Neidio i'r cynnwys

Kana

Oddi ar Wicipedia
Kana
Japanske kana
Enghraifft o'r canlynolSillwyddor, sgript naturiol, unicase alphabet Edit this on Wikidata
MathSillwyddor Edit this on Wikidata
Rhan oJapanese writing system, CJKV Edit this on Wikidata
IaithIeithoedd Japanaidd Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydluc. 800 Edit this on Wikidata
Yn cynnwysHiragana, Katakana, hentaigana, kana character Edit this on Wikidata
Enw brodorol仮名 Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Kana (仮名) yw'r systemau ysgrifennu sillwyddor Japaneaidd sy'n defnyddio nodau i gynrychioli sillafau unigol, ac maent yn rhan o'r system ysgrifennu Japaneaidd sy'n cyferbynnu â'r system logograffeg Tsieineaidd a ddefnyddir hefyd yn Japaneaidd, a elwir yn kanji.[1] Ceir tri kana Japaneaidd: hiragana modern, katakana modern,[1] a'r system hŷn o'r enw man'yōgana sef tarddiad y ddwy system fodern.[2] Ceir hefyd amrywiadau o'r systemau modern hyn.

Mae Hiragana a katakana yn gweithio fel dwy sgript sillaf union yr un fath, gyda chymeriadau gwahanol yn unig. Mae hyn yn golygu bod gan y systemau yr un nifer o nodau ac yn cynrychioli'r un synau, ond bod ganddynt ymddangosiadau gwahanol yn y systemau gwahanol ac yn cael eu defnyddio mewn gwahanol gyd-destunau.[1] Defnyddir y ddwy system hyn, hiragana a katakana, ynghyd â kanji i ysgrifennu Japaneeg.[1]

Gan nad oes gan Japaneg lawer iawn o ffonemau, yn ogystal â strwythur sillafog eithaf llym, mae'r systemau ysgrifennu kana yn gynrychiolaeth eithaf cywir o Japaneg lafar.[3][4]

Yr 'Wyddor' Kana

[golygu | golygu cod]
vocale k s t n h m y r w
あア かカ さサ たタ なナ はハ まマ やヤ らラ わワ んン
a ka sa ta na ha ma ya ra wa n
いイ きキ しシ ちチ にニ ひヒ みミ りリ ゐヰ
i ki shi chi ni hi mi ri (wi)
うウ くク すス つツ ぬヌ ふフ むム ゆユ るル
u ku su tsu nu fu mu yu ru
えエ けケ せセ てテ ねネ へヘ めメ れレ ゑヱ
e ke se te ne he me re (we)
おオ こコ そソ とト のノ ほホ もモ よヨ ろロ をヲ
o ko so to no ho mo yo ro (wo)

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Hadamitzky, Wolfgang; Spahn, Mark (2013-02-19). Japanese Kanji and Kana: (JLPT All Levels) A Complete Guide to the Japanese Writing System (2,136 Kanji and 92 Kana) (yn Saesneg). Tuttle Publishing. ISBN 9781462910182.
  2. Joshi, R. Malatesha; Aaron, P. G. (2006-01-01). Handbook of Orthography and Literacy (yn Saesneg). Taylor & Francis. ISBN 9780805854671.
  3. Gouws, Rufus (2014-01-01). Dictionaries. An International Encyclopedia of Lexicography: Supplementary Volume: Recent Developments with Focus on Electronic and Computational Lexicography (yn Saesneg). Walter de Gruyter. ISBN 9783110238136.
  4. Irwin, Mark (2011-01-01). Loanwords in Japanese (yn Saesneg). John Benjamins Publishing. ISBN 9027205922.

Dolenni allanol

[golygu | golygu cod]

Nodyn:Eginyn gwyddorau

Eginyn erthygl sydd uchod am Japan. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato