Lothian
 | |
| Math | Scottish region  |
|---|---|
| Poblogaeth | 858,090 |
| Sefydlwyd |
|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Yr Alban |
| Gwlad |  Yr Alban |
| Arwynebedd | 666 mi² |
| Cyfesurynnau | 55.9092°N 3.0844°W |
| Gwleidyddiaeth | |
| Corff deddfwriaethol | West Lothian Council, East Lothian Council |
 | |
Rhanbarth traddodiadol yn ne-ddwyrain yr Alban yw Lothian (Gaeleg: Lodainn). Saif rhwng Moryd Forth a Bryniau Lammermuir. Mae'r ardal yn awr wedi ei rannu rhwng cynghorai Caeredin, Gorllewin Lothian, Mid Lothian a Dwyrain Lothian. Heblaw dinas Caeredin, mae'r prif drefi yn cynnwyd Livingston, Linlithgow, Bathgate a Dunbar.
Daw'r enw yn draddodiadol o enw'r brenin Brythonig Loth neu Lot. Roedd ar un adeg yn rhan o'r Hen Ogledd, yna fel rhan o deyrnas Brynaich daeth yn eiddo i'r Eingl-Sacsoniaid. Erbyn y 7g, roedd yn rhan o deyrnas Northumbria.
Yn ddiweddarch, fe'i rhannwyd yn West Lothian, Midlothian ac East Lothian. Rhwng 1975 a 1996, roedd yr ardal dan Gyngor Rhanbarthol Lothian.