Η Θέλμα Ρίτερ (αγγλικά: Thelma Ritter), (14 Φεβρουαρίου 1902 - 5 Φεβρουαρίου 1969) ήταν Αμερικανίδα καρατερίστα, γνωστή για την έντονη νεοϋορκέζικη προφορά της, το μικρόσωμο παρουσιαστικό της και την απλή της εμφάνιση, που προτιμούσε τους ρόλους της εργατικής τάξης. Κέρδισε ένα Βραβείο Τόνυ και είχε έξι υποψηφιότητες για Όσκαρ (όλες για Β' Γυναικείου Ρόλου), περισσότερες από οποιαδήποτε άλλη ηθοποιό στην κατηγορία Β' Γυναικείου Ρόλου, χωρίς όμως να κερδίσει κανένα.

Θέλμα Ρίτερ
Γέννηση14  Φεβρουαρίου 1902[1]
Μπρούκλιν
Θάνατος5  Φεβρουαρίου 1969[2][3][4]
Νέα Υόρκη
Αιτία θανάτουέμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΣπουδέςΑμερικανική Ακαδημία Δραματικών Τεχνών (1922)[5] και John Jay Educational Campus
Ιδιότηταηθοποιός τηλεόρασης, ηθοποιός ταινιών, καρατερίστας, ηθοποιός θεάτρου και ηθοποιός[6]
ΒραβεύσειςΒραβείο Τόνυ Α' Γυναικείου Ρόλου σε Μιούζικαλ (1958)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Αυτές οι υποψηφιότητες ήταν για τις ερμηνείες της στα Όλα για την Εύα (1950), Ερωτική φωλιά (1951), Σ' έχω κλείσει στην καρδιά μου (1952), Ο πορτοφολάς (1953), Τα απόρρητα της κρεβατοκάμαρας (1959) και Ο βαρυποινίτης του Αλκατράζ (1962). Άλλοι κινηματογραφικοί της είναι εκείνοι στις ταινίες Το θαύμα της 34ης Οδού (1947), Σιωπηλός μάρτυς (1954), Οι αταίριαστοι (1961) και Η κατάκτηση της Δύσης (1962).

Η Ρίτερ μοιράστηκε το 1958 ένα Βραβείο Τόνυ Α' Γυναικείου Ρόλου σε Μιούζικαλ για την ερμηνεία στο μιούζικαλ New Girl in Town με τη συμπρωταγωνίστριά της Γκουέν Βέρντον. Έλαβε ένα βραβείο Primetime Emmy Β' γυναικείου ρόλου σε δραματική σειρά για το Goodyear Television Playhouse το 1956.

Προσωπική ζωή

Επεξεργασία

Η Ρίτερ γεννήθηκε στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης στις 14 Φεβρουαρίου 1902. Ήταν το πρώτο παιδί του Τσαρλς και της Λούσι Ρίτερ.[7] Ο πατέρας της ήταν λογιστής[7] και αργότερα έγινε διευθυντής γραφείου.[8]

Σε ηλικία 11 ετών, η Ρίτερ έπαιξε τον Πουκ στην παράσταση ενός ημιεπαγγελματικού θεατρικού συλλόγου στο Όνειρο θερινής νυκτός.[8] Ως έφηβη εμφανίστηκε σε σχολικές παραστάσεις. Αφού αρχικά απορρίφθηκε, έλαβε επίσημη εκπαίδευση στην Αμερικανική Ακαδημία Δραματικών Τεχνών (ADA)[9] μετά την αποφοίτησή της από το τεχνικό λύκειο.[8]

Αν και στη συνέχεια προσπάθησε να δημιουργήσει καριέρα στη σκηνή, η Ρίτερ αποφάσισε να σταματήσει την υποκριτική για να μεγαλώσει τα δύο της παιδιά, τη Μόνικα και τον Τζο.[10] Ο πατέρας τους, ο σύζυγός της, Τζόζεφ Μόραν, ήταν επίσης ηθοποιός. Στα μέσα της δεκαετίας του 1930, άλλαξε επάγγελμα, έγινε ατζέντης ηθοποιών και στη συνέχεια στέλεχος διαφημιστικής εταιρείας.[9]

 
Αφίσα για την θεατρική κυκλοφορία της ταινίας Ο πορτοφολάς (1953).

Η πρώτη επαγγελματική εμπειρία της Ρίτερ ήρθε με θιάσους στη Νέα Υόρκη και τη Νέα Αγγλία.[8] Έργα της που ανέβηκαν στο Μπρόντγουεϊ είναι τα UTBU (1965), New Girl in Town (1956), In Times Square (1931) και The Shelf (1926).[11]

Ο πρώτος κινηματογραφικός ρόλος της Ρίτερ ήταν στο Θαύμα της 34ης Οδού (1947). Έκανε εντύπωση σε έναν σύντομο ρόλο χωρίς αναφορά του ονόματός της, ως απογοητευμένη μητέρα δεν μπορούσε να βρει το παιχνίδι που υποσχέθηκε στον γιο της. Ο τρίτος της ρόλος, στο Ένα γράμμα σε τρεις γυναίκες (1949) του συγγραφέα-σκηνοθέτη Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς, έκανε ακόμη μεγαλύτερη εντύπωση, αν και πάλι το όνομα της Ρίτερ δεν αναφερόταν στους τίτλους. Ο Μάνκιεβιτς κράτησε τη Ρίτερ στο μυαλό του και τη χρησιμοποίησε στο Όλα για την Εύα (1950), που της χάρισε μια υποψηφιότητα για Όσκαρ Β´ Γυναικείου Ρόλου. Ακολούθησε μια δεύτερη υποψηφιότητα για τη δουλειά της στην κωμωδία Ερωτική φωλιά (1951) με πρωταγωνιστές τους Τζιν Τίρνεϊ και Τζον Λαντ. Τα επόμενα δώδεκα χρόνια, είχε σταθερή δουλειά στον κινηματογράφο.

Εμφανίστηκε σε πολλά επεισόδια δραματικών τηλεοπτικών σειρών της δεκαετίας του 1950 και του 1960, όπως Ο Άλφρεντ Χίτσκοκ παρουσιάζει, General Electric Theatre και The United States Steel Hour. Άλλοι κινηματογραφικοί της ρόλοι ήταν ως νοσοκόμα του Τζέιμς Στιούαρτ στο Σιωπηλός μάρτυς (1954) και ως οικονόμος της Ντόρις Ντέι στα Απόρρητα της κρεβατοκάμαρας (1959). Αν και πιο γνωστή για τους κωμικούς της ρόλους, έπαιξε περιστασιακά δραματικούς ρόλους, κυρίως στα Σ' έχω κλείσει στην καρδιά μου (1952), Ο πορτοφολάς (1953), Τιτανικός (1953), Οι αταίριαστοι (1961) και Ο βαρυποινίτης του Αλκατράζ (1962), για το οποίο έλαβε την τελευταία της υποψηφιότητα για Όσκαρ. Η τελευταία της δουλειά ήταν μια εμφάνιση στο The Jerry Lewis Show στις 23 Ιανουαρίου 1968.[12]

Στις 27 Ιανουαρίου 1969, η Ρίτερ υπέστη καρδιακή προσβολή στην κατοικία της στο Κουίνς της Νέας Υόρκης.[13] Πέθανε από δεύτερο καρδιακό επεισόδιο στις 5 Φεβρουαρίου, στη Νέα Υόρκη, εννέα ημέρες πριν από τα 67α γενέθλιά της.[8][14]

Κληρονομιά

Επεξεργασία

Το 2019, η Ρίτερ κατατάχθηκε στο νούμερο 1 στη λίστα της εφημερίδας The Evening Standard με τις δέκα γυναίκες που άλλαξαν για πάντα το πρόσωπο του σινεμά.[15]

Φιλμογραφία

Επεξεργασία
Έτος Πρωτότυπος τίτλος Τίτλος στα ελληνικά Ρόλος
1947 Miracle on 34th Street Το θαύμα της 34ης Οδού μητέρα του Πίτερ
1948 Call Northside 777 Οι σταυροφόροι της Δικαιοσύνης γραμματέας
1949 A Letter to Three Wives Ένα γράμμα σε τρεις γυναίκες Σέιντι Ντούγκαν
City Across the River Τα χαμίνια της Νέας Υόρκης κυρία Κέιτι Κιούζακ
Father Was a Fullback Τζεραλντίν
1950 Perfect Strangers Λένα Φάσιερ
I'll Get By Λάμπουν τ' αστέρια δεσποινίς Μέρφι
All About Eve Όλα για την Εύα Μπέρντι Κούναν
1951 The Mating Season Ερωτική φωλιά Έλεν Μακνάτι
As Young as You Feel Ντέλα Χότζες
The Model and the Marriage Broker Μέι Σουόσι
1952 With a Song in My Heart Σ' έχω κλείσει στην καρδιά μου Κλάνσι
1953 Titanic Τιτανικός Μοντ Γιανγκ
Pickup on South Street Ο πορτοφολάς Μο Γουίλιαμς
The Farmer Takes a Wife Λούσι Κασντόλαρ
1954 Rear Window Σιωπηλός μάρτυς Στέλλα
1955 Daddy Long Legs Σ' ερωτεύτηκα στα όνειρά μου Αλίσια Πρίτσαρντ
Lucy Gallant Θέλω να μ' αγαπήσεις Μόλι Μπάσερμαν
1956 The Proud and Profane Και οι ήρωες κλαίνε Κέιτ Κόνορς
1959 A Hole in the Head Μια τρύπα στο κεφάλι Σόφι Μανέτα
Pillow Talk Τα απόρρητα της κρεβατοκάμαρας Άλμα
1961 The Misfits Οι αταίριαστοι Ίζαμπελ Στιρς
The Second Time Around Δυο ντάμες χήρες και ο μπαλαντέρ Άγκι Γκέιτς
1962 Birdman of Alcatraz Ο βαρυποινίτης του Αλκατράζ Ελίζαμπεθ Στράουντ
How the West Was Won Η κατάκτηση της Δύσης Άγκαθα Κλεγκ
1963 For Love or Money Για αγάπη ή για χρήματα Κλόε Μπράσερ
Move Over, Darling Ο άντρας της είναι δικός μου Γκρέις Άρντεν
A New Kind of Love Στους δύο τρίτος δεν χωρεί Λίνα Οκόνορ
1965 Boeing Boeing Κορίτσια στον αέρα Μπέρθα
1967 The Incident Νέα Υόρκη, ώρα 3 Μπέρθα Μπέκερμαν
1968 What's So Bad About Feeling Good? 17 συνταγές για να γίνεις ευτυχισμένος κυρία Σουόρτς

Βραβεία και υποψηφιότητες

Επεξεργασία

Όπως προαναφέρθηκε, η Ρίτερ μοιράστηκε το 1958 ένα Βραβείο Τόνυ Α' Γυναικείου Ρόλου σε Μιούζικαλ για την ερμηνεία στο μιούζικαλ New Girl in Town με τη συμπρωταγωνίστριά της Γκουέν Βέρντον, και επίσης έλαβε ένα βραβείο Primetime Emmy Β' γυναικείου ρόλου σε δραματική σειρά για το Goodyear Television Playhouse το 1956.

Η Ρίτερ έλαβε έξι υποψηφιότητες για Όσκαρ Β´ Γυναικείου Ρόλου κατά τη διάρκεια της καριέρας της, χωρίς όμως να κερδίσει κανένα. Αυτό τη συνδέει με τις Ντέμπορα Κερ και Έιμι Άνταμς, καθώς οι 3 αυτές ηθοποιοί έχουν τις δεύτερες περισσότερες υποψηφιότητες για Όσκαρ χωρίς νίκη, πίσω μόνο από τις οκτώ υποψηφιότητες για Όσκαρ της Γκλεν Κλόουζ επίσης χωρίς νίκη. Ο Πήτερ Ο' Τουλ έχει επίσης οκτώ υποψηφιότητες για Όσκαρ χωρίς νίκη στους άνδρες, με αποτέλεσμα οι Γκλεν Κλόουζ και Πήτερ Ο' Τουλ να ισοβαθμούν κατέχοντας το ρεκόρ για τις περισσότερες υποψηφιότητες για Όσκαρ σε κατηγορία υποκριτικής χωρίς νίκη. Μεταξύ όλων αυτών των ηθοποιών (αν και σημειωτέον ότι η πλειοψηφία τους έχει κερδίσει αρκετά άλλα σημαντικά βραβεία, μεταξύ αυτών και Χρυσές Σφαίρες, με εξαίρεση την Θέλμα Ρίτερ, η οποία κέρδισε μόνο 2 λιγότερο γνωστά βραβεία), μόνο οι Κερ και Ο' Τουλ έχουν λάβει από την Ακαδημία ένα Τιμητικό Όσκαρ για το συνολικό έργο της καριέρας τους.

Στις 30 Μαρτίου 1955, η Θέλμα Ρίτερ παρουσίασε την τότε τελετή των Όσκαρ μαζί με τον Μπομπ Χόουπ.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. www.familytreelegends.com/records/ssdi/search?l=Ritter&ss=X&f=Thelma&m= &s1=&s2=&s3=&ib=0&ad=&by=1902&ba=0&dy=&da=0&bm=0&dm=0&bd=0&dd=0&rci=&bci=&rco=&bco=&rst=&bst=&rzi=&bzi=.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  3. (Αγγλικά) SNAC. w65726nj. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. «Thelma Ritter, Versatile Actress With the Raspy Voice, Dies at 63» (Αγγλικά) The New York Times Company, A. G. Sulzberger. Μανχάταν. 5  Φεβρουαρίου 1969. σελ. 45.
  5. «Notable Past Students». Notable Past Students. Αμερικανική Ακαδημία Δραματικών Τεχνών.
  6. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0180063. Ανακτήθηκε στις 16  Δεκεμβρίου 2022.
  7. 7,0 7,1 The New York State Census of 1905", 16th Assembly District, Borough of Brooklyn, Kings County, State of New York, June 1, 1905. Digital copy of original 1905 enumeration page available on FamilySearch, an online genealogical database provided as a public service by The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, Salt Lake City, Utah. Retrieved July 21, 2017.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 «Thelma Ritter, Versatile Actress With the Raspy Voice, Dies at 63». The New York Times: σελ. 45. February 5, 1969. https://www.nytimes.com/1969/02/05/archives/thelma-ritter-versatile-actress-with-the-raspy-voice-dies-at-63-she.html. Ανακτήθηκε στις September 26, 2021. 
  9. 9,0 9,1 LoBianco, Lorraine."Thelma Ritter Profile", Turner Classic Movies (TCM), a Time Warner Company, New York, N.Y. Retrieved July 21, 2017.
  10. Nissen, Axel (2007). Actresses of a Certain Character: Forty Familiar Hollywood Faces from the Thirties to the Fifties (στα Αγγλικά). McFarland. σελίδες 171–172. ISBN 9780786427468. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2017. 
  11. «("Thelma Ritter" search results)». Playbill Vault. Playbill. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2017. 
  12. «Appearance on Jerry Lewis Show». Thewindmillsofyourmind.com. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2012. 
  13. «Thelma Ritter - Actress Thelma Ritter Dies at 64». Leader-Telegram: σελ. 5. 1969-02-07. https://www.newspapers.com/article/leader-telegram-thelma-ritter-actress/286852/. Ανακτήθηκε στις 2024-03-08. 
  14. «Thelma Ritter Is Dead at 65». Janesville Daily Gazette: σελ. 13. 1969-02-05. https://www.newspapers.com/article/janesville-daily-gazette-thelma-ritter-i/276140/. Ανακτήθηκε στις 2024-03-08. 
  15. Fletcher, Harry (8 Μαρτίου 2019). «10 women that changed the face of film». Evening Standard (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2024. 

Περαιτέρω ανάγνωση

Επεξεργασία
  • Alistair, Rupert (2018). «Thelma Ritter». The Name Below the Title : 65 Classic Movie Character Actors from Hollywood's Golden Age (softcover) (First έκδοση). Great Britain: Independently published. σελίδες 221–223. ISBN 978-1-7200-3837-5. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία