Σταύρος Ξενίδης
Ο Σταύρος Ξενίδης (Κωνσταντινούπολη, 8 Μαρτίου 1923 – Αθήνα, 2 Νοεμβρίου 2008) ήταν Έλληνας ηθοποιός του θεάτρου, του κινηματογράφου και της τηλεόρασης. Ήταν μικρασιατικής καταγωγής, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1923 και υπήρξε παντρεμένος με την επίσης ηθοποιό Μαργαρίτα Λαμπρινού.
| Σταύρος Ξενίδης | |
|---|---|
 | |
| Γέννηση | 8 Μαρτίου 1923 Κωνσταντινούπολη |
| Θάνατος | 2 Νοεμβρίου 2008 (85 ετών) Αθήνα |
| Εθνικότητα | Ελληνική |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελληνική |
| Σπουδές | Ανωτέρα Δραματική Σχολή Θεάτρου Τέχνης «Κάρολος Κουν» (1944)[1] |
| Ιδιότητα | ηθοποιός θεάτρου, ηθοποιός ταινιών, ηθοποιός τηλεόρασης και ηθοποιός |
| Σύζυγος | Μαργαρίτα Λαμπρινού (έως 2008) |
| Είδος τέχνης | ηθοποιός |
| Καλλιτεχνικά ρεύματα | Κωμωδία |
Βιογραφικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 8 Μαρτίου 1923 από Μικρασιάτες γονείς. Η μητέρα του ήταν από την Καισάρεια και ο πατέρας του από την Άγκυρα της Μικράς Ασίας.[2] Ήρθαν ως πρόσφυγες στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν στη Νέα Φιλαδέλφεια. Φοίτησε στο Λεόντειο Λύκειο και στη συνέχεια σπούδασε υποκριτική στο Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» του Καρόλου Κουν και έκανε το ντεμπούτο του στο θέατρο το 1944. Εμφανίστηκε σε περισσότερες από 70 ταινίες, σχεδόν πάντα σε δεύτερους ρόλους και συνήθως στο πλευρό κωμικών ηθοποιών, με πρώτη Το τραγούδι του πόνου (1953) και τελευταία το Γραφείο ιδεών (1989).
Ο Σταύρος Ξενίδης συνέδεσε τη θεατρική πορεία με το θέατρο του Κώστα Μουσούρη με το οποίο συνεργάστηκε και πρωταγωνίστησε για περισσότερο από δύο δεκαετίες (δεκαετίες '50 και '60). "Οταν ένα ρόλο τον παίζει ο Σταύρος, θα αναδειχθούν χωρίς τεχνάσματα και υπερβολές όλες οι πτυχές του. Είναι λαμπρός ηθοποιός, εξαιρετικός άνθρωπος. Στην σκηνή ακτινοβολούσε με το ταλέντο του και με το ήθος του. Είχαμε την μεγάλη τύχη να τον έχουμε μαζί μας", έλεγε ο Κώστας Μουσούρης (όπως αναφέρεται στο Λεύκωμα "Κώστας Μουσούρης-Πάθος Θεάτρου" του Μίλτου Λιδωρίκη).
Εμφανίστηκε και σε αρκετές τηλεοπτικές σειρές από τη δεκαετία του 1970 και μετά, με πιο χαρακτηριστικό το ρόλο του αστυνόμου Μπέκα του Γιάννη Μαρή, τον οποίο ενσάρκωσε 3 φορές: το 1987 στο Θάνατο του Τιμόθεου Κώνστα (ΕΤ2), το 1991 στο Μυστικό του Άρη Μπονσαλέντη (Mega) και το 1992 στο Μια γυναίκα από το παρελθόν (ΑΝΤ1).
Από τις 27 Μαΐου 2008 ο Σταύρος Ξενίδης (καθώς και η σύζυγός του) φιλοξενείτο στο Γηροκομείο Αθηνών, έχοντας σοβαρά προβλήματα υγείας που του προκάλεσαν αλλεπάλληλα εγκεφαλικά επεισόδια. Πέθανε στις 2 Νοεμβρίου 2008.[3]
Φιλμογραφία
Επεξεργασία| Έτος | Τίτλος | Ρόλος | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|
| 1953 | Το τραγούδι του πόνου | ||
| Μεγάλοι δρόμοι | εφοριακός | ||
| 1954 | Η ωραία των Αθηνών | συμβολαιογράφος Τσιλιμπίρδης | |
| Χαρούμενο ξεκίνημα | Γρηγόρης | ||
| 1955 | Γλέντι, λεφτά κι αγάπη | Τοτός | |
| 1956 | Δολάρια και όνειρα | Τάσος Καλογήρου | |
| 1957 | Μπάρμπα-Γιάννης ο κανατάς | Πλάτων Βενέτης | |
| 1958 | Μια Ιταλίδα στην Ελλάδα | Γιώργος | |
| Μακριά απ' τον κόσμο | Μαρκιανός | ||
| Αδέκαροι ερωτευμένοι | αφηγητής (φωνή) | ||
| 1959 | Ο Ηλίας του 16ου | Βαγγέλης | |
| Ένας βλάκας και μισός | Φώτης | ||
| Λαός και Κολωνάκι | Νίκος | ||
| 1960 | Κρουαζιέρα στη Ρόδο | Τάκης | |
| Το κλωτσοσκούφι | Σταύρος | ||
| Καλημέρα, Αθήνα | Γεράσιμος | ||
| Χριστίνα | ποντικός... ξενοδοχείων | ||
| Το κοροϊδάκι της δεσποινίδος | Μανώλης | ||
| Το νησί της αγάπης | |||
| 1961 | Εφιάλτης | Μπάμπης Φωκάς | Στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1961 η ταινία πήρε βραβείο δεύτερου γυναικείου ρόλου. Στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου στο Νέο Δελχί την ίδια χρονιά, στην ταινία απονεμήθηκε τιμητική διάκριση. Είναι η πρώτη ταινία που σκηνοθέτησε ο Ερρίκος Ανδρέου και η μοναδική αξιόλογη ελληνική ταινία τρόμου. |
| Μάνα μου, τον αγάπησα | |||
| 1962 | Θρίαμβος | ||
| Αστροναύτες | καθηγητής | ||
| 1964 | Τα δίδυμα | αφηγητής (φωνή) | |
| Εξωτικές βιταμίνες | Περικλής | ||
| 1965 | Η γυνή να φοβήται τον άνδρα [4] | Χαράλαμπος | (συνταγματάρχης) |
| Μοντέρνα σταχτοπούτα | Μένιος Χαραλαμπίδης | ||
| Περάστε την πρώτη του μηνός | Ηλίας Μακρής | (δοσατζής) | |
| Λολίτες της Αθήνας | Λουκ | ||
| 1966 | Η κόρη μου η σοσιαλίστρια | Σπύρος Λορεντζάτος | |
| Η βουλευτίνα | Περικλής Αράπης | ||
| Τα μυστικά της αμαρτωλής Αθήνας[5] | Μάνος | ||
| Η Κλεοπάτρα ήταν Αντώνης | αφηγητής (φωνή) | ||
| 1967 | Άνθρωπος για όλες τις δουλειές | Σταύρος | |
| Εισπράκτωρ 007 | αστυφύλακας | ||
| Ο γεροντοκόρος | Παναγιώτης | ||
| Ο στρίγγλος που έγινε αρνάκι | Ξενοφών | ||
| Το πιο λαμπρό αστέρι | Γιώργος | ||
| Ανάμεσα σε δύο γυναίκες | Παντελής Φιλιππίδης | ||
| Πατέρα, κάτσε φρόνιμα | Λάζαρος | ||
| Δημήτρη μου, Δημήτρη μου | σταρ | ||
| Χαρτορίχτρα | Παναγής | ||
| Ο σατράπης | |||
| Αν όλες οι γυναίκες του κόσμου | αφηγητής (φωνή) | ||
| Σαπίλα και αριστοκρατία | |||
| 1968 | Ο Ρωμιός έχει φιλότιμο | Σταμάτης | |
| Το πιο λαμπρό μπουζούκι | αστυνόμος | ||
| Η αγάπη μας | θεατρώνης | ||
| Η Αθήνα μετά τα μεσάνυχτα | αφηγητής (φωνή) [6] | ||
| 1969 | Θου-Βου Φαλακρός πράκτωρ - Επιχείρησις: Γης Μαδιάμ[7] | εξεταστής (φωνή) | |
| Ποιος Θανάσης!! | αφηγητής (φωνή) | ||
| Το νησί της Αφροδίτης | Τζορτζ Μακλέιν | ||
| Η αρχόντισσα της κουζίνας | |||
| 1970 | Οι γενναίοι του Βορρά | συνταγματάρχης | |
| 1971 | Αγάπησα μια πολυθρόνα | ψυχίατρος | |
