ئیسماعیل قەمەندار

ئیسماعیل قەمەندار فەتاح
لەدایکبوون	١٩٥١ بەغدا
نەتەوە	کورد
پەروەردە	دکتۆرای زمانناسی
پیشە	لێکۆڵەر و زمانناس
خەڵاتەکان	خەڵاتی بلە

ئیسماعیل قەمەندار فەتاح (Fattah, Ismaïl Kamandâr)، (١٩٥١ لە بەغدا - ) ئەکادیمیست، لێکۆڵەر و زمانناسی کوردە کە بە ھۆی نووسینی کتێبی بنزارەکانی کوردیی باشووری: خوێندنەوەی زمانناسی و شێوەزارناسی بە زمانی فەڕەنسی ناسراوەتەوە. قەمەندار ئێستاکە لە پاریسدا دەژێت.

ئیسماعیل قەمەندار لە ساڵی ٢٠٢٣ لەلایەن دەزگای ئیبراھیم ئەحمەدەوە خەڵاتی زێڕینی بلەی پێبەخشرا.

ژیان

ئیسماعیل قەمەندار فەتاح لە ساڵی ١٩٥١ لە بنەماڵەیەک لە خێڵی عەلیشیروانی بەدرە، لە شاری بەغدا لەدایک بووە. خوەندنی سەرەتایی و ناوەندیی لە بەغدا تواو کرد و دواتر چوو بۆ شاری پاریس و لەوی مایەوە. ئەو لە فەڕەنسا چووبۆ زانستگا و بڕوانامەی بەکالۆریۆس لە وێژەی فەڕەنسی وەرگرت. دواتر لە بواری زمانناسییەوە درێژەی بە خوێندن دا و ماستەریش لە بەشی زمانەوانیی زانکۆی سۆربۆن خوێند و لە ساڵی ١٩٨٨ بڕوانامەی دکتۆرای زمانناسی لە زانکۆی پاریسی حەوت وەرگرت. تێزە دکتۆراکەی سەبارەت بە شێوەزارەکانی کوردیی باشووری نووسی و ھەروەھا بڕوانامەی دیپلۆمای دیالێکتەکانی کوردی لە زانکۆی پاریسی حەوت وەرگرتووەتەوە.

ئیسماعیل قەماندار فەتاح جگە لە کوردیی باشووری، سەبارەت بە زمانی ناوچە جیاجیاکانی کوردستان وەکوو لەکی، گۆرانی و زازا لێکۆڵێنەوەی کردووە لە کتێبی بنزارەکانی کوردیی باشووری: خوێندنەوەی زمانناسی و شێوەزارناسی کە زیاتر لە ٣٥ ساڵ لێکۆڵێنەوەی لەسەری کردووە، باس لە گرفتەکانی دیالێکتەکانی کوردی لە باشووری کوردستان کردووە، و چارەسەرییەکانی خۆی بۆ چارەکردن ئەو گرفتانە لە هەردوو دیوی سنوور لە ئێران و عێراقدا ئاشکرا کردووە.

ڕوانگەکان

ئیسماعیل قەمەندار دەڵێت لە سەردەمی دەسەڵآتداری حیزبی بەعس لە بەغدادا و لەو کاتەدا کە لە ساڵی ١٩٦٣ کوردە فەیلییەکان کەوتنە بەر کوشتن و ئاوارەبوون، ھەستی بەرپرسایەتیی گەورەیەکم کرد بۆ ئەوەی کە سەبارەت بە شۆناس و زمانی نەتەوەکەم لێکۆڵێنەوە بکەم.

کتێبەکان

• بنزارەکانی کوردیی باشووری: خوێندنەوەی زمانناسی و شێوەزارناسی (Les Dialectes Kurdes Meridionaux: Etude Linguistique et Dialectologique)، لۆڤێن: پیتێرز، ٢٠٠٠.
• دراسة اللهجات الكردية الجنوبية، د. اسماعيل قمندار، دارومكتبة عدنان، بغداد، ٢٠١٤.