Μεγάλη Αλβανία

Ο όρος Μεγάλη Αλβανία (καμιά φορά και Εθνική Αλβανία ή Φυσική Αλβανία- αλβ. Shqipëri e Madhe ή Shqipëri Etnike ή Shqipëri Natyrale) αναφέρεται συνήθως στις περιοχές που διεκδικεί ο αλβανικός εθνικισμός από γειτονικές χώρες. Άλλες φορές, αναφέρεται στο κράτος-δορυφόρο της φασιστικής Αλβανίας που έλαβε εδάφη από τη Γιουγκοσλαβία κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου πολέμου.

Ιστορία

Οι σημερινές διεκδικήσεις των Αλβανών ήρθαν στην επιφάνεια πρώτη φορά το 1878 με τη Λίγκα του Πρίζρεν. Η οργάνωση ιδρύθηκε με στόχο τη δημιουργία της Αλβανίας και την ενσωμάτωση των περιοχών που κατοικούνταν από Αλβανούς και που τις θεωρούσαν δικές τους. Σε αυτό το πλαίσιο, οι Αλβανοί ξεκίνησαν να αποδίδουν τις ρίζες τους στους αρχαίους Ιλλυριούς.

Οι διεκδικήσεις τους βρέθηκαν στο τραπέζι στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν το 1912 οι Αλβανοί ζήτησαν ανεξαρτησία με τη βοήθεια της Αυστροουγγαρίας και της Ιταλίας, οι οποίες απέβλεπαν στο να μη βρουν έξοδο η Σερβία και η Ελλάδα στην Αδριατική θάλασσα. Η ανεξαρτησία της Αλβανίας υπογράφηκε στις 29 Ιουλίου το 1913 από τη Διάσκεψη του Λονδίνου και έγινε πραγματικότητα, με το νεοσυσταθέν κράτος να έχει τα σημερινά σύνορα.

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Σερβία, το Μαυροβούνιο και η Ελλάδα, που κατάφεραν να επικρατήσουν της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, διεκδικούσαν μεταξύ άλλων και εδάφη που ανήκουν σήμερα στην Αλβανία. Με το τέλος του πολέμου και μετά την υπογραφή συνθηκών, έμεναν περίπου οι μισοί Αλβανοί εκτός των συνόρων της νεοσύστατης Αλβανίας. Σε αυτό το σημείο, ζητήματα που αφορούσαν αναθεώρηση εδαφών είχαν γίνει πλέον δημοφιλή ανάμεσα στους Αλβανούς.

Ο χάρτης με τα εδάφη που διεκδικούσε η Λίγκα του Πρίζρεν

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, επιβλήθηκε καθεστώς στην Αλβανία φιλικά προσκείμενο στις Δυνάμεις του Άξονα. Σε αυτήν την περίοδο, η Αλβανία έλαβε αρκετά εδάφη που διεκδικούσε από τη Γιουγκοσλαβία. Το καθεστώς αυτό, με τη σύμφωνη γνώμη της Ιταλίας, ζητούσε να ενώσει με την Αλβανία επιπλέον και κομμάτια της βορειοδυτικής Ελλάδας (τα οποία είναι γνωστά και ως Τσαμουριά στους Αλβανούς), το σχέδιο όμως δεν έγινε αποδεκτό από τη Γερμανία.^[1] Το αλβανικό κομμουνιστικό κόμμα του Ενβέρ Χότζα από την άλλη οργάνωσε ανταρτοπόλεμο κατά του επιβληθέντος καθεστώτος με σκοπό να επαναφέρει την Αλβανία στα προηγούμενα σύνορά της, μετά από συνεννόηση με τον Τίτο.

Με την απελευθέρωση της Αλβανίας από τον Άξονα το Νοέμβρη του 1944, η τότε Μεγάλη Αλβανία είχε γίνει παρελθόν. Η Ελλάδα περίπου την ίδια περίοδο έδιωξε τους περισσότερους μουσουλμάνους Αλβανούς Τσάμηδες που είχε στην Ήπειρο, από τους οποίους ένα μέρος είχε συνεργαστεί με τους Γερμανούς και διέπραξαν εγκλήματα σε βάρος των Ελλήνων στη Θεσπρωτία.