| Η εφοπλιστίνα | Γεράκης | ||
| Η κρεβατομουρμούρα | Μένιος Πουρνάρος | ||
| Υποβρύχιο Παπανικολής | υπουργός | ||
| Μαντώ Μαυρογένους | Ιωάννης Κωλέττης | ||
| Ο Μανωλιός στην Ευρώπη | Απόστολος | ||
| Παπαφλέσσας | Χριστόφορος Περραιβός | ||
| Καταναλωτική κοινωνία | Γεωργίου | ||
| Ο αγαθιάρης και η ατσίδα | αφηγητής (φωνή) | ||
| Ένας ξένοιαστος παλαβιάρης | αφηγητής (φωνή) | ||
| 1972 | Ερωτική συμφωνία | Θάνος | |
| Ο άνθρωπος που έσπαγε πλάκα | Ιερεμίας Ταλιανίδης | ||
| Εφτά χρόνια γάμου | Φίλιππας | ||
| Ερωτιάρης του γλυκού νερού | Πέτρος Θωμόπουλος | ||
| Απ' τ' αλώνια στα σαλόνια | |||
| Υβ!... Υβ!... | Νίκος Σταυριανόπουλος | ||
| 1973 | Ένας τρελός, τρελός αεροπειρατής | Μισέλ | |
| Ο τσαρλατάνος | αφηγητής (φωνή) | ||
| 1979 | Ο ασυμβίβαστος | πατέρας Ανανστασίας/Παύλου, ταξιτζής | |
| Ταξίδι του μέλιτος | Τρύφων | ||
| Ιδού η Μήλος, ιδού και το πήδημα | |||
| 1980 | Ελευθέριος Βενιζέλος 1910 - 1927 | Εμμανουήλ Ρέπουλης | |
| 1982 | Στη ζούγκλα της Αθήνας | Αναστάσης | |
| 1984 | Λούφα και παραλλαγή | συνταγματάρχης Κοντέλης | |
| 1985 | Μανία | ||
| 1989 | Γάμος στο περιθώριο | Ηλίας Στεφανίδης | (Ίσως η μόνη όπου κρατάει ο ηθοποιός πρωταγωνιστικό ρόλο) Η ταινία τιμήθηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1989, με τα εξής βραβεία: Α΄ γυναικείου ρόλου, Β΄ γυναικείου ρόλου, Ειδικό Βραβείο. Επίσης, η ταινία τιμήθηκε με τα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας ΥΠΠΟ 1990: Α΄ γυναικείου ρόλου, Β΄ γυναικείου ρόλου, Διάκριση ποιότητας ταινίας. (Πηγή: Παρουσίαση ταινίας από την ΕΡΤ1 στο πρόγραμμα της 26ης/11/2016)[8]. |
| 1991 | Αδιέξοδο | ||
| 1993 | Άσπρο - Κόκκινο |
Θεατρικές παραστάσεις
ΕπεξεργασίαΚατάλογος βασικών πληροφοριών θεατρικών παραστάσεων, στις οποίες συμμετείχε ο Ξενίδης ως ηθοποιός.
Όλες οι πληροφορίες προέρχονται από το έντυπο πρόγραμμα της κάθε παράστασης ή/και από σχετικά δελτία τύπου
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ www
.theatro-technis .gr /apofoitoi-1944 /. - ↑ Μηχανή του χρόνου, Ο Σταύρος Ξενίδης
- ↑ Πέθανε ο Σταύρος Ξενίδης Αρχειοθετήθηκε 2008-12-06 στο Wayback Machine., Ελεύθερος Τύπος, 2 Νοεμβρίου 2008, ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2008.
- ↑ Καραπατσακίδου, Ελένη (2021). Αναπαραστάσεις της πόλης στον ελληνικό κινηματογράφο. Φλώρινα: Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. σελ. 55.
- ↑ «Τα Μυστικά της αμαρτωλής Αθήνας». Ψηφιοποιημένες συλλογές ΕΛΙΑ. ΕΛΙΑ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ Φιλιππαίος, Νίκος (2022). [https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/theatrepolis/article/view/30783 «Τρεις ελληνικές ταινίες θεάματος: Ρωγμές στην ουτοπία της μακράς δεκαετίας του '60»]. Θεάτρου Πόλις. Διεπιστημονικό περιοδικό για το θέατρο και τις τέχνες. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/theatrepolis/article/view/30783.
- ↑ «Θου-Βου Φαλακρός πράκτωρ - Επιχείρησις: Γης Μαδιάμ». tainiothiki.gr. Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2023.
- ↑ 30ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης