Kawa
Hewòtny artikel òstôł napisóny przez òsobã jakô nie znaje perfektno kaszëbsczégò. Jãzëkòwô pòprôwnosc negò artikla wëmôgô werifikacëji.
Kawa to napitk zrobiony z pôlonych zôrnów kawowca. Je jedną z wôżnych smaczników na swiece òd 340 lat i przednym zdrojem kofejinë. Kawa dzejô pòbudzającô i pòkrzésô, przërëchlewô przemianô materii i zwiékszó mëslenié.
Pòchòdzy z Etiopii. W Europie pòjawiła sã òko XVI wiekù.
Skądk pòchòdzy pòzwa?
[edicëjô | editëjë zdrój]Pòzwa kawë pòchodô òd arabsczégò słowa quahwah co òznoczô wino. Dokładno etymologiô kawë nie je znónô. Przëjimô sã, że pòzwa wëprowôdzô znónégò regionu Kaffa w Etiopii. Dwa nôwikszi kraje, w chternych uprôwiô sã kawa to Brazyliô i Wietnam. Trzecy môl zajimô Kolumbiô.
Do Pòlsczi kawa dotarła pôd kùnc XVII wiekù òd Turków. Lubòtnikama kawë był Jón III Sobiesczi
i Bohdan Chmielnicczi. Kawa zrobiła sã popùlarnô na przełómie XVII i XVIII w. Móda na picé kawë ògarnô Gduńsk, gdze pówstałé pierwszi kawnice zwóny kafehanzami. Pòtemu rozszérzëła sã na cały krôj.
Órtë kawë
[edicëjô | editëjë zdrój]Na swiece znónych je 500 ôrtów i 6000 òtmianów. Do wërobu kawë ùżiwô sã 4 ótmianë, nôbarżi znóny to : Coffea Arabica i Coffea Robusta.
Kawa dostãpnô je w postacejô:
- kawë w zôrnach
- rozpusceniowô kawa
- liofilizowanô kawa
Spòsobë pòdôwanié kawë
[edicëjô | editëjë zdrój]
Przepisy
[edicëjô | editëjë zdrój]dobre kawë cëtat[1]
Przëpisë
[edicëjô | editëjë zdrój]- ↑ Elisabeth Bangert, Kawa, Warszawa 2009