Γιοχάνες Βίλχελμ Γένσεν
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο Γιοχάνες Βίλχελμ Γένσεν (δανέζικα: Johannes Vilhelm Jensen[4], 20 Ιανουαρίου 1873 – 25 Νοεμβρίου 1950) ήταν Δανός συγγραφέας, γνωστός ως ένας από τους μεγαλύτερους Δανούς συγγραφείς του πρώτου μισού του 20ου αιώνα. Βραβεύθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1944 «για τη σπάνια δύναμη και τη γονιμότητα της ποιητικής του φαντασίας, η οποία συνδυάζει μια ευρείας εμβέλειας πνευματική περιέργεια και ένα τολμηρό, δημιουργικό ύφος».[5] Μία από τις αδερφές του, η Τιτ Γένσεν, ήταν επίσης γνωστή συγγραφέας και πολύ έντονη, ενίοτε αμφιλεγόμενη, πρώιμη φεμινίστρια.
Γιοχάνες Βίλχελμ Γένσεν | |
---|---|
Όνομα | Γιοχάνες Βίλχελμ Γένσεν |
Γέννηση | 20 Ιανουαρίου 1873[1] Farsø, Δανία[1] |
Θάνατος | 25 Νοεμβρίου 1950 (77 ετών)[1] Κοπεγχάγη, Δανία[1] |
Επάγγελμα/ ιδιότητες | συγγραφέας[2], ποιητής[3], μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος, translator-interpreter, δημοσιογράφος, αρθρογράφος, ανταποκριτής και γλύπτης |
Εθνικότητα | Δανός |
Υπηκοότητα | Βασίλειο της Δανίας |
Σχολές φοίτησης | Βίμποργκ Κατερντράσκολε και Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης |
Σύζυγος(οι) | Else Marie Ulrik |
Τέκνα | Villum Jensen, Jens Jensen και Emmerik Jensen |
Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα | |
δεδομένα ( ) |
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε στο Farsø, ένα χωριό στη βόρεια Γιουτλάνδη της Δανίας, ήταν γιος κτηνιάτρου και μεγάλωσε σε αγροτικό περιβάλλον. Ενώ σπούδαζε ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, εργάστηκε ως συγγραφέας για να χρηματοδοτήσει τις σπουδές του. Μετά από τρία χρόνια σπουδών, επέλεξε να αλλάξει επάγγελμα και να αφοσιωθεί πλήρως στη λογοτεχνία.
Λογοτεχνικά έργα
ΕπεξεργασίαΗ πρώτη φάση του συγγραφικού του έργου επηρεάστηκε από τον πεσσιμισμό στα τέλη του 19ου αιώνα. Η καριέρα του ξεκίνησε με την έκδοση των Ιστοριών του Χίμερλαντ (1898-1910), που περιλαμβάνουν μια σειρά από ιστορίες οι οποίες διαδραματίζονται στην πόλη της Δανίας όπου γεννήθηκε. Το 1900-1901 έγραψε το πρώτο του αριστούργημα, με τίτλο Kongens Fald (Η Πτώση του Βασιλιά), ένα σύγχρονο ιστορικό μυθιστόρημα με επίκεντρο τον βασιλιά Χριστιανός Β'. Ο κριτικός λογοτεχνίας Μάρτιν Σέυμουρ-Σμιθ είπε ότι είναι ένα «κατηγορώ για τη δανέζικη αναποφασιστικότητα και την έλλειψη ζωτικότητας, την οποία ο Γένσεν θεωρούσε εθνική ασθένεια. Πέρα από αυτή την πτυχή, είναι μια διεισδυτική μελέτη των ανθρώπων του 16ου αιώνα».[6]
Το 1906 ο Γένσεν δημιούργησε το μεγαλύτερο λογοτεχνικό του επίτευγμα: τη συλλογή ποιημάτων Digte, η οποία εισήγαγε το πεζό ποίημα στη δανέζικη λογοτεχνία. Έγραψε επίσης ποίηση, μερικά θεατρικά έργα και πολλά δοκίμια, κυρίως για την ανθρωπολογία και τη φιλοσοφία της εξέλιξης. Το διήγημά του "Ane og Koen" (Η Άννα και η αγελάδα) μεταφράστηκε στα αγγλικά από τον έγκριτο συγγραφέα και μεταφραστή Βίκτορ Φόλκε Νέλσον το 1928.[7]
Ανέπτυξε τις θεωρίες του για την εξέλιξη σε έναν κύκλο έξι μυθιστορημάτων με τίτλο Den lange rejse (1908- 1912) που μεταφράστηκε στα αγγλικά ως «Το Μακρύ Ταξίδι» (1923-1924) και εκδόθηκε σε δίτομη έκδοση το 1938.[8] Συχνά θεωρείται το κύριο πεζογραφικό του έργο, μια τολμηρή και συχνά εντυπωσιακή προσπάθεια να δημιουργήσει μια δαρβινική εναλλακτική λύση στον βιβλικό μύθο της Γένεσης. Στο έργο αυτό βλέπουμε την εξέλιξη της ανθρωπότητας από την εποχή των παγετώνων μέχρι την εποχή του Κολόμβου, εστιάζοντας σε πρωτοπόρα άτομα.
Όπως ο συμπατριώτης του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, ο Γένσεν ταξίδεψε αρκετά. Ένα ταξίδι στις Ηνωμένες Πολιτείες ενέπνευσε το ποίημά του "Paa Memphis Station" (Στο Σιδηροδρομικό Σταθμό του Μέμφις), που είναι αρκετά γνωστό στη Δανία. Ο Ουώλτ Ουίτμαν ήταν μεταξύ των συγγραφέων που άσκησαν επιρροή στον Γένσεν. Αργότερα ο Γένσεν έγινε άθεος.[9]
Μετέπειτα καριέρα
ΕπεξεργασίαΤα πιο δημοφιλή λογοτεχνικά έργα του Γένσεν ολοκληρώθηκαν στο σύνολό τους πριν το 1920, χρονιά που σηματοδοτεί την έναρξη λειτουργίας του Museumcentre Aars, στην πόλη Άαρς στο Χίμερλαντ. Έπειτα επικεντρώθηκε κυρίως σε φιλόδοξες βιολογικές και ζωολογικές μελέτες, σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει ένα ηθικό σύστημα βασισμένο στις δαρβινικές ιδέες. Ήλπιζε επίσης να ανανεώσει την κλασική ποίηση.
Για πολλά χρόνια εργάστηκε στη δημοσιογραφία, γράφοντας άρθρα και χρονογραφήματα για τον ημερήσιο τύπο, χωρίς ποτέ να ενταχθεί στο προσωπικό κάποιας εφημερίδας.
Νόμπελ Λογοτεχνίας
ΕπεξεργασίαΤο 1944 ο Γένσεν τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας «για τη σπάνια δύναμη και γονιμότητα της ποιητικής του φαντασίας, η οποία συνδυάζει μια ευρεία πνευματική περιέργεια και ένα τολμηρό, φρέσκο δημιουργικό ύφος».[10] Στην τελετή απονομής του βραβείου στη Στοκχόλμη στις 10 Δεκεμβρίου 1945, ο Άντερς Έστερλινγκ, μόνιμος γραμματέας της Σουηδικής Ακαδημίας, δήλωσε :
Αυτό το παιδί των ξηρών και ανεμοδαρμένων βαλτών της Γιουτλάνδης εξέπληξε, σχεδόν από πείσμα, τους σύγχρονούς του με μια εξαιρετικά γόνιμη παραγωγή. Θα μπορούσε κάλλιστα να θεωρηθεί ένας από τους πιο γόνιμους Σκανδιναβούς συγγραφείς. Έχει δημιουργήσει ένα τεράστιο και επιβλητικό λογοτεχνικό έργο, που περιλαμβάνει διαφορετικά είδη : επικά και λυρικά, φανταστικά και ρεαλιστικά έργα καθώς και φιλοσοφικά και ιστορικά δοκίμια, για να μην αναφέρουμε τις επιστημονικές του εξορμήσεις προς όλες τις κατευθύνσεις.[11]
Ο Γένσεν ήταν υποψήφιος 53 φορές για το Νόμπελ Λογοτεχνίας, με πρώτη φορά το 1925. Ήταν υποψήφιος κάθε χρόνο μεταξύ των ετών 1931 και 1944.[12]
Κληρονομιά
ΕπεξεργασίαΟ Γένσεν ήταν μια αμφιλεγόμενη φιγούρα στην πολιτιστική ζωή της Δανίας. Ήταν απερίσκεπτος πολεμιστής και οι συχνά αμφίβολες φυλετικές θεωρίες του έβλαψαν τη φήμη του. Ωστόσο δεν έδειξε ποτέ φασιστικές τάσεις.
Σήμερα ο Γένσεν συνεχίζει να θεωρείται ο πατέρας του δανέζικου μοντερνισμού, ιδίως στη σύγχρονη ποίηση, με την εισαγωγή του πεζογραφήματος και τη χρήση μιας άμεσης γλώσσας. Η άμεση επιρροή του ήταν αισθητή μέχρι και τη δεκαετία του 1960. Χωρίς να αποτελεί την απάντηση στον Κίπλινγκ, τον Χάμσουν ή τον Σάντμπεργκ, αντέχει τη σύγκριση και με τους τρεις συγγραφείς. Συνδυάζει την οπτική του περιφερειακού συγγραφέα με την οπτική του σύγχρονου ακαδημαϊκού και επιστημονικού παρατηρητή.
Το 1999, Η Πτώση του Βασιλιά (1901) χαρακτηρίστηκε ως το καλύτερο δανέζικο μυθιστόρημα του 20ου αιώνα από τις εφημερίδες Politiken και Berlingske Tidende.[13]
Η περιοχή Γιοχάνες Γένσεν στη Βόρεια Γροιλανδία ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του.
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Danskere, 1896
- Einar Elkjær, 1898
- Himmerlandsfolk, 1898
- Intermezzo, 1899
- Kongens Fald, 1900–1901 – The Fall of the King
- Den gotiske renæssance, 1901
- Skovene, 1904
- Nye Himmerlandshistorier, 1904
- Madame d'Ora, 1904
- Hjulet, 1904
- Digte, 1906
- Eksotiske noveller, 1907–15
- Den nye verden, 1907
- Singaporenoveller, 1907
- Myter, 1907–45
- Nye myter, 1908
- Den lange rejse, 1908–22 – The Long Journey – I: Den tabte land, 1919; II: Bræen, 1908; Norne Gæst, 1919; IV: Cimbrernes tog, 1922; V: Skibet, 1912; VI: Christofer Columbus, 1922
- Lille Ahasverus, 1909
- Himmerlandshistorier, Tredje Samling, 1910
- Myter, 1910
- Bo'l, 1910
- Nordisk ånd, 1911
- Myter, 1912
- Rudyard Kipling, 1912
- Der Gletscher, Ein Neuer Mythos Vom Ersten Menschen, 1912 - The Glacier, A New Myth Of The First Man
- Olivia Marianne, 1915
- Introduktion til vor tidsalder, 1915
- Skrifter, 1916 (8 vols.)
- Årbog, 1916, 1917
- Johannes Larsen og hans billeder, 1920
- Sangerinden, 1921
- Den lange rejse, 1922–24 – The Long Journey
- Æstetik og udviking, 1923
- Årstiderne, 1923
- Hamlet, 1924
- Myter, 1924
- Skrifter, 1925 (5 vols.)
- Evolution og moral, 1925
- Årets højtider, 1925
- Verdens lys, 1926
- Jørgine, 1926
- Thorvaldsens portrætbuster, 1926
- Dyrenes forvandling, 1927
- Åndens stadier, 1928
- Ved livets bred, 1928
- Retninger i tiden, 1930
- Den jyske blæst, 1931
- Form og sjæl, 1931
- På danske veje, 1931
- Pisangen, 1932
- Kornmarken, 1932
- Sælernes ø, 1934
- Det blivende, 1934
- Dr. Renaults fristelser, 1935
- Gudrun, 1936
- Darduse, 1937
- Påskebadet, 1937
- Jydske folkelivsmalere, 1937
- Thorvaldsen, 1938
- Nordvejen, 1939
- Fra fristaterne, 1939
- Gutenberg, 1939
- Mariehønen, 1941
- Vor oprindelse, 1941
- Mindets tavle, 1941
- Om sproget og undervisningen, 1942
- Kvinden i sagatiden, 1942
- Folkeslagene i østen, 1943
- Digte 1901–43, 1943
- Møllen, 1943
- Afrika, 1949
- Garden Colonies in Denmark, 1949
- Swift og Oehlenschläger, 1950
- Mytens ring, 1951
- Tilblivelsen, 1951
- The Waving Rye, 1959 (tr. R. Bathgate)
- Μεταφράσεις στα αγγλικά
- The Long Journey, vol 1–3, (Fire and Ice; The Cimbrians; Christopher Columbus) New York, 1924.
- The Fall of the King, 1933.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Johannes V. Jensen - Facts». Nobelprize.org. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2014.
- ↑ The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /102694. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ (Τσεχικά) Olomouc City Library regional database. tritius
.kmol .cz /authority /865277. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2024. - ↑ «[u]dtaleordbog.dk». en.udtaleordbog.dk (στα Δανικά). Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ «The Nobel Prize in Literature 1944». NobelPrize.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ Martin Seymour Smith. The New Guide to Modern World Literature. 3rd edition. page 1101
- ↑ Hanna Astrup (edited). Denmark's Best Stories : An Introduction to Danish Fiction. New York (Norton : 1928)
- ↑ Nobel Lectures, Literature 1901–1967, Editor Horst Frenz, Elsevier Publishing Company, Amsterdam, 1969.
- ↑ Flynn, T. (2007). The new encyclopedia of unbelief. Amherst, NY: Prometheus Books. "Danish atheists include the authors...Johannes V. Jensen."
- ↑ «The Nobel Prize in Literature 1944». NobelPrize.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ «The Nobel Prize in Literature 1944». NobelPrize.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ «The Nobel Prize in Literature 1944». NobelPrize.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ «Århundredes danske bog». www.litteraturpriser.dk. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023.