Αργότερα, με την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου το 2008, μερίδα των Αλβανών και Κοσοβάρων πολιτικών ξεκίνησαν συζητήσεις για την προσάρτηση του κρατιδίου στην Αλβανία. Ωστόσο, αυτή η ιδέα δεν ήταν σύμφωνη προς στα σχέδια της Δύσης που ήθελε το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος. Στις κοσοβάρικες εκλογές του 2010-2011, η ιδέα της ένωσης με την Αλβανία προωθήθηκε από το κόμμα Vetëvendosje! (στα ελληνικά αυτο-προσδιορισμός) ^[2].

Το 2012, ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Αβραμόπουλος ακύρωσε τη συμμετοχή του στην επέτειο των Τιράνων για την ανεξαρτησία της Αλβανίας, έπειτα από σχόλιο του τότε Αλβανού πρωθυπουργού Σαλί Μπερίσα. Ο Μπερίσα δήλωσε ότι η Αλβανία φτάνει 'από την Πρέβεζα μέχρι το Πρέσεβο, από τα Σκόπια μέχρι την Ποντγκόριτσα'.^[3]

Απήχηση στους Αλβανούς

Αρκετοί Αλβανοί υποστηρίζουν τη δημιουργία της Μεγάλης Αλβανίας. Σύμφωνα με δημοσκόπηση, το 62% των Αλβανών στην Αλβανία υποστηρίζουν την ιδέα. Τα αποτελέσματα της ίδιας δημοσκόπησης έδειξαν επίσης ότι υποστηρίζεται από το 81% των Κοσοβάρων Αλβανών και το 51.9% των Αλβανών της Βόρειας Μακεδονίας.^[4]

Οι Αλβανοί στην Αλβανία και στις γειτονικές χώρες

Περιοχές που διεκδικεί η Μεγάλη Αλβανία

Αλβανία: Όλη τη σημερινή Αλβανική Επικράτεια
Κοσσυφοπέδιο: Όλη η Επικράτεια, το οποίο νομικά είναι αμφισβητούμενη περιοχή, όπου η Σερβία, το διεκδικεί ως μέρος της Επικράτειας της, και το ονομάζει ως Αυτόνομη Περιοχή του Κοσσυφοπεδίου και Μετοχίων, ενώ οι Αλβανοί, αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού.
Σερβία: Την κοιλάδα του Πρεσέβου (όπου οι ίδιοι οι Αλβανοί, αποτελούν σημαντική μειονότητα), ενώ σε κάποιες περιπτώσεις, και άλλες περιοχές της Σερβίας, όπως την Τόπλιτσα, το Σάντζακ και την περιοχή του Νις.
Βόρεια Μακεδονία: Το δυτικό τμήμα της βόρειου γείτονα της Ελλάδας, που πλειοψηφούν σε μεγάλο ποσοστό οι ίδιοι οι Αλβανοί σε ποσοστό 25% (η περιοχή περιλαμβάνει σημαντικές πόλεις όπως το Τέτοβο, η Στρούγκα, το Ντέμπαρ, το Γκόστιβαρ και άλλες μικρότερες). Σε κάποιες περιπτώσεις, κι άλλες πόλεις όπως, την πρωτεύουσα Σκόπια, το Κουμάνοβο, το Κίτσεβο, την Οχρίδα και τη Μπίτολα.
Μαυροβούνιο: Την περιοχή του Ούλτσιν (όπου οι ίδιοι οι Αλβανοί, αποτελούν πλειονότητα), και σε κάποιες περιπτώσεις, και άλλες περιοχές, όπως της πρωτεύουσας Ποντγκόριτσα, του Πλαβ και του Ρόζαγιε.
Ελλάδα: Τους νομούς Θεσπρωτίας, Πρέβεζας (όπου τους αποκαλούν ενωμένους ως «Τσαμουριά»), Ιωαννίνων, και κάποιες φορές και ολόκληρη την Ήπειρο με το Νομό Άρτας, την Κέρκυρα, και κάποιες φορές, και εδάφη από τη Δυτική Μακεδονία (όπως τους Νομούς Καστοριάς και Φλώρινας, αλλά και την περιοχή της Πτολεμαΐδας), ενώ σε κάποιους εθνικιστικούς χάρτες της Μεγάλης Αλβανίας, αναφέρεται επέκταση μέχρι και τη Θεσσαλονίκη.
Βουλγαρία: Αντίστοιχα σε κάποιους εθνικιστικούς χάρτες της Μεγάλης Αλβανίας, αναφέρεται διεκδίκηση εδαφών και από τη Βουλγαρία.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}