
Flyte Time Studios
(Εντίνα, Μιννεσότα)
The Hit Factory
(Νέα Υόρκη)
ΕίδοςR&B, ποπ, synthrock (Scream)
Operatic pop, adult contemporary (Childhood)
Διάρκεια4:38 (Scream)
4:28 (Childhood)
ΔισκογραφικήEpic
ΣτιχουργόςΤζίμμι Τζαμ και Τέρρι Λέβις, Μάικλ Τζάκσον, Τζάνετ Τζάκσον (Scream)
Μάικλ Τζάκσον (Childhood)
ΠαραγωγόςΤζίμμι Τζαμ και Τέρρι Λέβις, Μάικλ Τζάκσον, Τζάνετ Τζάκσον (Scream)
Μάικλ Τζάκσον, Ντέιβιντ Φόστερ(Childhood)
singles των Μάικλ Τζάκσον ανά χρονολογία
Gone Too Soon
(1993) 		Scream/Childhood
(1995) 		You Are Not Alone
(1995)

Το Scream/Childhood είναι το πρώτο single του άλμπουμ HIStory: Past, Present and Future, Book I με το Scream να είναι το πρώτο κομμάτι και το Childhood να είναι το δέκατο κομμάτι στον κατάλογο του δεύτερου δίσκου του άλμπουμ HIStory Continues. Το A-side, Scream, είναι ντουέτο του Μάικλ και της Τζάνετ Τζάκσον, ενώ το αντίστοιχο B-side, Childhood, είναι σόλο κομμάτι. Το single κυκλοφόρησε στις 31 Μαΐου 1995.

Το Scream θεωρείται ως επιθετικό τραγούδι που απευθύνεται στα μέσα και την κάλυψη που έκαναν για τις κατηγορίες παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης κατά του Τζάκσον, το 1993. Το Scream γράφτηκε και παράχθηκε από τους Τζίμμι Τζαμ, Τέρρι Λέβις, Μάικλ και Τζάνετ Τζάκσον. Ο Μάικλ εκτέλεσε πολλά από τα όργανα. Το τραγούδι έχει στοιχεία της ποπ, της electrorock, του new jack swing, του dance-pop και της funk. Η ηχογράφηση του κομματιού έγινε στο Hit Factory της Νέας Υόρκης και στα Flyte Tyme Studios στην Εντίνα, Μιννεσότα, τον Δεκέμβριο του 1994. Το τραγούδι παίχτηκε νωρίς στα ράδιο, παρά τις προσπάθειες της Epic Records να μην βγει στον αέρα πριν την επίσημη ημερομηνία κυκλοφορίας.

Γενικά, το τραγούδι έλαβε θετικές κριτικές, και θεωρείται ένα από τα πιο αγαπημένα κομμάτια του Τζάκσον. Ήταν υποψήφιο για Γκράμι και ένα American Music Award. Το μουσικό βίντεο παραμένει ένα από τα πιο γνωστά κομμάτια του Τζάκσον - κέρδισε πολλά MTV Video Music Awards και ένα Γκράμι. Η παραγωγή του κόστισε 7 εκατομμύρια δολάρια, και βρίσκεται στο Βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες ως το πιο ακριβό μουσικό βίντεο της ιστορίας, ωστόσο ο διευθυντής του βίντεο, Μαρκ Ρόμανεκ, απέρριψε τον ισχυρισμό αυτό δηλώνοντας ότι υπήρχαν δύο μουσικά βίντεο του κόστιζαν «περισσότερα εκατομμύρια» από ότι το βίντεο του Scream.[1] Το ύφος Scream επαναλήφθηκε και σε άλλα κομμάτια, όπως το No Scrubs των TLC, το Shawty Get Loose της Lil Mama, το Stay the Night των IMx και το Walkin' on the Moon του The-Dream.

Το Childhood είναι αυτοβιογραφικό κομμάτι γραμμένο από τον Μάικλ Τζάκσον. Το θέμα του κομματιού επικεντρώνεται στη δύσκολη παιδική του ηλικία. Θα γίνει το κύριο θεματικό κομμάτι για το Free Willy 2: The Adventure Home, συνεχίζοντας τη σχέση του καλλιτέχνη με τις σειρές του Free Willy. Το κομμάτι εμφανίζεται σε πολλά απανθίσματα, αλλά είχε ανάμεικτες κριτικές. Το μουσικό βίντεο, που έχει κάποια κοινά με την ταινία, έλαβε αρκετούς επαίνους. Το Scream/Childhood θα γίνει το πρώτο single στη ιστορία του Billboard που θα κάνει το ντεμπούτο του στην 5η θέση του Billboard Hot 100, η οποία ήταν και η καλύτερη του. Έγινε παγκοσμίως χιτ, φθάνοντας στο top five στις περισσότερες από τις μεγάλες αγορές.

Scream

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προϊστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύρια λήμματα: Υγεία και εμφάνιση του Μάικλ Τζάκσον και Κατηγορίες για παιδική σεξουαλική κακοποίηση κατά του Μάικλ Τζάκσον το 1993

Το Scream είναι τραγούδι που απευθύνεται στον τύπο. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, οι σχέσεις του Τζάκσον με τον τύπο ήταν δύσκολες. Το 1986, τα tabloids κυκλοφόρησαν μια ιστορία, η οποία ισχυριζόταν ότι ο Τζάκσον κοιμόταν σε υπερβαρικό θάλαμο οξυγόνου για να καθυστερήσει τη διαδικασία της γήρανσης - φωτογραφήθηκε να βρίσκεται μέσα στον θάλαμο. Ο ισχυρισμός ήταν ψευδής. Υπήρξαν φήμες ότι ο Τζάκσον ήταν παγωμένος για 50 χρόνια. Όταν ο Τζάκσον πήρε ένα χιμπαντζή, ονόματι Μπαμπλς, αναφέρθηκε ως προφανής απόδειξη ότι ο Τζάκσον βρισκόταν όλο και πιο μακριά από την πραγματικότητα.[2] Αναφέρθηκε ότι ο Τζάκσον ήθελε να αγοράσει τα οστά του Τζόσεφ Μέρρικ (Άνθρωπος Ελέφαντας) και αν και ήταν ψευδής, ο Τζάκσον δεν αρνήθηκε την ιστορία.[2][3] Αυτές οι ιστορίες του έδωσαν το ψευδώνυμο «Τρελός Τζάκο» (Wacko Jacko), το οποίο ο Τζάκσον έλαβε τον επόμενο χρόνο. Σταμάτησε τη διαρροή ψευδούς πληροφορίας, και έτσι τα μέσα έφτιαχναν τις δικές τους ιστορίες.[2][4]

Το 1989, ο Τζάκσον κυκλοφόρησε το τραγούδι και το μουσικό βίντεο Leave Me Alone, ένα τραγούδι για τη θυματοποίηση του Τζάκσον στα χέρια του τύπου.[5] Το βίντεο δείχνει τον Τζάκσον να διασκεδάζει με τον τύπο και την κατάσταση γύρω του. Στο βίντεο, υπάρχουν εικόνες της Ελίζαμπεθ Τέιλορ, εφημερίδων με διάφορες επικεφαλίδες, του Τζάκσον να χορεύει με τον Άνθρωπο Ελέφαντα, και μιας μύτης που προσπαθεί να ξεφύγει από το χειρουργικό νυστέρι.[6]

Το 1993, οι σχέσεις μεταξύ του Τζάκσον και του τύπου έφτασαν στο χειρότερο σημείο τους τελείως όταν κατηγορήθηκε για σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων. Παρόλο που δεν κατηγορήθηκε για κάποιο έγκλημα, ο Τζάκσον υποβλήθηκε σε εξονυχιστικό έλεγχο από τον τύπο, κατά τη διάρκεια της δικαστικής έρευνας. Τα παράπονα για την κάλυψη και τα μέσα συμπεριλαμβάνουν τη χρήση πηχυαίων τίτλων για να επηρεαστούν οι θεατές και οι αναγνώστες με θέμα άσχετο προς τον τίτλο,[7] αποδεχόμενος τις ιστορίες για υποτιθέμενη εγκληματική δραστηριότητα του Τζάκσον με αντάλλαγμα τα χρήματα,[8] αποδεχόμενος εμπιστευτικό υλικό που διέρρευσε από την αστυνομική έρευνα με αντάλλαγμα τα χρήματα,[9] τη σκόπιμη χρήση φωτογραφιών όπου ο Τζάκσον εμφανίζεται στα χειρότερα του,[10] την έλλειψη αντικειμενικότητας[10] και τη χρήση κεφαλίδων που υποστηρίζουν την ενοχή του Τζάκσον.[10] Το 1994, ο Τζάκσον δήλωσε για την κάλυψη των μέσων, «Θα πω ότι είμαι θυμωμένος για την κάλυψη του υλικού από τα μέσα. Με κάθε ευκαιρία, τα μέσα έχουν διαχωρίσει και επηρεάσει αυτούς τους ισχυρισμούς για να φθάσουν σε δικά τους συμπεράσματα».[11]

Ο Τζάκσον άρχισε να παίρνει αναλγητικά, Valium, Xanax και Avitan για να αντιμετωπίσει το άγχος.[12] Λίγους μήνες αργότερα, ο Τζάκσον φαίνεται να έχασε 4.5 κιλά και σταμάτησε να τρώει.[13] Λίγο αργότερα, η υγεία του Τζάκσον είχε επιδεινωθεί και ο Τζάκσον αναγκάστηκε να ακυρώσει μερικές συναυλίες και άρχισε την αποκατάσταση του.[14][15] Ο Τζάκσον ζήτησε όλο τον 4ο όροφο μιας κλινικής και έλαβε Valium IV για να απεξαρτηθεί από τα αναλγητικά.[14][15][16] Ο εκπρόσωπος τύπου του τραγουδιστή είπε στους δημοσιογράφους ότι ο Τζάκσον «ήταν μετά βίας ικανός να λειτουργήσει ικανοποιητικά σε πνευματικό επίπεδο».[15] Ενώ ήταν στην κλινική, ο Τζάκσον συμμετείχε σε ομάδα και σε θεραπείες ένα-σε-ένα.[14][15]

Όταν ο Τζάκσον έφυγε από τις ΗΠΑ για αποκατάσταση, τα μέσα έδειξαν στον Τζάκσον λίγη συμπάθεια. Το 1993, η Daily Mirror, διοργάνωσε τον διαγωνισμό «Spot the Jacko», προσφέροντας στους αναγνώστες ταξίδι στο Disney World, αν μπορούσαν να γράψουν ακριβώς που θα εμφανιζόταν μετά ο Τζάκσον.[14] Τον ίδιο χρόνο, η Daily Express, δημοσίευσε άρθρο με τον τίτλο «Drug Treatment Star Faces Life on the Run», ενώ ο τίτλος ενός άρθρου του News of the World κατηγορούσε τον Τζάκσον ότι ήταν φυγόδικος - οι εφημερίδες επίσης εσφαλμένα ισχυρίστηκαν ότι ο Τζάκσον ταξίδεψε στην Ευρώπη για να κάνει πλαστική εγχείρηση, με αποτέλεσμα να γίνει αγνώριστος κατά την επιστροφή του.[14] Ο Τζέραλντο Ριβέρα σύστησε μια παρωδία δίκης, με μια επιτροπή αποτελούμενη από τα μέλη του ακροατηρίου, αν και ο Τζάκσον δεν κατηγορήθηκε για κανένα έγκλημα.[17]

Το Scream/Childhood και το HIStory ήταν οι πρώτες κυκλοφορίες του Τζάκσον μετά τις κατηγορίες, και ο τύπος περίμενε να δει κατά πόσο καλά θα πάει το άλμπουμ. Ένας αναλυτής του SoundScan εξέφρασε τη γνώμη ότι ο τύπος ήταν εκτός επαφής με το κοινό όταν αναφερόταν στον Τζάκσον - το κοινό τον αγαπούσε, ενώ ο τύπος όχι. Πίστευε ότι οι «αρνητές» των μέσων θα έμειναν έκπληκτοι με την εμπορική υποδοχή της εκστρατείας HIStory.[18]

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις 24 Ιουνίου 1995, κυκλοφόρησε το Scream (David Morales Remix), ως single, και έφθασε έως τη 43η θέση, ενώ την επόμενη εβδομάδα έπεσε στην 57η θέση. Έμεινε στα τσαρτ μόνο για 2 εβδομάδες.[19]

Βooklet του άλμπουμ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο booklet του HIStory υπάρχει μια εικόνα από την ακουαρέλα Das Lied / The Song του Γκότφριντ Χέλνβεϊν, στην οποία ένα παιδί βρίσκεται σε μια γωνία, ουρλιάζοντας στο ταβάνι. Οι στίχοι του τραγουδιού, όπως τους είχε γράψει ο Τζάκσον, βρίσκονται στον τοίχο πίσω από το παιδί.[20] Προς το τέλος του booklet υπάρχει ένα αντίγραφο ενός γράμματος που έγραψε ένα παιδί στον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπίλ Κλίντον, ζητώντας του να σταματήσει τον πόλεμο, τη ρύπανση και τις αρνητικές αναφορές του τύπου κατά του Τζάκσον.[16]

Παραγωγή και μουσική του Scream

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τζάνετ Τζάκσον ήθελε να συνεργαστεί στο τραγούδι ως απόδειξη αδερφικής υποστήριξης.[21] Ήταν η πρώτη φορά που η Τζάνετ και ο Μάικλ συνεργάστηκαν μετά το 1982, όταν η Τζάνετ εκτέλεσε τα backing φωνητικά στο P.Y.T. (Pretty Young Thing).[22] Η Τζάνετ είπε ότι ήταν «πολύ διασκεδαστικό» να δουλεύει με τον αδερφό της ξανά και ότι βλέπει τη δουλειά του αδερφού της ως «ενδιαφέρουσα».[22] Το Scream γράφθηκε και παράχθηκε από τα αδέρφια Τζάκσον, μαζί με τους Τζίμμι Τζάμ και Τέρρι Λέβις.[23] Ήταν η πρώτη φορά που ο Μάικλ Τζάκσον συνεργάστηκε μαζί με τους Τζαμ και Λέβις, αν και η Τζάνετ είχε συνεργαστεί μαζί τους αρκετές φορές.[21] Το άλμπουμ δημιουργήθηκε με μισά R&B και μισά ποπ/ροκ θέματα που έδωσαν επιτυχία στον Τζάκσον στο προηγούμενο του άλμπουμ, Dangerous.[21] Ο Τζάκσον έπαιξε όργανα όπως πληκτρολόγια, συνθεσάιζερ, κιθάρα, ντραμς και άλλα κρουστά στο single και στο άλμπουμ.[24]

Στο τραγούδι, ο Τζάκσον ζητά από τα μέσα να σταματήσουν να τον πιέζουν και να σταματήσουν να παραποιούν την αλήθεια.[16] Ο Τζων Πάρελς, της The New York Times, παρατήρησε, «ο φόβος μετατράπηκε σε επίθεση. Η μουσική έχει πολώσει - είναι είτε ασταθής και ηλεκτρονική ή γυαλιστερή και πολυτελής, και μόνο μερικές φορές προσπαθεί να ενώσει και τα δύο. Στο μεγαλύτερο μέρος του κομματιού, ο Τζάκσον ακούγεται λες και τραγουδά μέσα από τα δόντια».[16] Πίστεψε ότι το Scream έχει παρόμοιο ήχο με τη μουσική που υιοθέτησε η Τζάνετ για το Rhythm Nation.[16] Ήταν το πρώτο τραγούδι του Μάικλ Τζάκσον που περιέχει βλασφημίες - με τη λέξη fucking (γαμώ) στους στίχους Stop pressuring me/Stop pressuring me/Stop fucking with me - κάτι που ήταν ασυνήθιστη επιλογή για τον Τζάκσον, καθώς δούλευε με νεότερο κοινό. Άλλα τραγούδια του HIStory περιέχουν λέξεις όπως kike (Εβραίοι), shit (σκατά) και nigger (αράπης).[16][25][26] Το Scream έχει στοιχεία της ποπ, της R&B, της χιπ χοπ, της funk και της ροκ.[27][28]

Διαρροή του Scream

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δύο εβδομάδες πριν την επίσημη κυκλοφορία του Scream, ο Τζάκσον έτυχε να το ακούσει σε ραδιοφωνικό σταθμό του Λος Άντζελες. Ο σταθμός έπαιζε το Scream μια φορά ανά ώρα μέχρι να λάβει διάταγμα παύσης και παράλειψης από την Epic Records. Δύο άλλοι σταθμοί στη Φιλαδέλφεια έλαβαν παρόμοιες διαταγές. Όλοι οι εμπλεκόμενοι δήλωσαν ότι η Epic δεν ευθυνόταν για τη διαρροή του τραγουδιού. Το τραγούδι έγινε προστατευμένο μυστικό, καθώς τα περισσότερα μέλη της εταιρείας δεν είχαν δικαίωμα να λάβουν ένα αντίγραφο.[29]

Αν και αντιμετώπιζαν ενδεχομένως ποινικά μέτρα, ο προγραμματιστής του σταθμού στο Λος Άντζελες σημείωσε, «αυτά τα πράγματα ήταν πιο σημαντικά... Η δισκογραφική εταιρεία ήταν θυμωμένη, με διάφορους δικηγόρους να εμπλέκονται. Αλλά σε μια κυκλοφορία τόσο μεγάλη όσο ο Μάικλ Τζάκσον, δεν θα περιμέναμε αν υπήρχε διαρροή. Πρόκειται για κάτι που γίνεται μια φορά στη ζωή σου καθώς η ασφάλεια του είναι τρελή».[29]

Κριτικές για το Scream

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Στέφεν Τόμας Έρλεβαϊν, του Allmusic, εξέφρασε την άποψη ότι το Scream, «βελτίωσε το δυνατό χτύπημα του Jam», ένα τραγούδι που έλαβε θετικές κριτικές, καθώς και δύο υποψηφιότητες για Γκράμι: στις κατηγορίες Best R&B Vocal Performance και Best R&B Song.[30][31] Ο Τζέιμς Χάντερ, του Rolling Stone, σημείωσε, «το εξαιρετικό single Scream ή η R&B μπαλάντα You Are Not Alone - κατάφεραν να συνδέσουν επεισόδια από το παρελθόν του Τζάκσον με τις καθολικές έννοιες της αδικίας ή της απομόνωσης. Όταν βασίζει τη μουσική του στην άμβλυνση της χιπ χοπ, ο Τζάκσον καταγγέλει την απληστία και την αναξιοπιστία».[27] Συνέχισε λέγοντας για τα Scream και Tabloid Junkie, «[αυτά τα] δύο τολμηρά κομμάτια των Τζαμ και Λέβις δουλεύουν τελείως: η ολισθηρή φωνή του Τζάκσον αλιεύεται στις τεράστιες κατασκευές της funk-rock. Αυτά θυμίζουν τα τραγούδια της Τζάνετ Τζάκσον, όπου ο Τζαμ και ο Λέβις επέτρεψαν πλούσιες φωνητικές αρμονίες από την εποχή του Triumph - το ρεφρέν του Τabloid Junkie προειδοποιεί για τις αδυναμίες της αλήθειας των ΜΜΕ».[27]

Ο Πάτρικ Μακντόναλντ, της The Seattle Times, δήλωσε ότι το Scream ήταν το καλύτερο κομμάτι του άλμπουμ. Συνέχισε, «Το ρεφρέν του Stop pressurin' me! είναι επιτακτικό, και εκτελεί του στίχους με δράμα και σκοπό. Το τραγούδι έχει λοιμώδης ενέργεια». Ο Μακντόναλντ θεωρεί, ωστόσο, τη χρήση βρισιών ως αχρείαστη.[25] Η Ντιπίκα Ρέντι, της The Daily Collegian, έγραψε, «Οι στίχοι του πρώτου single και βίντεο του άλμπουμ, Scream, είναι για πρώτη φορά στην καριέρα του Τζάκσον, οδυνηροί. Τραγουδά Stop pressuring me/Stop pressuring me/It makes me want to scream με μια δύναμη που είναι καινούργια και ξεπερασμένη». «Τα Scream και Tabloid Junkie έχουν μια άποψη που ο Τζάκσον δεν προσάρμοσε από την εποχή του Billie Jean».[32] Ο Ρίτσαρντ Χάρρινγκτον, της The Washington Post, ωστόσο, το χαρακτήρισε «βαρετό και αμέτοχο» και δήλωσε ότι ακούγεται όπως το Jam.[33] Το Scream ήταν υποψήφιο στην κατηγορία Best Pop Collaboration with Vocals στα 1996 American Music Awards, και λίγο αργότερα έλαβε υποψηφιότητα για Γκράμι στην κατηγορία Best Pop Collaboration with Vocals.[28]

Μουσικό βίντεο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραγωγή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Μάικλ Τζάκσον (δεξιά) και η Τζάνετ Τζάκσον (αριστερά) στο μουσικό βίντεο του Scream

Το μουσικό βίντεο, διάρκειας 4:46 λεπτών, του Scream χορογραφήθηκε από τους Τράβις Πάιν, ΛαΒέλ Σμιθ Τζούνιορ, Τίνα Λάντον στις 30 Μαΐου 1995, και Σιν Τσίσμαν, και διευθύνθηκε από τον Μαρκ Ρομανέκ, με την παραγωγή να σχεδιάστηκε από τον Τομ Φόντεν. Ο Τζάκσον δεν δημιούργησε το «σχέδιο» για το βίντεο, κάτι που συνήθιζε, αλλά το άφησε στον Ρομανέκ. Ο Τζάκσον περιέγραψε τη δημιουργία του βίντεο ως ομαδική δουλειά. Το τραγούδι και το βίντεο ήταν απάντηση στην αντίδραση που έλαβε ο Τζάκσον από τα μέσα το 1993.[22][34]

Ο Φόντεν σχολίασε, «Ο Μαρκ έγραψε το σενάριο και η γενική ιδέα ήταν ότι ο Μάικλ η Τζάνετ ήταν σε μεγάλο διαστημόπλοιο. Και είναι εκεί μόνοι...Φεύγουν μακριά από τη Γη, και βρίσκονται στο διαστημόπλοιο για να ξεκουραστούν και να διασκεδάσουν».[35] Η παραγωγή διήρκεσε για ένα μήνα και παράχθηκε από τους καλλιτεχνικούς διευθυντές του Φόντεν Ρίτσαρντ Μπεργκ, Τζεφ Χαλ και Μάρτιν Μέρβελ.[35] Ο Φόντεν περιέγραψε την εκχώρηση ως «στρατιωτική επιχείρηση» εξηγώντας, «Η ιδέα ήταν να δοθούν στους καλλιτεχνικούς διευθυντές από τρία sets : ένα πολύπλοκο, ένα όχι και τόσο πολύπλοκο και μια από τις μικρότερες βινιέτες».[35] Η τυπογραφία στο βίντεο σχεδιάστηκε από τον Π. Σκοτ Μάκελα.[36] Ο Τζάκσον ήταν ευτυχισμένος να δουλεύει με την αδερφή του ξανά, εξηγώντας ότι είχαν πάθος με τον χορό από τους «παλιούς καιρούς».[22]

Στο βίντεο, η Τζάνετ Τζάκσον παίρνει ένα πιο σκούρο πρόσωπο, κάτι που δεν φαινόταν στα μουσικά της βίντεο. Ο Τζιμ Φάρμπερ, της New York Daily News, δήλωσε ότι «τα μάτια της ήταν πιο σκοτεινά λόγω του μαύρου μακιγιάζ...βλοσυρά και καλλιτεχνικά...η Τζάνετ ποτέ δεν ήταν τόσο θυμωμένη, ή τόσο ελεγμένη».[37] Στο βίντεο, η Τζάνετ βρίσκεται με ένα ελλιπές μπικίνι σε μερικές σκηνές, αρπάζει το στήθος της, δείχνει το μεσαίο δάκτυλο στην κάμερα και προσομοιώνει την ανδρική ούρηση. (Στα out-takes, υπάρχουν έγχρωμες φωτογραφίες του Μάικλ όταν αυτός επίσης δείχνει το μεσαίο δάκτυλο στην κάμερα, αν και στη φωτογραφία το γλείφει επίσης σε μια δραματική επίδειξη ενάντια στα ίδια μέσα που τον επιδίωκαν εδώ και χρόνια). Το βίντεο επηρεάστηκε από το ιαπωνέζικο sci-fi ανιμέ, και αρκετά κλιπ από τη σειρά ανιμέ Zillion και από την ταινία Akira φαίνονται στα παρασκήνια.[37] Η εκδοχή του βίντεο που συμπεριλήφθηκε στο Michael Jackson's Vision δεν περιέχει τον στίχο just stop fucking with me που ακούγεται στο HIStory on Film, Volume II.

Κυκλοφορία και επιρροή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το βίντεο έκανε την πρεμιέρα του το καλοκαίρι του 1995, στο MTV και στο BET και το επόμενο απόγευμα στο Primetime Live του ABC-TV, κατά τη συνέντευξη του Τζάκσον και της Λίσα Μάρι Πρίσλεϊ στη Νταϊάν Σάβιερ. Η συνέντευξη συγκέντρωσε 64 εκατομμύρια θεατές.[28] Το βίντεο είναι ένα από τα πιο θρυλικά κομμάτια του Τζάκσον, με τον Χέθερ Φαρς, του Allmusic, να το περιγράφει ως «κομψό, διαστρικό κλιπ». Ο Τζέιμς Χάντερ, του Rolling Stone, δήλωσε ότι ήταν σύγχρονο βίντεο, «στο οποίο ο Μάικλ η αδερφή του, Τζάνετ, πηδούν όπως τα μοδάτα παιδιά των 90' που παγιδεύτηκαν σε διαστημόπλοιο κλεμμένο από την ταινία Barbarella».[27] Ο Τζιμ Φάρμπερ δήλωσε ότι ήταν «εξαιρετικό ασπρόμαυρο κλιπ»...«Η μεγάλη γοητεία του βίντεο είναι ότι ούτε ένα από τα δύο αδέρφια δεν φαίνονται πραγματικά. Ενώ τα γραφικά δεν έχουν πολλή σχέση με τους στίχους, και δεν φαίνονται να έχουν νόημα, το παράξενο βλέμμα αιχμαλωτίζει». Ήταν της γνώμης ότι ενώ ο Μάικλ Τζάκσον είχε καλύτερα φωνητικά από ότι η αδερφή του, η Τζάνετ είχε την καλύτερη εμφάνιση στο βίντεο.[37]

Το 1995, το Scream έλαβε 11 MTV Video Music Award Nominations - περισσότερες από όσες ένα άλλο βίντεο στην ιστορία - και κέρδισε στις κατηγορίες Best Dance Video, Best Choreography και Best Art Direction.[28][35] Αντιδρώντας σε αυτό, ο Τζάκσον δήλωσε ότι ήταν «πολύ τιμημένος», εξηγώντας ότι δούλεψε «πολύ σκληρά» και ήταν «πολύ χαρούμενος» με την κοινή αντίδραση εκείνη τη στιγμή.[22] Επίσης έλαβε ένα Billboard Music Award στην κατηγορία Βest Pop/Rock Video.[28] Ένα χρόνο αργότερα, κέρδισε ένα Γκράμι για Best Music Video, Short Form - λίγο αργότερα το Βιβλίο Ρεκόρ Γκίνες το τοποθέτησε στην 1η θέση του καταλόγου των πιο ακριβών βίντεο, καθώς κόστισε 7 εκατομμύρια δολάρια.[28][38] Το 2001, το VH1 έδωσε στο Scream την ένατη θέση στον κατάλογο των 100 πιο μεγαλύτερων μουσικών βίντεο.[39]

Το 1997, κυκλοφόρησε ένα remix του Scream, ονόματι Scream Louder (Flyte Tyme Remix) για το remix άλμπουμ του Μάικλ Τζάκσον, Blood on the Dance Floor: HIStory in the Mix. Το remix χρησιμοπιούσε στοιχεία από το τραγούδι των Sly & The Family Stone, Thank You (Falettinme Be Mice Elf Again). Ακόμα ένα επίσημο remix παράχθηκε από τους Naughty By Nature και ονομάζεται Scream (Naughty Remix) και έχει ένα νέο urban R&B instrumental χτύπο και μια ραπ εκδοχή από τον Treach των Naughty By Nature.

Το Scream είχε καλλιτεχνική επιρροή σε άλλα μουσικό βίντεο, όπως στο No Scrubs των TLC.[40] Αυτή η επιρροή εμφανίζεται στο Shawty Get Loose της Lil Mama και του Κρις Μπράουν. Αντιδρώντας στη σύγκριση μεταξύ των βίντεο, η Mama εξήγησε, «Νιώθω τιμημένη, επειδή αυτό ήταν ένας από τους αρχικούς μας στόχους, και νιώθω ότι εκτελέστηκε καλά». Πρόσθεσε ότι εξομοίωση ήταν εσκεμμένη και ότι ο Μπράουν ήταν η μόνη λογική επιλογή για τον ρόλο του Μάικλ Τζάκσον.[41]

MTV Video Music Awards

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Καθώς το Scream χτυπούσε τις οθόνες, και μια άσπρη ομίχλη δημιουργήθηκε μέσα από χώρο-ηλικίας, η Τζάνετ κλώτσησε ένα καθρέφτη και έλαβε φωνές από θαυμαστές και αστέρες όπως Αλίσια Κέις, Μπιγιόνσε και Pink.

Γκίλ Κάουφμαν, MTV[42]

Τον Σεπτέμβριο του 2009, η Τζάνετ Τζάκσον εκτέλεσε το Scream στα 2009 MTV Video Music Awards προς τιμή του αδερφού της, ο οποίος πέθανε 3 μήνες νωρίτερα.[42] Ο Γενικός Διευθυντής του MTV, Στέφεν Φρίντμαν, δήλωσε «αυτό δεν ήταν κάτι που ήρθε μαζί - συζητούσαμε με την Τζάνετ για κάποιο καιρό...Νιώσαμε ότι δεν υπάρχει άλλος καλύτερος από την Τζάνετ να το εκτελέσει και να στείλει ένα πραγματικά ισχυρό μήνυμα».[43] Δούλεψε μαζί με αρκετούς χορεογράφους, συμπεριλαμβανομένου των Ντέιβ Σκότ, Κρις Τζάντ, Μπραϊάν Φρίντμαν, Βέιντ Ρόμπσον, Τάις Ντιόριο, Τρέιβις Πάιν, Τζέρι Σλότερ, Λόρι Αν Γκίμπσον, Μία Μάικλ και Τίνα Λάντον, με τον προσωπικό καλλιτεχνικό διευθυντής της, Γκίλ Ντουλντάου, που έλεγχε την εμφάνιση.[43] Ο Γκίλ Κάουφμαν, του MTV, σχολίασε «φορώντας άσπρα και μαύρα, με δερμάτινο φόρεμα και ασορτί παντελόνια, η Τζάνετ εκτέλεσε κάποιες γνωστές χορευτικές κινήσεις της ίδιας και του Μάικλ, δημιουργώντας άψογα τα βήματα του αδερφού της, που φαίνεται στην οθόνη».[42] Η εμφάνιση έλαβε διάφορες κριτικές - Η Κριστίν Νίχολμ, του Examiner, δήλωσε ότι «η μουσική, τα βίντεο και οι χορευτές ήταν ηλεκτρισμένα. Οι χορευτές μπροστά από το βίντεο έδωσαν ένα εξαιρετικό εφέ που τα σπάει», με τον Μάικλ Σλέζακ, της Entertainment Weekly, να σχολιάζει, «η Τζάνετ εργάστηκε πιο σκληρά από όλους και για φόρο τιμής ήταν πολύ ενεργητική και όλο αυτό ήταν εγκάρδιο».[44]

Childhood

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προϊστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Childhood είναι βιογραφική παραπομπή στη δύσκολη ζωή του Τζάκσον ως παιδιού, όπως οι σχέσεις του με τον πατέρα του και η πίεση που δεχόταν λόγω της φήμης τους - ήταν ο κύριος τραγουδιστής των Τζάκσον 5. Από νεαρή ηλικία ο Τζάκσον ήταν φυσικά και συναισθηματικά κακοποιημένος από τον πατέρα του κατά τις συνεχείς πρόβες. Η κακοποίηση του Τζάκσον ως παιδί θα τον επηρέαζε στην υπόλοιπη ζωή του.[45] Σε μια φιλονικία - την οποία δημοσίευσε ο Μάρλον Τζάκσον - ο Τζόσεφ κρατούσε τον Μάικλ ανάποδα και «με το χέρι του τον χτυπούσε στην πλάτη και στους γλουτούς του».[46] Ο Τζάκσον συχνά χρησιμοποιούσε τέτοιους μεθόδους στα παιδιά του.[46] Μια νύχτα, ενώ ο Τζάκσον κοιμόταν, ο Τζόσεφ μπήκε στο δωμάτιο από το παράθυρο. Φορώντας μια τρομαχτική μάσκα, μπήκε στο δωμάτιο και άρχισε να φωνάζει. Ο Τζόσεφ είπε ότι ήθελε να μάθει στα παιδιά να μην αφήνουν ανοιχτά τα παράθυρα όταν πήγαιναν να κοιμηθούν. Για πολλά χρόνια, ο Τζάκσον είχε δει πολλές εφιάλτες, στους οποίους είχε απαχθεί από το κρεβάτι του.[46]

Αν και υπήρχαν αναφορές για την κακοποίηση του Τζάκσον στην παιδική ηλικία, αυτός για πρώτη φορά μίλησε δημοσίως για αυτό το 1993, κατά τη διάρκεια συνέντευξης με την Όπραχ Βίφνεϊ. Όταν θυμήθηκε τα παιδικά του χρόνια, δήλωσε ότι έχασε πάρα πολλά από την κανονική παιδική ηλικία, και ότι συχνά έκλαιγε λόγω της μοναξιάς που ένιωθε.[31][47][48] Στην ίδια συνέντευξη, μιλώντας για τον πατέρα του, ο Τζάκσον είπε, «Κάποιες φορές όταν τον έβλεπα, ένιωθα άρρωστος...Μου ερχόταν να αναμασώ. Συγγώμη...Σε παρακαλώ μην μου θυμώσεις...Αλλά τον αγαπάω».[49] Σε άλλες συνεντέυξεις του Τζάκσον στο Living with Michael Jackson (2003), ο τραγουδιστής έκρυβε το πρόσωπο του και άρχισε να κλαίει όταν μιλούσε για την παιδική του κακοποίηση.[46] Ο Τζάκσον έλεγε ότι ο Τζόσεφ κάθισε στην καρέκλα καθώς το συγκρότημα έκανε πρόβα, λέγοντας, «Είχε μια ζώνη στο χέρι του. Αν δεν κάνεις κάτι σωστά, θα σε χτυπούσε. Ήταν κακό. Πραγματικό κακό».[50] Όταν ο Τζάκσον έλαβε το Living Legend Αward - που δόθηκε σε αυτόν από την Τζάνετ Τζάκσον - στα Γκράμι του 1993, είπε, «Δεν διάβασα όλα όσα γράφθηκαν για μένα, δεν γνώριζα για τον κόσμο έστω και αν ήμουν παράξενος και αλλόκοτος. Αλλά όταν μεγαλώνεις όπως έκανα εγώ μπροστά σε 100 εκατομμύρια ανθρώπους από την ηλικία των 5, θα γίνεις αυτόματα διαφορετικός...Η παιδική μου ηλικία, την πήραν από εμένα. Δεν υπήρχαν Χριστούγεννα, ούτε γενέθλια. Δεν ήταν κανονική παιδική ηλικία, ούτε κανονική ευχαρίστηση της παιδικής ηλικίας. Αυτά μετατράπηκαν σε σκηλή δουλειά, πόνο και μετέπειτα σε υλική και επαγγελματική επιτυχία».[51]

Βooklet του άλμπουμ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο booklet του HIStory υπάρχει μια ζωγραφιά με τον Τζάκσον ως παιδί. Βρίσκεται στη γωνιά του δωματιού και κοιτά τρομαγμένος - το ηλεκτρικό καλώδιο του μικρόφωνου του είχε σπάσει. Στον τοίχο της γωνιάς είναι οι στίχοι του Childhood, ενώ ο άλλος τοίχος δείχνει την υπογραφή του Τζάκσον.[16][52]

Παραγωγή, μουσική και υποδοχή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Childhood είναι βιογραφικό κομμάτι που γράφτηκε, παράχθηκε και εκτελέστηκε από τον Μάικλ Τζάκσον.[53] Η παιδική χορωδία της Νέας Υόρκης εκτέλεσε backing φωνητικά στο κομμάτι.[54] Έγινε το κύριο θεματικό τραγούδι για το σάουντρακ του Free Willy 2: The Adventure Home, που κυκλοφόρησε από τον Τζάκσον στην προσωπική του δισκογραφική εταιρεία, MJJ.[55] Ο Τζάκσον είχε ήδη ένα κύριο θεματικό κομμάτι για την πρώτη ταινία Free Willy, το Will You Be There, από το άλμπουμ Dangerous.[56] Εκτός από το HIStory και το Free Willy 2: The Adventure Home, το Childhood εμφανίστηκε σε απανθίσματα όπως Movie Music: The Definitive Performances και Sony Music 100 Years: Soundtrack for a Century.[55]

Ο Τζων Πάρελς το περιέγραψε ως «αμυντικό σόου...Τα πληκτρολόγια και οι χορδές είναι σαρωτικές σε ένα πανόραμα σινεμπασκόπ».[16] Το περιγράφει ως «ανατριχιαστικό» αλλά «πλούσιο».[16] Στο τραγούδι, ο Τζάκσον δηλώνει, «Κανένας δεν με καταλαβαίνει...Το βλέπουν ως παράξενη εκκεντρικότητα». Επικαλείται την «οδυνηρή νεολαία που είχα» και ρωτά το κοινό να «Προσπαθήστε να με αγαπήσετε» και, με μια σπασμένη φωνή, ρωτά «Είδατε την παιδική μου ηλικία;».[16] Ο Τζέιμς Χάντερ πίστεψε, «τα άκοπα χνούδια του Χόλιγουντ όπως το Childhood...έχει μηδενική άποψη για αυτό - είναι μίγμα του Εγώ με τη στατική ορχηστρική ποπ, είναι λάθος τύπου Μπάρμπρα Στρέισαντ».[27] Ο Κρίς Γίλμαν, της Los Angeles Times, το περιέγραψε ως «δυναμωτική διακήρυξη και μεμψίμοιρη ρύθμιση χορδών σε ύφος Στρέισαντ».[26] Ο Τίμ Μόλλοϊ, της Associated Press, το αποκάλεσε γλυκόηχο κομμάτι.[57] Ο Πάτρικ Μακντόναλντ, της The Seattle Times, περιέγραψε το Childhood ως «λυπηρό τραγούδι, αλλά συγκινητικό και διασκεδαστικό».[25] Ο Ταραμπορρέλλι παρατήρσε ότι το τραγούδι δεν ήταν καθαρά για την παιδική του ηλικία, αλλά ήταν επίσης έκκληση για συμπόνια και κατανόηση.[58] Το τραγούδι επανεκτελέστηκε από την Ιταλίδα τραγουδίστρια Κριστίνα Ντ'Αβένα για το άλμπουμ Magia Di Natale, προς τιμή του Μάικλ Τζάκσον.[59]

Μουσικό βίντεο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το βίντεο γυρίστηκε σε ένα δάσος - ο Τζάκσον, σε ατημέλητα ρούχα, τραγουδά το Childhood καθώς κάθεται σε ένα κούτσουρο δένδρου. Η κάμερα κινείται προς τα πάνω στα δένδρα και στον νυχτερινό ουρανό και δείχνει το ταξίδι αερόπλοιων. Στα πλοία, τα παιδιά φαίνονται να παίζουν διάφορα παιχνίδια καθώς ταξιδεύουν πιο μακριά από τον Τζάκσον, προς τη σελήνη. Άλλα παιδιά εμφανίζονται στο δάσος και φεύγουν με το πλοίο, αλλά ο Τζάκσον παραμένει στο κούτσουρο. Δύο ηθοποιοί από το Free Willy - Τζέισον Τζέιμς Ρίτσερ και Φράνσις Κάπρα - εμφανίζονται στο βίντεο όπως και η Έρικα Κρίστενσεν και η Τζένα Μαλόν παίζοντας μπέιζμπολ. Το βίντεο για το Childhood διάρκεια 4 λεπτά και 27 δευτερόλεπτα και έχει λίγη ομοιότητα με την αντίστοιχη ταινία.[53] Στη δημοσίευση Doug Pratt's DVD: Movies, Television, Music, Art, Adult, and More!, ο Πράτ περιγράφει το βίντεο ως «εξαιρετικό, στο ύφος του Κρις Βαν Άλσμπουργκ με παιδιά σε αερόπλοια, μέσα στη νύχτα».[53]

Εμπορική υποδοχή του Scream/Childhood

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Scream/Childhood ήταν παγκόσμιο hit. Στις ΗΠΑ, ήταν το πρώτο τραγούδι στην ιστορία του Billboard που έκανε το ντεμπούτο του στην 5η θέση - ήταν και η καλύτερη του.[28] Στο τέλος του Αυγούστου του 1995, έγινε Χρυσό και Πλατινένιο από την RIAA για πωλήσεις ενός εκατομμυρίου αντίτυπων στις ΗΠΑ.[60] Έφθασε στην 1η θέση στην Ιταλία και στη Νέα Ζηλανδία, στη 2η θέση στην Αυστραλία και στη Νορβηγία και στην 3η θέση στο Ηνωμένο Βασίλειο. Έγινε top five hit σε κάθε μεγάλη μουσική αγορά.[61][62] Ένα remix του Scream κυκλοφόρησε επίσης στο Ηνωμένο Βασίλειο, και έφθασε στη 43η θέση.[28]

Κατάλογος κομματιών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τσαρτ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επανεκτελέσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ http://www.npr.org/blogs/therecord/2010/09/15/129890627/speaking-of-the-vmas-mark-romanek-wasn-t-there
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Music's misunderstood superstar». BBC. June 13, 2005. http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/music/4584367.stm. Ανακτήθηκε στις July 14, 2008. 
  3. ↑ Taraborrelli, p. 355–361
  4. ↑ Taraborrelli, p. 370–373
  5. ↑ Taraborrelli, p. 365
  6. ↑ Taraborrelli, p. 413
  7. ↑ Campbell (1995), p. 42–45
  8. ↑ Campbell (1995), p. 77–80
  9. ↑ Campbell (1995), p. 47–50
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Taraborrelli, p. 500–507
  11. ↑ «Michael Jackson speaks: 'I am totally innocent of any wrongdoing.'». Jet. 10 Ιανουαρίου 1994. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2008. 
  12. ↑ Taraborrelli, p. 518–520
  13. ↑ Taraborrelli, p. 514–516
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 Campbell (1995), p. 89–93
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 Taraborrelli, p. 524–528
  16. ↑ 16,00 16,01 16,02 16,03 16,04 16,05 16,06 16,07 16,08 16,09 Pareles, Jon (18 Ιουνίου 1995). «Pop View; Michael Jackson Is Angry, Understand?». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2008. 
  17. ↑ Campbell (1995), p. 104–106
  18. ↑ Farley, Christopher (June 19, 1995). «History and hubris». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-01-14. https://web.archive.org/web/20090114104608/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,983063-1,00.html. Ανακτήθηκε στις September 18, 2008. 
  19. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-10-21. https://web.archive.org/web/20121021152506/http://www.chartstats.com/release.php?release=22866. Ανακτήθηκε στις February 22, 2011. 
  20. ↑ Jackson, Michael. HIStory booklet. Sony BMG. p 33
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 Pinkerton, Lee (1997). The Many Faces of Michael Jackson. Music Sales Distribution. ISBN 0711967830. 
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 22,3 22,4 Screamin' Siblings: Michael & Janet (Televised interview/press conference). Bryant Park, Manhattan: MTV. Συμβαίνει στα June year 1995. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2008. 
  23. ↑ Jackson, Michael. HIStory booklet. Sony BMG. p 32
  24. ↑ Lewis, p. 59
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 Macdonald, Patrick (21 Ιουνίου 1995). «`History' Lesson: Jackson's Living On Past Glories». The Seattle Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2008. 
  26. ↑ 26,0 26,1 Willman, Chris (18 Ιουνίου 1995). «POP REVIEW Hits and Missives Michael Jackson takes off the glove and rails at attackers with new songs that take the King of Pop from `Bad' to sad-very sad». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2008. 
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 27,3 27,4 Hunter, James (August 10, 1995). «Michael Jackson HIStory». Rolling Stone. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-08-04. https://web.archive.org/web/20080804062514/http://www.rollingstone.com/artists/michaeljackson/albums/album/312830/review/8633497/history_past_present_and_future_book_1. Ανακτήθηκε στις July 23, 2008. 
  28. ↑ 28,00 28,01 28,02 28,03 28,04 28,05 28,06 28,07 28,08 28,09 George, p. 48–50
  29. ↑ 29,0 29,1 Strauss, Neil (25 Μαΐου 1995). «Screaming about Scream». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2008. 
  30. ↑ Erlewine, Stephen. «Michael Jackson HIStory Overview». Allmusic. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2008. 
  31. ↑ 31,0 31,1 George, p. 45–46
  32. ↑ Reddy, Deepika (23 Ιουνίου 1995). «Jackson's latest lives up to his character». The Daily Collegian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2001. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2008. 
  33. ↑ Harrington, Richard (18 Ιουνίου 1995). «`HIStory': Jackson's Past-iche». The Washington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2008. 
  34. ↑ Bark, Ed (June 26, 1995). Michael Jackson Interview Raises Questions, Answers. St. Louis Post-Dispatch, σελ. 06E 
  35. ↑ 35,0 35,1 35,2 35,3 Boepple, Leanne (November 1, 1995). Scream: space odyssey Jackson-style.(video production; Michael and Janet Jackson video). 29. Theatre Crafts International, σελ. 52. ISSN 1063-9497 
  36. ↑ Her, Lucy (May 14, 1999). «P. Scott Makela; was graphic designer known for digital work». StarTribune. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-10-22. https://web.archive.org/web/20121022063319/http://www.highbeam.com/doc/1G1-62474049.html. Ανακτήθηκε στις 2011-08-28 
  37. ↑ 37,0 37,1 37,2 Farber, Jim (14 Ιουνίου 1995). «That Scream You Hear Is Jackson's». New York Daily News. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2008. [νεκρός σύνδεσμος]
  38. ↑ Guinness World Records 2006
  39. ↑ «VH1 Ranks 'Thriller' As Greatest Video». Billboard. 12 Μαΐου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2008. 
  40. ↑ Hip Hop Divas, Vibe Magazine Staff, Three Rivers Press, 2001, ISBN 0609808362, p. 224
  41. ↑ Reid, Shaheem (23 Ιανουαρίου 2008). «Lil Mama Reflects On Her Journey 'From The 'Hood To The Stage' Of Madison Square Garden». MTV. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2008. 
  42. ↑ 42,0 42,1 42,2 Kaufman, Gil (13 Σεπτεμβρίου 2009). «VMAs Kick Off with Madonna and Janet's Tribute to Michael Jackson». MTV News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2009. 
  43. ↑ 43,0 43,1 Kinon, Cristina (2009-09-11). «Janet Jackson to do dance tribute for Michael to kick off VMAs». Daily News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-09-15. https://web.archive.org/web/20090915003205/http://www.nydailynews.com/entertainment/tv/2009/09/11/2009-09-11_janet_jackson_to_do_dance_tribute_for_michael_to_kick_off_vmas.html. Ανακτήθηκε στις 2009-09-19 
  44. ↑ Slezak, Michael (2009-09-13). «Janet Jackson single-handedly saves MTV VMA tribute to Michael Jackson». Entertainment Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-09-25. https://web.archive.org/web/20090925023531/http://music-mix.ew.com/2009/09/14/janet-jackson-michael-jackson-vmas-2009/. Ανακτήθηκε στις 2009-09-16 
  45. ↑ «Michael Jackson's Secret Childhood». VH1. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2008. 
  46. ↑ 46,0 46,1 46,2 46,3 Taraborrelli, p. 20–22
  47. ↑ Campbell (1995), p. 14–16
  48. ↑ Lewis p. 165–168
  49. ↑ Taraborrelli, p. 620
  50. ↑ Taraborrelli, p. 602
  51. ↑ Campbell (1995), p. 20
  52. ↑ Jackson, Michael. HIStory booklet. Sony BMG. p 34
  53. ↑ 53,0 53,1 53,2 Pratt, p. 792
  54. ↑ Jackson, Michael. HIStory booklet. Sony BMG. p 40
  55. ↑ 55,0 55,1 «Childhood ; Michael Jackson». Allmusic. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2008. 
  56. ↑ «Free Willy Soundtrack». Allmusic. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2008. 
  57. ↑ Molloy, Tim (May 22, 2005). «Michael Jackson seemingly gives his side of story – on decade-old album». Associated Press. http://www.signonsandiego.com/news/state/20050522-0913-ca-michaeljackson-history.html. Ανακτήθηκε στις November 5, 2008. 
  58. ↑ Taraborrelli, p. 437
  59. ↑ «Cristina D'Avena – Magia di Natale – cd di Cristina D'Avena – - disco di Cristina D'Avena – IBS». Ibs.it. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2010. 
  60. ↑ «Gold and platinum». RIAA. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2008. 
  61. ↑ 61,00 61,01 61,02 61,03 61,04 61,05 61,06 61,07 61,08 61,09 «M. Jackson & J. Jackson – Scream (nummer)». www.ultratop.be. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2008. 
  62. ↑ 62,0 62,1 Hit parade Italia accessed May 30, 2008
  63. ↑ «Michael Jackson & Janet Jackson – Scream». Discogs. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2010. 
  64. ↑ «Michael Jackson – Scream». Discogs. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2010. 
  65. ↑ «Michael Jackson – Scream». Discogs. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2010. 
  66. ↑ Scream. «The Remixes. By David Morales and Naughty by Nature» Check |url= value (βοήθεια). Discogs. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2010. 
  67. ↑ 67,0 67,1 «Michael Jackson – Scream». Discogs. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2010. 
  68. ↑ «Michael Jackson – Scream / Childhood (Theme From "Free Willy 2")». Discogs. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2010. 
  69. ↑ «Michael Jackson – Scream». Discogs. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2010. 
  70. ↑ «Michael Jackson – Scream/Childhood». Discogs. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2010. 
  71. ↑ «Michael Jackson With Janet Jackson – Scream». Discogs. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2010. 
  72. ↑ 72,0 72,1 «Michael Jackson – Scream». Discogs. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2010. 
  73. ↑ 73,0 73,1 «Swiss Singles Chart Archives». hitparade.ch. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2009. 
  74. ↑ «Chart Stats – Michael Jackson and Janet Jackson». The Official UK Charts Company. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2010. 
  75. ↑ «Billboard Top 100 – 1995». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2010. 
  76. ↑ Patrick Stump Pays Tribute to Michael Jackson in Awesome A Cappella Medley Αρχειοθετήθηκε 2014-03-30 στο Wayback Machine. RollingStone. Retrieved 10 May 2011

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Scream/Childhood&oldid=10683179"