Οπτικός δίσκος (ανατομία)
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο οπτικός δίσκος ή κεφαλή του οπτικού νεύρου ή οπτική θηλή είναι η περιοχή όπου οι άξονες των γαγγλιακών κυττάρων βγαίνουν από το μάτι για να σχηματίσουν το οπτικό νεύρο. Δεν υπάρχουν φωτοευαίσθητα ραβδία ή κωνία στο σημείο αυτό, κι έτσι η περιοχή είναι γνωστή και σαν "τυφλό σημείο" ή "ανατομικό τυφλό σημείο". Το κενό που προκύπτει έτσι στο οπτικό πεδίο λέγεται "φυσιολογικό τυφλό σημείο" ή απλά "τυφλό σημείο". Η κεφαλή του οπτικού νεύρου σε ένα φυσιολογικό ανθρώπινο μάτι συγκεντρώνει 1-1,2 εκατομμύρια νευρώνες που συνδέουν το μάτι με τον εγκέφαλο.
Κλινική εξέταση
Επεξεργασία
Το μάτι είναι μοναδικό από την άποψη ότι το οπτικό του μέσο είναι διαφανές. Έτσι σχεδόν όλες οι δομές στο εσωτερικό του μπορούν να εξεταστούν με τον κατάλληλο εξοπλισμό. Η χρήση ενός σύγχρονου οφθαλμοσκόπιου δίνει μια άποψη του οπτικού δίσκου με βάση την αρχή της αναστρεψιμότητας του φωτός. Μια βιομικροσκοπική εξέταση των ματιών με σχισμοειδή λυχνία σε συνδυασμό με τον κατάλληλο ασφαιρικό φακό μπορεί να δώσει μια λεπτομερή εικόνα του οπτικού δίσκου και άλλων δομών στο εσωτερικό του ματιού.
Η εξέταση του οπτικού δίσκου με οφθαλμοσκόπιο ή σχισμοειδή λυχνία μπορεί να δώσει ενδείξεις για την υγεία του οπτικού νεύρου. Συγκεκριμένα, ο οφθαλμίατρος παρατηρεί το χρώμα, το μέγεθος, την ευκρίνεια του περιγράμματος, τυχόν οιδήματα, αιμορραγίες, σημάδια στα τοιχώματα του οφθαλμού και τυχόν άλλες ανωμαλίες. Μια τέτοια εξέταση είναι χρήσιμη στη διάγνωση του γλαυκώματος και άλλων οπτικών νευροπαθειών, όπως οπτική νευρίτιδα, πρόσθια ισχαιμική οπτική νευροπάθεια, οίδημα οπτικής θηλής (δηλαδή το οίδημα του οπτικού δίσκου λόγω αυξημένης ενδοκρανιακής πίεσης). Οι γυναίκες σε προχωρημένη εγκυμοσύνη με προεκλαμψία θα πρέπει να κάνουν οφθαλμολογική εξέταση του οπτικού δίσκου για πρώιμες ενδείξεις αύξησης της ενδοκρανιακής πίεσης.