Arddegau
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | phase of human life, oed  |
|---|---|
| Rhagflaenwyd gan | childhood, preadolescence |
| Olynwyd gan | adulthood, postadolescence |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Cyfnod o drawsnewid corfforol a meddyliol yn natblygaeth dyn yw'r arddegau, sy'n digwydd rhwng plentyndon ac oedolaeth. Mae'r trawsnewid ynghlwm â newidiadau biolegol (h.y. glasoed), cymdeithasol, a ffisiolegol, ond y biolegol a'r ffisiolegol yw'r hawsaf i'w mesur yn wrthrychol. Yn hanesyddol, cysylltwyd y glasoed gyda phobl yn eu arddegau a chychwyd datblygiad arddegau.[1][2] Ond yn ystod y blynyddoedd diweddar, mae dechrau arddegau, wedi cynyddu yn y cyn-arddegau ac yn ymestyn ar ôl yr arddegu, gan wneud arddegau yn anoddach i'w ddiffinio.[1][2]
Mae diwedd yr arddegau a dechrau oedolaeth yn amrywio o wlad i wlad yn ogystal â swyddogaeth, hyd yn oed o fewn yr un wlad bydd gwahanol oedrananu lle cysidrir unigolyn i fod yn ddigon aeddfed i dderbyn cyfrifoldeb am wahanol dasgau, megis gyrru car, cael rhyw, gwasanaethu yn y lluoedd arfog, pleidleisio neu phriodi.
Llenyddiaeth
[golygu | golygu cod]- Tennessee Williams: mae disgrifiad o effaith emosiynol glasoed a arddegau i'w gael yn The Resemblance Between a Violin and a Coffin
- Jon Savage: (cyn)hanes datblygiad yr arddegau i'w gael yn Teenage (Chatto and Windus, 2007)
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]Ffynonellau
[golygu | golygu cod]- ↑ 1.0 1.1 (Saesneg) youthspecialties.com
- ↑ 2.0 2.1 (Saesneg) Questions about Sex, Puberty, and Periods, for adolescents and their parents: 12. Puberty: Growing Up Early.
Dolenni allanol
[golygu | golygu cod]- (Saesneg) The 6th Las Vegas Conference on Adolescents - USJT.com Archifwyd 2008-12-01 yn y Peiriant Wayback
- (Saesneg) Connecting with teens