Σεσίλ Νέβιλ, δούκισσα της Υόρκης

Η Σεσίλ Νέβιλ, δούκισσα της Υόρκης (3 Μαΐου 1415 - 31 Μαΐου 1495) ήταν Αγγλίδα ευγενής, σύζυγος του Ριχάρδου της Υόρκης και μητέρα δυο Άγγλων βασιλέων: του Εδουάρδου Δ΄ της Αγγλίας και του Ριχάρδου Γ΄ της Αγγλίας. Ονομάστηκε "το τριαντάφυλλο του Ρέμπι", επειδή γεννήθηκε στο κάστρο του Ρέμπι στο Ντάραμ και έμεινε γνωστή, τόσο για την υπερηφάνεια, όσο και για την ευσέβειά της. Υπέγραφε ως "Σεσίλλη". Η Σεσίλ Νέβιλ ήταν κόρη του Ραλφ Νέβιλ 1ου κόμη του Γουέστμοραντ και της Ιωάννας Μπωφόρ κόμισσας του Γουέστμορλαντ. Οι γονείς του πατέρα της ήταν ο Τζων Νέβιλ, 3ος βαρόνος των Νέβιλ του Ρέμπι και η Ματθίλδη Πέρσι, κόρη του Ερρίκου Πέρσι, 2ου βαρόνου του Πέρσι. Οι γονείς της μητέρας της ήταν ο Ιωάννης της Γάνδης και η τρίτη σύζυγός του -και πρώην ερωμένη του- Αικατερίνη Σουίνφορντ (ο Ιωάννης της Γάνδης ήταν τρίτος γιος του Εδουάρδου Γ΄ της Αγγλίας και της Φιλίππης του Αινώ).

Σεσίλ Νέβιλ, δούκισσα της Υόρκης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Cecily Neville, Duchess of York (Αγγλικά)
Γέννηση	3  Μαΐου 1415 κάστρο Ρέμπι
Θάνατος	31  Μαΐου 1495 Berkhamsted Castle
Τόπος ταφής	Church of St Mary and All Saints, Fotheringhay
Χώρα πολιτογράφησης	Βασίλειο της Αγγλίας
Θρησκευτικό τάγμα	Τάγμα του Αγίου Βενέδικτου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αγγλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αριστοκράτης μοναχή
Οικογένεια
Σύζυγος	Ριχάρδος της Υόρκης
Τέκνα	Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας Ριχάρδος Γ΄ της Αγγλίας Άννα της Υόρκης, δούκισσα του Έξετερ Εδμόνδος, κόμης του Ράτλαντ Ελισάβετ της Υόρκης, δούκισσα του Σάφοκ Γεώργιος, 1ος δούκας του Κλάρενς Joan of York Μαργαρίτα της Υόρκης Ursula Plantagenet William Plantagenet John Plantagenet Henry of York Thomas Plantagenet
Γονείς	Ραλφ Νέβιλ, 1ος κόμης του Γουέστμορλαντ και Ιωάννα Μπωφόρ, κόμισσα του Γουέστμορλαντ
Αδέλφια	Αικατερίνη Νέβιλ, δούκισσα του Νόρφολκ Alice Neville Ελεονώρα Νέβιλ, κόμισσα του Νορθάμπερλαντ Γουλιέλμος Νέβιλ, 1ος κόμης του Κεντ Ριχάρδος Νέβιλ, 5ος κόμης του Σόλσμπερι Εδουάρδος Νέβιλ, 3ος βαρόνος του Μπεργκαβεννί Γεώργιος Νέβιλ, 1ος βαρόνος του Λάτιμερ Ροβέρτος Νέβιλ (επίσκοπος) Φιλίππη Νέβιλ Τζων Νέβιλ (απεβ. το 1420) Άννα Νέβιλ, δούκισσα του Μπάκιγχαμ
Οικογένεια	οίκος του Νέβιλ
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα

Ο σύζυγός της ήταν διεκδικητής του θρόνου της Αγγλίας από τον Οίκο της Υόρκης την εποχή του Πολέμου των Ρόδων, μέχρι τον θάνατό του (1460). Ο μεγαλύτερος γιος της Εδουάρδος ανέβηκε αμέσως μετά στον θρόνο ως Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας (1461), μετά την ανατροπή του Ερρίκου ΣΤ΄ της Αγγλίας από τον Οίκο του Λάνκαστερ. Η Σεσίλ δεν ευτύχησε να γίνει βασίλισσα της Αγγλίας. Η Σεσίλ Νέβιλ ήταν θεία του Ριχάρδου Νέβιλ 16ου κόμη του Γουόρικ, ενός από τους κορυφαίους στρατιωτικούς αρχηγούς. Ήταν μεγάλη θεία της Ισαβέλλας Νέβιλ, που παντρεύτηκε τον γιο της Γεώργιο δούκα του Κλάρενς, και της Άννας Νέβιλ, που παντρεύτηκε τον μικρότερο γιο της Ριχάρδο Γ΄. Η Αικατερίνη Παρ, τέταρτης γενιάς μικρανεψιά της Σεσίλ Νέβιλ, ήταν έκτη σύζυγος του δισεγγονού της Ερρίκου Η΄ της Αγγλίας.

Δούκισσα της Υόρκης

Το 1424 η Σεσίλ σε ηλικία 9 ετών αρραβωνιάστηκε τον 13χρονο Ριχάρδο Πλανταγενέτη 3ο δούκα της Υόρκης, ο Ραλφ Νέβιλ απεβίωσε την επόμενη χρονιά (1425) κληροδοτώντας την κηδεμονία του Ριχάρδου στη σύζυγο του Ιωάννα Μπωφόρ. Ο Ριχάρδος και η Σεσίλ Νέβιλ παντρεύτηκαν τον Οκτώβριο του 1429, το πρώτο τους παιδί Άννα της Υόρκης γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1439 στο Νορθχαμπτονσάιρ. Όταν ο σύζυγος της έγινε υπολοχαγός του βασιλιά και διοικητής των Αγγλικών δυνάμεων στη Γαλλία η Σεσίλ τον ακολούθησε στη Ρουέν, ο μεγαλύτερος γιος τους Ερρίκος γεννήθηκε τον Φεβρουάριο αλλά απεβίωσε αμέσως μετά.

Ο επόμενος γιος τους ο μελλοντικός Εδουάρδος Δ΄ θα γεννηθεί στις 28 Απριλίου 1442 στη Ρουέν σε ένα μικρό παρεκκλήσι, θα κατηγορηθεί ως νόθος από τον ξάδελφο του Ριχάρδο Νέβιλ, 16ο κόμη του Γουόρικ και τον ίδιο τον αδελφό του Γεώργιο δούκα του Κλάρενς μια συνηθισμένη συκοφαντία εκείνη την εποχή. Ο Γεώργιος και ο πεθερός του Γουόρικ θα εξεγερθούν για να ανατρέψουν τον βασιλιά αλλά η προσπάθεια τους θα αποτύχει. Οι σύγχρονοι ιστορικοί ασχολήθηκαν έντονα με το θέμα της νοθείας του Εδουάρδου επειδή ο Ριχάρδος ζούσε μακριά από τη σύζυγο του την εποχή της σύλληψης και η βάπτιση του Εδουάρδου έγινε φτωχικά σε ένα μικρό παρεκκλήσι σε αντίθεση με τον επόμενο αδελφό του Εδμόνδο κόμη του Ράτλαντ που βαπτίστηκε βασιλικά. Οι κατηγορίες αυτές απορρίπτονται επειδή την ίδια περίοδο ο Ριχάρδος έβλεπε τη σύζυγο του, η χαμηλή βάπτιση μπορεί να σημαίνει κατώτερη κοινωνική θέση των γονέων του εκείνη την εποχή και οικονομικά προβλήματα. Ο Ριχάρδος της Υόρκης σε κάθε περίπτωση είχε νομιμοποιήσει κανονικά τον Εδουάρδο και τον είχε ορίσει διάδοχο. Το 1454 ο Ριχάρδος βρέθηκε υπό την επίδραση του Εδμόνδου Μπωφόρ, 2ου δούκα του Σόμερσετ και πρώτου ξαδέλφου της συζύγου του, η Σεσίλ Νέβιλ ήταν στο πλευρό της βασίλισσας Μαργαρίτας του Ανζού και όταν ο Ερρίκος ΣΤ΄ αρρώστησε από νευρικές διαταραχές ο Ριχάρδος ορίστηκε κηδεμόνας.

Μετά την έκρηξη του Πολέμου των Ρόδων (1465) η Σεσίλ Νέβιλ παρέμεινε στο σπίτι της στο κάστρο του Λάντλοου ενώ ο Ριχάρδος δραπέτευσε στην Ιρλανδία και την ηπειρωτική Ευρώπη, εργάστηκε σκληρά την ίδια εποχή υπέρ του Οίκου της Υόρκης. Όταν το Κοινοβούλιο τον Νοέμβριο του 1459 συζήτησε την τύχη του δούκα της Υόρκης και των οπαδών του η Σεσίλ έσπευσε στο Λονδίνο να τον συναντήσει. Μια σύγχρονη πηγή αναφέρει ότι το Κοινοβούλιο ζήτησε τη συγχώρηση του βασιλιά υπό την προϋπόθεση να εμφανιστεί σε 8 μέρες, οι προσπάθειες απέτυχαν, η περιουσία του κατασχέθηκε και η Σεσίλ ζήτησε έναν μισθό 600 λιρών για να ζήσει με τα παιδιά της. Μετά τη νίκη του Οίκου της Υόρκης στην μάχη του Νορθάμπτον τον Ιούλιο του 1460 η Σεσίλ πήγε στο Λονδίνο με τα παιδιά της και έζησε με τον δικηγόρο Τζον Πάστον, μετέφερε μαζί της τα βασιλικά σύμβολα. Όταν ο Ριχάρδος της Υόρκης αναγνωρίστηκε από τον Ερρίκο ΣΤ΄ διάδοχος του θρόνου σύμφωνα με την "Πράξη Συμφωνίας" η Σεσίλ Νέβιλ ήταν βασίλισσα σε αναμονή και δέχτηκε μια αντιγραφή των Αγγλικών χρονικών από τον χρονικογράφο Τζον Χάρντυνγκ (1378 - 1465). Στις 30 Δεκεμβρίου 1350 στη μάχη του Γουέιφιλντ ο στρατός της Υόρκης συνετρίβη, ο Ριχάρδος, ο δεύτερος γιος τους Εδμόνδος του Ράτλαντ και ο αδελφός της Σεσίλ Ριχάρδος Νέβιλ, κόμης του Σόλσμπερι ήταν ανάμεσα στα θύματα. Η Σεσίλ και οι δυο μικρότεροι γιοι της Γεώργιος και Ριχάρδος δραπέτευσαν στην Αυλή του Φιλίππου Γ΄ δούκα της Βουργουνδίας, που συμμάχησε με τον Οίκο της Υόρκης.

Μητέρα δυο βασιλέων

Ο μεγαλύτερος γιος της Σεσίλ Νέβιλ Εδουάρδος συνέχισε επιτυχώς τον πόλεμο στους Λάνκαστερ, όταν η Σεσίλ μετακινήθηκε στο κάστρο του Μπάιναρντ στο Λονδίνο έγινε η έδρα τον Υορκιστών, ο Εδουάρδος έγινε βασιλιάς της Αγγλίας και την τίμησε σαν μητέρα του. Την εποχή του Εδουάρδου Δ΄ η Σεσίλ είχε έντονη επίδραση στον γιο της, ζήτησε τα βασιλικά σύμβολα της Αγγλίας αναφέροντας ότι ο σύζυγος της ήταν νόμιμος βασιλιάς. Ο Εδουάρδος Δ΄ παντρεύτηκε την Ελισάβετ Γούντβιλ και οικοδόμησε νέα ανάκτορα για τη σύζυγο του επιτρέποντας στη μητέρα του να ζήσει στα παλιά ανάκτορα. Ο ανιψιός της Ριχάρδος Νέβιλ, 16ος κόμης του Γουόρικ και πεθερός των μικρότερων γιων της Γεωργίου και Εδουάρδου επαναστάτησε εναντίον του μεγαλύτερου γιου της Εδουάρδου (1469), η ίδια επισκέφτηκε το Σάντουιτς για να τους συμφιλιώσει. Όταν η επανάσταση απέτυχε κάλεσε στον Λονδίνο τον Εδουάρδο Δ΄ και τον Γεώργιο για να τους συμφιλιώσει, η ειρήνη δεν κράτησε πολύ αλλά η ίδια συνέχισε έντονα τις προσπάθειες γι'αυτό.

Ο Εδουάρδος Δ΄ ανατράπηκε για σύντομο χρόνο από τον Γουόρικ και τη Μαργαρίτα του Ανζού για έξι περίπου μήνες (από τον Οκτώβριο του 1470 μέχρι τον Απρίλιο του 1471), στον θρόνο επανήλθε ο Ερρίκος ΣΤ΄. Οι σχέσεις ανάμεσα στον Εδουάρδο και τον Γεώργιο δεν αποκαταστάθηκαν ποτέ, ο Γεώργιος εκτελέστηκε για προδοσία στις 18 Φεβρουαρίου 1478 στον Πύργο του Λονδίνου. Ο Εδουάρδος Δ΄ απεβίωσε πρόωρα στις 9 Απριλίου 1483 αφήνοντας δυο γιους σε ηλικία 13 και 10 ετών, ο μεγαλύτερος Εδουάρδος τον διαδέχθηκε ως Εδουάρδος Ε΄ της Αγγλίας. Ο μικρότερος γιος της Ριχάρδος του Γκλόστερ διορίστηκε κηδεμόνας αλλά έκλεισε τους δυο μικρούς ανιψιούς τους στον Πύργο του Λονδίνου και στη συνέχεια εξαφανίστηκαν χωρίς να είναι γνωστή η τύχη τους. Ένα έγγραφο στη συνέχεια είχε καταγράψει άκυρο τον γάμο ανάμεσα στον Εδουάρδο Δ΄ και την Ελισάβετ Γούντβιλ συνεπώς τα παιδιά τους ήταν μπάσταρδα και δεν μπορούσαν να κληρονομήσουν τον θρόνο, ο Ριχάρδος σύμφωνα με την "Πράξη του Κοινοβουλίου" στέφθηκε στις 6 Ιουλίου 1483 βασιλιάς ως Ριχάρδος Γ΄ της Αγγλίας. Η δούκισσα Σεσίλ Νέβιλ είχε καλές σχέσεις με τη σύζυγο του Ριχάρδου Γ΄ Άννα Νέβιλ με την οποία έκανε μαζί θρησκευτικές εργασίες όπως η συγγραφή για τη Μεχτίλδη του Χάκεμπορν.

Τελευταία χρόνια

Η βασιλεία του Ριχάρδου ήταν σύντομη, ηττήθηκε και σκοτώθηκε στη μάχη του Μπόσγουορθ στις 22 Αυγούστου 1485 από τον εκπρόσωπο του Οίκου του Λάνκαστερ Ερρίκο Τυδώρ που τον διαδέχθηκε ως Ερρίκος Ζ΄ της Αγγλίας. Ο σύζυγος της Σεσίλ και οι τέσσερις γιοι της είχαν αποβιώσει όλοι το 1485 ενώ ήταν ακόμα ζωντανές δυο κόρες της η Ελισάβετ και η Μαργαρίτα. Η εγγονή της Σεσίλ Ελισάβετ της Υόρκης μεγαλύτερη κόρη του Εδουάρδου Δ΄ παντρεύτηκε τον Ερρίκο Ζ΄ και έγινε βασίλισσα της Αγγλίας. Η Σεσίλ αφιερώθηκε από τότε στα θρησκευτικά της καθήκοντα και η φήμη της για την ποίηση προέρχεται από τότε. Η δούκισσα Σεσίλ Νέβιλ απεβίωσε στις 311 Αυγούστου 1495 και τάφηκε μαζί με τον σύζυγο της και τον γιο της Εδμόνδο στην εκκλησία της Αγίας Μαρίας και των Αγίων Πάντων στο Νορθχαμπτονσάιρ, οι Άγγλοι μονάρχες κατάγονται από την ίδια μέσω της εγγονής της. Η "Σεσίλ σύζυγος του ευγενούς πρίγκιπα Ριχάρδου, μετέπειτα δούκα της Υόρκης" έκανε τη διαθήκη της στις 1 Απριλίου 1495, εγκρίθηκε στις 7 Αυγούστου της ίδιας χρονιάς από την αυλή του Καντέρμπερι.

Οικογένεια

Με τον σύζυγο της Ριχάρδο της Υόρκης απέκτησε:

• Άννα της Υόρκης, δούκισσα του Έξετερ (1439 - 1476)
• Ερρίκος της Υόρκης (1441)
• Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας
• Εδμόνδος, κόμης του Ράτλαντ (1443 - 1460)
• Ελισάβετ της Υόρκης, δούκισσα του Σάφοκ (1444 - 1503)
• Μαργαρίτα της Υόρκης (1446 - 1503) παντρεύτηκε τον Κάρολο τον ισχυρό, δούκα της Βουργουνδίας.
• Γουλιέλμος της Υόρκης (1447)
• Ιωάννης της Υόρκης (1448)
• Γεώργιος Πλανταγενέτης, 1ος δούκας του Κλάρενς (1449 - 1478)
• Τόμας της Υόρκης (1451)
• Ριχάρδος Γ΄ της Αγγλίας
• Ούρσουλα της Υόρκης (1455)

Φανταστικές παραστάσεις

Η Σεσίλ Νέβιλ ήταν πρωταγωνίστρια στο έργο του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ "Η τραγωδία του βασιλιά Ριχάρδου Γ΄", δείχνει να αγαπά τον Εδουάρδο και τον Γεώργιο αλλά μισεί τον Ριχάρδο και τον λέει "σπασμένο γυαλί που με θλίβει όταν βλέπω την ντροπή του". Ο Ριχάρδος εμφανίζεται σωματικά παραμορφωμένος και η δούκισσα δείχνει να μισεί τις παραμορφώσεις του και τον πόνο που υπέφερε όταν γεννήθηκε με έντονα δείγματα κουτσομπολιού. Όταν εξαφανίστηκαν οι πρίγκιπες η Σεσίλ στράφηκε έντονα εναντίον του Ριχάρδου με τα λόγια "μακάρι να είσαι εσύ ο ένοχος, το αίμα τους θα είναι το τέλος σου". Τη Σεσίλ έχουν παραστήσει πολλές ηθοποιοί όπως η Έλενορ Μπρόν (γεν. 1938), Αννέτ Κρόσμπι (γεν. 1934), Χέλεν Χάι (1874 - 1957) και η Αν Ιέφφρέης (1923 - 2017) και στο φιλμ του Ίαν ΜακΚέλεν (1995) η Μάγκι Σμιθ. Στο φιλμ του 1995 Λόρενς Ολίβιε έχει μικρή συμμετοχή. Η δούκισσα παριστάνεται από την Καρολάιν Γκούντολ (γεν. 1959) στην τηλεοπτική σειρά "η Λευκή βασίλισσα" που βασίζεται στο μυθιστόρημα της Φιλίπα Γκρέγκορι (γεν. 1954) "Οι πόλεμοι των ξαδέλφων", στη σειρά η Σέσιλ είχε μια συνάντηση με την Τζακέττα του Λουξεμβούργου και την κόρη της Ελισάβετ Γούντβιλ. Το φιλμ είναι συκοφαντικό για τη δούκισσα επειδή βασίζεται αποκλειστικά στο μυθιστόρημα και δεν λαμβάνει υπ'όψιν την αριστοκρατική της καταγωγή και τα δικαιώματα της να κυβερνήσει.

"Οι πόλεμοι των εξαδέλφων" της Φιλίπα Γκρέγκορι αποτελείται από τέσσερα μέρη:

• "Η λευκή βασίλισσα", με επίκεντρο την Ελισάβετ Γούντβιλ
• "Η κόκκινη βασίλισσα", με επίκεντρο τη Μαργαρίτα Μπωφόρ
• "Η κυρία των Ποταμών", με επίκεντρο την Τζακέττα του Λουξεμβούργου
• "Η κόρη του βασιλοποιού" με επίκεντρο τη μικρανεψιά και νύφη της δούκισσας Άννα Νέβιλ

Πηγές

• Ashdown-Hill, J. (2018-04-18). Cecily Neville: Mother of Richard III. Pen and Sword Books.
• Laynesmith, J.L. (2017-07-13). Cecily Duchess of York. Bloomsbury Academic.
• Licence, A. (2014). Cecily Neville: Mother of Kings. Amberley Publishing.
• Richard III Society Research blog https://riiiresearch.blogspot.co.uk/2017/04/the-myth-of-joan-of-york-or-joan.html (the editors include Laynesmith).
• "Royal Bastardy in Mediaeval England: Part Two". Richard III Society (in Mackley, John (1950). Throne, Mildred, and ed. "The Civil War Diary of John Mackley". Iowa *Journal of History. 48 (2): 150–151.). Archived from the original on May 26, 1998. Retrieved 31 October 2016.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Cecily Neville, Duchess of York στο Wikimedia Commons