Makaton
Rhaglen iaith sydd wedi'i dylunio i roi dull o gyfathrebu i unigolion nad ydynt yn gallu cyfathrebu'n effeithlon ar lafar yw Makaton.[1][2] Mae'r rhaglen iaith Makaton wedi'i defnyddio gydag unigolion sydd a namau gwybyddol, awtistiaeth, syndrom Down, nam iaith penodol, nam amlsynhwyraidd a anhwylderau niwrolegol caffael sydd wedi effeithio yn negyddol ar y gallu i gyfathrebu, yn cynnwys cleifion stroc.[3]
Mae'r enw "Makaton" yn deillio o lythrennau cyntaf enwau y tri therapydd iaith a lleferydd a helpodd i lunio'r rhaglen yn y 1970au: yr ymchwilydd Margaret Walker, a Katharine Johnston a Tony Cornforth, cydweithwyr o'r Gymdeithas Frenhinol i Bobl Byddar.[4]
Mae Makaton yn nod masnach cofrestredig The Makaton Charity, a sefydlwyd yn 2007.[5] Cafodd y cais nod masnach gwreiddiol ar gyfer Makaton ei ffeilio yn y DG ar 28 Awst 1979, a'r cofrestriad ei gymeradwyo o'r dyddiad hwnnw o dan gofrestriad nod masnach y DG rhif 1119745.[6]
Yn 2004 cafodd Makaton ei gynnwys yn yr Oxford English Dictionary fel gair oedd yn cael defnydd cyffredin. Mae'r cofnod yn disgrifio Makaton fel rhaglen iaith sy'n integreiddio lleferydd, arwyddion llaw a symbolau graffigol, a ddatblygwyd i gynorthwyo pobl sy'n ei chael yn anodd iawn i gyfathrebu, yn arbennig pobl gydag anawsterau dysgu.[7]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Beukelman, David R.; Mirenda, Pat. (2005). "Symbols and rate enhancement". Augmentative alternative communication : supporting children adults with complex communication need. Baltimore: Paul H. Brookes Pub. Co. tt. 65–67. ISBN 978-1-55766-684-0. OCLC 59817863.
- ↑ Grove, Nicola; Walker, Margaret (1990). "The Makaton Vocabulary: Using manual signs and graphic symbols to develop interpersonal communication". Augmentative and Alternative Communication 6 (1): 15–28. doi:10.1080/07434619012331275284.
- ↑ Prevost, Patricia A. Le (2009). "Using the Makaton Vocabulary in early language training with a Down's baby: a single case study". Journal of the British Institute of Mental Handicap (APEX) 11 (1): 28–29. doi:10.1111/j.1468-3156.1983.tb00091.x.
- ↑ Sheehy, K. & Duffy, H. "Attitudes to Makaton in the ages of integration and inclusion" (pdf). International Journal of Special Education, 24(2), pp. 91–102. Cyrchwyd 30 January 2014.
- ↑ "The Makaton Charity". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-11-19. Cyrchwyd 29 August 2013.
- ↑ "MAKATON - UK00001119745". Intellectual Property Office - By number results. Cyrchwyd 29 August 2013.
- ↑ "Oxford Index Search Results - oi". oxfordindex.oup.com (yn Saesneg). Cyrchwyd 2017-03-26.