Νίκσιτς

Το Νίκσιτς (μαυροβουνιακή: Никшић) είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Μαυροβουνίου, με συνολικό πληθυσμό 56.970 κατοίκους (το 2011). Η πόλη αποτελεί την πρωτεύουσα του ομώνυμου δήμου, ο οποίος είναι ο μεγαλύτερος σε έκταση στη χώρα. Είναι σημαντικό βιομηχανικό, πολιτιστικό και εκπαιδευτικό κέντρο.

Νίκσιτς
Σημαία Έμβλημα
Νίκσιτς 42°46′48″N 18°56′24″E
Χώρα	Μαυροβούνιο
Διοικητική υπαγωγή	Νικσίτς
Διοίκηση
• Δήμαρχος	Marko Kovačević (από 2021)
Έκταση	2.065 km²
Υψόμετρο	647 μέτρα
Ταχ. κωδ.	81400
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα

Ιστορία

Χάρτης του Αναγάστουμ

Οι Ρωμαίοι έχτισαν κατά τον 4ο αιώνα μ.Χ. ένα στρατόπεδο (Κάστρο Αντέρβα), το οποίο ήταν γνωστό μετά το 459 μ.Χ. ως οχυρό των Οστρογότθων Αναγάστουμ. Σλάβοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή τον 6ο και 7ο αιώνα. Το ρωμαϊκό όνομα μετατράπηκε στο σλαβικό Ονογόστ, όνομα που διατηρήθηκε καθ' όλη τη διάρκεια του Μεσαίωνα. Κατά τις αρχές του Μεσαίωνα, βρισκόταν υπό τον έλεγχο του Πριγκιπάτου της Σερβίας της Δυναστείας των Βλαστιμίροβιτς. Το 1355 φαίνεται να υιοθετείται το όνομα Νίκσιτς για τον προσδιορισμό της πόλης. Με την Άλωση της Σερβικής Αυτοκρατορίας, το Νίκσιτς πέρασε στην κυριαρχία του Βασιλείου της Βοσνίας το 1373 και αργότερα βρέθηκε στον έλεγχο της Οικογένειας Κοσάτσα, η οποία ήλεγχε τα εδάφη της Ερζεγοβίνης από το 1448 μέχρι την πτώση στους Οθωμανούς το 1455.

Το Κάστρο Βεντέμ στο Νίκσιτς.

Η Οθωμανική Αυτοκρατορία διατήρησε υπό τον έλεγχό της το Νίκσιτς για περισσότερα από τετρακόσια χρόνια, ως μέρος του Σαντζακιού της Ερζεγοβίνης. Κατά τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας, υπήρξε σημαντικό στρατιωτικό οχυρό. Απελευθερώθηκε από τον Στρατό του Μαυροβουνίου το 1877, με ενέργειες του Δούκα Μάσο Βρμπίτσα. Μετά την απελευθέρωση, το Νίκσιτς, άρχισε να μετατρέπεται σε ένα σύγχρονο αστικό κέντρο. Το πρώτο πολεοδομικό σχέδιο υιοθετήθηκε το 1883, με εντολή του Βασιλιά Νικολάου. Η ανάπτυξη της πόλης βασίζεται στις κατευθυντήριες γραμμές του σχεδίου του 1883 έως και σήμερα. Ταυτόχρονα με την αστική ανάπτυξη, ακολούθησε πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη.

Παρά το γεγονός ότι η πόλη κατά τους Παγκόσμιους Πολέμους δεν καταστράφηκε στον ίδιο βαθμό όπως η Ποντγκόριτσα, η ανάπτυξη και η πρόοδος ανεστάλησαν. Τα μεταπολεμικά χρόνια, μετά το 1944, το Νίκσιτς απέκτησε δυναμική ανάπτυξη. Ο πληθυσμός αυξήθηκε κατά δέκα φορές, και η περιοχή έγινε η καρδιά των βιομηχανικών κέντρων του Μαυροβουνίου. Το Νίκσις, ως πόλη της Γιουγκοσλαβίας, διέθετε βιομηχανίες χάλυβα και σιδήρου, ορυχεία βωξίτη, εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ζυθοποιείο και βιομηχανίες ξυλείας.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, η πόλη υπέστη σοβαρά οικονομικά προβλήματα, ενώ αποτελούσε πεδίο μαχών στους Πολέμους της Γιουγκοσλαβίας. Μερικές από τις βιομηχανίες ανέκαμψαν κατά τη δεκαετία του 2000 και ακόμα και σήμερα αποτελούν την κινητήρια δύναμη της οικονομίας της πόλης.

Γεωγραφία

Το Νίκσιτς βρίσκεται στο βόρειοκεντρικό Μαυροβούνιο και στο κέντρο της πλατιάς πεδιάδας του Νίκσιτς η οποία έχει έκταση 48 χλμ² και υψόμετρο 640 μέτρα. Η πεδιάδα περιβάλλεται από βραχώδη ορεινό ανάγλυφο του εδάφους, κάτι που αποτελεί τυπικό τοπίο του δυτικού Μαυροβουνίου.

Ο ποταμός Ζέτα προέρχεται από την πεδιάδα του Νίκσιτς και ρέει πλησίον της πόλης. Το ποτάμι είχε προκαλέσει αρκετές πλημμύρες στην πεδιάδα, έως ότου κατασκευάστηκε ο Υδροηλεκτρικός Σταθμός Περουτσίκα το 1960. Με την κατασκευή του σταθμού δημιουργήθηκαν τρεις μεγάλες τεχνητές λίμνες πλησίον του Νίκσιτς. Σήμερα, αυτές οι λίμνες είναι ένα δημοφιλές καταφύγιο αναψυχής και χαλάρωσης για τους κατοίκους της πόλης.

Κλίμα

Το κλίμα της περιοχής του Νίκσιτς έχει χαρακτηριστικά μεσογειακού και ωκεάνιου κλίματος. Η μέση θερμοκρασία για τον Ιανουάριο είναι 1,2 °C, ενώ η μέση θερμοκρασία τον Ιούλιο είναι 21,1 °C. Η μέση υγρασία ανέρχεται στο 68,57%. Το Νίκσιτς λαμβάνει 2.245 ώρες ηλιοφάνειας ετησίως. Τα καλοκαίρια είναι ζεστά και ξηρά, ενώ οι χειμώνες είναι βροχεροί και με χιονοπτώσεις.

Κλιματικά δεδομένα Νίκσιτς
Μήνας	Ιαν	Φεβ	Μάρ	Απρ	Μάι	Ιούν	Ιούλ	Αύγ	Σεπ	Οκτ	Νοε	Δεκ	Έτος
Μέση Μέγιστη °C (°F)	5.5	6.8	10.3	14.4	19.4	23.0	26.7	26.9	22.8	17.5	11.3	7.0	15,97
Μέση Ελάχιστη °C (°F)	−2.2	−0.8	1.6	5.1	8.9	11.9	14.1	13.9	10.8	6.8	3.0	−0.4	6,06
Υετός mm (ίντσες)	208	194	186	170	108	93	63	86	138	202	298	239	1,985
Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων (≥ 0.1 mm)	12.6	12.2	12.4	13.1	12.2	11.9	8.0	8.4	8.3	9.5	13.9	13.2	135,7
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας	114.7	118.7	151.9	168.0	213.9	240.0	313.1	285.2	228.0	189.1	117.0	108.5	2.248,1
Πηγή: Υδρολογική και Μετεωρολογική Υπηρεσία του Μαυροβουνίου

Πολιτισμός

Ορθόδοξη εκκλησία στο Νίκσιτς.

Αν και το Νίκσιτς επί το πλείστον θεωρείται βιομηχανικό κέντρο, είναι, επίσης, μια πόλη με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά. Το πιο σημαντικό ετήσιο πολιτιστικό γεγονός της πόλης είναι οι Ημέρες Πολιτισμού του Σεπτεμβρίου, ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα πολιτιστικά δρώμενα στο Μαυροβούνιο. Το πιο σημαντικό πολιτιστικό ίδρυμα στην πόλη είναι το Κέντρο Πολιτισμού, το οποίο ενσωματώνει μεγάλες δημόσιες πολιτιστικές οργανώσεις της πόλης:

• Τοπικό μουσείο
• Πινακοθήκη
• Δημόσεια βιβλιοθήκη και Δημόσιο αρχείο
• Θέατρο
• Λαϊκή μουσική κοινότητα Ζαχλουμία
• Στάρι Γκραντ Αντέρβα (κοινότητα τέχνης)

Το Νίκσιτς είναι γνωστό για τη χαρακτηριστική πολιτιστική του ατμόσφαιρα και την μποέμικη καλλιτεχνική σκηνή, με τον ποιητή Βίτομιρ Νίκολιτς και τον τραγουδιστή/συνθέτη Μιλάντιν Σόμπιτς ως εξέχοντες εκπροσώπους του μποέμικου πνεύματος του Νίκσιτς. Ζίφκο Νίκολιτς, ένας ιθαγενής του Νίκσιτς, θεωρείται ως ο πιο σημαντικός σκηνοθέτης του Μαυροβουνίου.

Εκπαίδευση

Στην περιοχή υπάρχουν περίπου 40 εκπαιδευτικά ιδρύματα. Μεταξύ αυτών είναι 11 παιδικοί σταθμοί, 25 δημοτικά σχολεία και 4 γυμνάσια.

Στο Νίκσιτς στεγάζονται επίσης δύο σχολές του Πανεπιστημίου του Μαυροβουνίου:

• Σχολή Φιλοσοφίας
• Σχολή Αθλητικής και Σωματικής Αγωγής

Αθλητικά

Το Νίκσιτς θεωρείται ως ένα αθλητικό κέντρο του Μαυροβουνίου. Τα αθλήματα πάλης είναι ιδιαίτερα δημοφιλή, με κυριότερα το τζούντο, το καράτε και το μποξ. Οι αθλητές του τζούντο του Νίκσιτς έχουν καταγράψει σημαντικές επιτυχίες σε διεθνείς διαγωνισμούς.

Η ΦΚ Σούτιεσκα Νίκσιτς αποτελεί τον πυλώνα του ποδοσφαίρου της πόλης. Την περίοδο της Γιουγκοσλαβίας, αυτός ο σύλλογος είχε ανεβεί μέχρι το Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου της Ομοσπονδίας, ενώ από το 2006 λαμβάνει μέρος στο Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου του Μαυροβουνίου. Η ομάδα Τσέλικ Νίκσιτς θεωρείται μια αναδυόμενη ομάδα της πόλης, αν και έχει αποκτήσει αρνητικά σχόλια σχετικά με στημένα παιχνίδια.

Η πόλη έχει προσφέρει αρκετά καλούς παίκτες του μπάσκετ και συμμετέχει στο πρωτάθλημα μπάσκετ της χώρας μέσω του συλλόγου ΚΚ Σούτιεσκα Νίκσιτς. Άλλα ομαδικά αθλήματα, δημοφιλή στο Νίκσιτς, είναι το χάντμπολ και το βόλεϊ.

Οι σημαντικότερες αθλητικές εγκαταστάσεις της πόλης είναι το Δημοτικό Στάδιο και το Αθλητικό Κέντρο, το οποίο διαθέτει κλειστό γυμναστήριο, ολυμπιακών διαστάσεων πισίνα, χώρο μπόουλινγκ, σκοπευτήριο, γήπεδο τένις και άλλες ευκολίες.

Δημογραφικά στοιχεία

Η εθνοτική προέλευση των κατοίκων του Νίκσιτς βάση της τελευταίας απογραφής του 2011.

Εθνότητα	Πληθυσμός	Ποσοστό
Μαυροβούνιοι	36.713	64,44%
Σέρβοι	13.584	23,84%
Ρομά	466	0,81%
Αιγύπτιοι	446	0,78%
Μουσουλμάνοι	419	0,73%
Δεν δήλωσαν	3.843	6,74%
Λοιποί	1.496	2,62%
Σύνολο	56.970	100%

Δημογραφική εξέλιξη του Νίκσιτς.
1948	1953	1961	1971	1981	1991	2003	2011
9.485	14.804	26.569	40.107	50.399	56.141	58.212	56.970

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Nikšić στο Wikimedia Commons