Ευάγγελος Αβέρωφ

Έλληνας πολιτικός και συγγραφέας

Ο Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας (Τρίκαλα, 17 Απριλίου 1910 – Αθήνα, 2 Ιανουαρίου 1990) ήταν Έλληνας πολιτικός και συγγραφέας.[2]

Ευάγγελος Αβέρωφ
Υπουργός Εθνικής Άμυνας
Περίοδος
24 Ιουλίου 1974 – 21 Οκτωβρίου 1981
ΠρωθυπουργόςΚωνσταντίνος Καραμανλής
Γεώργιος Ράλλης
ΠροκάτοχοςΕυστάθιος Λατσούδης
ΔιάδοχοςΑνδρέας Παπανδρέου
Υπουργός Εξωτερικών
Περίοδος
28 Μαΐου 1956 – 20 Σεπτεμβρίου 1961
ΠρωθυπουργόςΚωνσταντίνος Καραμανλής
Περίοδος
4 Νοεμβρίου 1961 – 19 Ιουνίου 1963
ΠρωθυπουργόςΚωνσταντίνος Καραμανλής
Υπουργός Εθνικής Οικονομίας
Περίοδος
27 Μαρτίου 1950 – 15 Απριλίου 1950
ΠρωθυπουργόςΣοφοκλής Βενιζέλος
Περίοδος
21 Αυγούστου 1950 – 3 Νοεμβρίου 1950
ΠρωθυπουργόςΣοφοκλής Βενιζέλος
Υπουργός Γεωργίας
Περίοδος
29 Φεβρουαρίου 1956 – 28 Μαΐου 1956
ΠρωθυπουργόςΚωνσταντίνος Καραμανλής
Περίοδος
3 Απριλίου 1967 – 21 Απριλίου 1967
ΠρωθυπουργόςΠαναγιώτης Κανελλόπουλος
Υπουργός Εφοδιασμού και Διανομών
Περίοδος
14 Απριλίου 1949 – 30 Ιουνίου 1949
ΠρωθυπουργόςΘεμιστοκλής Σοφούλης
Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας
Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης
Περίοδος
9 Δεκεμβρίου 1981 – 1 Σεπτεμβρίου 1984
ΠροκάτοχοςΓεώργιος Ράλλης
ΔιάδοχοςΚωνσταντίνος Μητσοτάκης
Νομάρχης Κέρκυρας
Περίοδος
1940 – 1946
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση17 Απριλίου 1910, Τρίκαλα, Ελλάδα
Θάνατος2 Ιανουαρίου 1990 (79 ετών)
Αθήνα, Ελλάδα
ΕθνότηταΕλληνική
ΥπηκοότηταΕλληνική
Πολιτικό κόμμαΝέα Δημοκρατία
Εθνική Ριζοσπαστική Ένωσις
Ελληνικός Συναγερμός
Κόμμα Φιλελευθέρων
ΣύζυγοςΔιαμαντίνα Λυκιαρδοπούλου (ν. 1947)
ΠαιδιάΝαταλία Αβέρωφ - Τοσίτσα
Τατιάνα Αβέρωφ - Ιωάννου[1]
ΣυγγενείςΟικογένεια Αβέρωφ
ΕπάγγελμαΔικηγόρος, οικονομολόγος, συγγραφέας
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Διετέλεσε πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης (1981–1984), υπουργός Εθνικής Άμυνας (1974–1981) και υπουργός Εξωτερικών (1956–1963).

 
Ευάγγελος Αβέρωφ & Joseph Luns (1963)

Ο Αβέρωφ γεννήθηκε στα Τρίκαλα της Θεσσαλίας στις 17 Απριλίου του 1910, καταγόμενος από την οικογένεια Αβέρωφ του Μετσόβου. Ήταν πτυχιούχος της Νομικής και διδάκτωρ Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Λωζάνης στην Ελβετία. Το 1940 έγινε νομάρχης της Κέρκυρας, ενώ το 1946 εκλέχτηκε για πρώτη φορά βουλευτής Ιωαννίνων, θέση που διατήρησε μέχρι το 1964. Διατέλεσε υπουργός Εφοδιασμού, Εθνικής Οικονομίας, Εμπορίου, Γεωργίας και Εξωτερικών και την περίοδο 1974–1981 διετέλεσε υπουργός Εθνικής Άμυνας. Το 1981 εκλέχτηκε αρχηγός του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας και το 1984 επίτιμος πρόεδρός της. Σημαντική ήταν η συνεισφορά του, ως Υπουργός Εξωτερικών, στις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου με θέμα την ίδρυση της ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας το 1959 και στη Συμφωνία Σύνδεσης Ελλάδας- ΕΟΚ το 1962, σύμφωνα με την οποία η χώρα κατέστη το πρώτο συνδεδεμένο κράτος με την κοινότητα[3]. Με πρωτοβουλίες του ιδρύθηκε το ίδρυμα Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα στην Κηφισιά και το οποίο διεύθυνε επί 40 χρόνια, και το Ίδρυμα Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα, στο οποίο δώρισε την προσωπική του συλλογή από έργα Ελλήνων ζωγράφων, και ανέπτυξε δραστηριότητες όπως η αμπελουργία και η λειτουργία οινοποιητικής μονάδας.[εκκρεμεί παραπομπή]

Εκπροσώπησε την Ελλάδα σε πολλές διεθνείς διασκέψεις και τιμήθηκε με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Φοίνικος από τον βασιλιά Παύλο, καθώς και με Μεγαλόσταυρους άλλων χωρών. Στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο υπηρέτησε σε ομάδες δολιοφθορών, ανακλήθηκε το 1941 και διορίστηκε Νομάρχης Κερκύρας. Τον Μάιο του 1941 ίδρυσε με έδρα τη Λάρισα την οργάνωση Φιλική Εταιρεία, που είχε ως στόχο την καταπολέμηση των δοσίλογων του Αλκιβιάδη Διαμάντη, που αργότερα αποκλήθηκαν Λεγεώνα των Βλάχων. Το 1942 συνελήφθη για την αντιστασιακή δραστηριότητά του και μεταφέρθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Ιταλία, ενώ ένα χρόνο αργότερα, το 1943, δραπέτευσε και παρέμεινε στην Ιταλία, επικεφαλής ελληνικής αντιστασιακής οργάνωσης. Το 1944 επιστρατεύθηκε με τον βαθμό του επίκουρου υποπλοιάρχου, υπηρετώντας μέχρι το τέλος του πολέμου στην Ελληνική Στρατιωτική Αποστολή της Ρώμης. Δημιούργησε το Ίδρυμα Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα, στο οποίο δώρισε την προσωπική του συλλογή από έργα Ελλήνων ζωγράφων, και ανέπτυξε δραστηριότητες όπως η αμπελουργία και η λειτουργία οινοποιητικής μονάδας. Μετά τον θάνατό του, το 1990, ανεγέρθηκε ανδριάντας του στο Μέτσοβο.[εκκρεμεί παραπομπή]

Το 1974 ανέλαβε το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το 1981 ανεδείχθη πρόεδρος του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας, που βρισκόταν τότε στην αξιωματική αντιπολίτευση, και το 1984 ανακηρύχτηκε επίτιμος πρόεδρός της. Παράλληλα συνέγραψε πλήθος από μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά έργα, δοκίμια και ιστορικές αναλύσεις.[εκκρεμεί παραπομπή]

Πέθανε στις 2 Ιανουαρίου 1990 μετά από καρδιογενές σοκ και τάφηκε στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.[4][5]

Μιλούσε Γαλλικά, Αγγλικά και Ιταλικά και ήταν μόνιμος κάτοικος Κηφισιάς. Ήταν παντρεμένος με τη Διαμαντίνα (Ντίνα) Λυκιαρδοπούλου [6] [7] και είχαν αποκτήσει δύο κόρες, τη Ναταλία και την Τατιάνα. [8]

Κυβερνητικές θέσεις

Επεξεργασία

Ο Ευάγγελος Αβέρωφ υπήρξε μέλος πολλών ελληνικών κυβερνήσεων του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα.[9]

Εκδοτικό Έργο

Επεξεργασία

Από τα οικονομικά, ιστορικά και λογοτεχνικά του έργα ξεχωρίζουν:

  • Βαλκανική Τελωνειακή Ένωσις, 1933 (Γαλλικά, α΄ βραβείο Ινστιτούτου Κάρνεγκη - Διάσκεψη Βουκουρεστίου)
  • Συμβολή εις την έρευνα του πληθυσμιακού προβλήματος της Ελλάδος, 1939 (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών)
  • Ελευθερία ή θάνατος, 1945
  • Η πολιτική πλευρά του Κουτσοβλαχικού Ζητήματος, 1948
  • Η εξωτερική πολιτική της Ελλάδος, 1960 (Ιταλικά)
  • Μερικά κείμενα, 1963
  • Φωτιά και Τσεκούρι - Ελλάς 1944-1949, 1973 (Γαλλικά, Χρυσό Μετάλλιο Γαλλικής Ακαδημίας), 1974 (Ελληνικά)
  • Η φωνή της Γης, μυθιστόρημα, 1964 (Γαλλικά Terre des Grecs, 1968, éditions Stock)
  • Γη της οδύνης, μυθιστόρημα, 1966
  • Γη Δελφύς, 1968
  • Περιστέρια, 1968
  • Όταν ξεχνούσαν οι θεοί, 1969
  • Όταν οι θεοί ευλογούσαν, 1971
  • Επιστροφή στις Μυκήνες, 1973
  • Στο μοναστήρι του Άι Νικόλα, 1973

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. https://www.kathimerini.gr/710539/opinion/epikairothta/arxeio-monimes-sthles/apoxairetismos-sthn-arxontikh-ntina-eyaggeloy-averwf
  2. "Who's Who 1979" σελ.9.
  3. Χατζηβασιλείου (2010), σσ. 364-369.
  4. «Πέθανε ο επίτιμος πρόεδρος της Ν.Δ. Ευάγγελος Αβέρωφ.» Υπέρτιτλος: «Από νέο καρδιογενές σοκ που υπέστη.» Εφημ. Ο Ταχυδρόμος (Βόλος), 3 Ιανουαρίου 1990, σελ. 1.
  5. Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο, Τελετή της κηδείας του Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών
  6. Λαμπρινή, Κουζέλη (22 Νοεμβρίου 2014). «Ευάγγελος Αβέρωφ, ο πολιτικός, ο πατέρας». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2022. 
  7. «Πιο πολύ τους αβερωφικούς φοβόμουν». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2022. 
  8. «Σε έχουν πει οραματιστή σε έχουν πει και φασίστα». ΤΑ ΝΕΑ. 14 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2022. 
  9. «Γενική Γραμματεία Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων | Κυβερνήσεις από το 1909 έως σήμερα». gslegal.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2023. 

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Αβέρωφ-Ιωάννου, Τατιάνα (2000). Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας 1908-1990, Ίδρυμα Αβέρωφ-Τοσίτσα, Μέτσοβο.
  • Αβέρωφ-Τοσίτσας, Ευάγγελος (1991). Με λογισμό και μ' όνειρο, εκδ. Ιδρύματος Ευαγγέλου Αβέρωφ-Τοσίτσα, [χ.τ.].
  • Πλατάρης, Γεώργιος (επιμ.) (1972). Το σημειωματάρι ενός Μετσοβίτη, 1871-1943, [χ.ε.], Αθήναι, σσ. 288-290.
  • Χατζηβασιλείου, Ευάνθης (2004). Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας 1908-1990: Πολιτική Βιογραφία, Εκδ. Ι. Σιδέρη, Αθήνα.
  • Χατζηβασιλείου Ευάνθης (2010). Ελληνικός Φιλελευθερισμός: Το ριζοσπαστικό ρεύμα, 1932-1979, Εκδ. Πατάκη, Αθήνα.