Перейти к содержанию

Испан хэлэн

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Испан хэлэн
Өөрын нэрэ español, castellano
«espaˈɲol», «kasteˈʎano»
Тараалга Испани, Латин Америкэ
Түрэлхи хэлэтнэй тоо Түрэлхи: 400 сая[1][2][3]
Бүгэдэ: 500 сая[4]
Хэлэнэй ангилал
Энэдхэг-Европо
  • Итали
    • Роман
      • Баруун Роман
        • Галл-Ибери
          • Ибери-Роман
            • Баруун Ибери
              • Испан хэлэн
Үзэг бэшэг Латин үзэг (Испани хубилбари)
Албан ёһоной хэрэглээ
Улас

Бүгэдэ 21 улсад:
Хуулинд заан баталгаажсан:
 Боливи
 Колумби
 Коста Рика
 Куба
 Доминикан
 Эквадор
 Сальвадор
 Экваторай Гвиней
 Гватемала
 Гондурас
 Панама
 Парагвай
 Перу
 Испани
 Венесуэла
Хуулида бэшэһэнгүй, гэбэшье угһаа мүн:
 Аргентинэ
 Чили
 Мексика
 Никарагуа
 Уругвай

Олон уласай байгуулалга:
 НҮБ

Загбар:Flagification Европын Холбоо
Орон нютаг

 Пуэрто-Рико (АНУ)

Баруун Сахара (Марокко)
Тохируулагша байгууллага Испан Хэлэнэй Академинуудай Холбоо
(Real Academia Española болон бусад 21 үндэһэнэй испан хэлэнэй академи)
Томьёолбори
ISO 639-1 es
ISO 639-2 spa
ISO 639-3 spa
  Испан хэлэн албан ёһоной статустай уласууд.
  Испан хэлэн албан ёһоной статустай орнууд.
  Албан ёһоной статусгүй болобош хүн зонойнь 20%-с дээшэнь яридаг уласууд болон АНУ-ай можууд.

Испан хэлэн гү, али Кастиль хэлэн — дэлхэйн 500 сая оршом хүнэй түрэлхи хэлэн болон Латин Америкын оронууд болон Испани уласай албан ёһоной хэлэн юм. Энэдхэг-Европо хэлэнэй аймагай Итали хэлэнэй бүлэгтэ багтадаг.

Испан хэлэнэй испан хэлээрхи нэрэнь Кастельяно (Castellano) гү, али эспаниол (Español). Урда Америкын оронуудта кастельяно гэжэ нэрэлэгдэхэнь олон ба Мексика, Түб Америкэ, Карибын оронуудта зүбхэн эспаниол гэжэ нэрэлдэг.

Испан хэлэниинь Ибериин хахад аралые захиржа байһан Римэй эзэнтэ гүрэнэй эргэдэй ярилсадаг хэлэн болохо латин хэлэндэ үндэһэлһэн болон араб хэлэнэй нүлөөе абажа хүгжэһэн хэлэн юм.

Латин Испан Ладин Арагон Астури Галици Португал Каталан Окситани Франци Итали Буряад
PETRA piedra piedra (or pyedra) piedra piedra pedra pedra pedra pedra/pèira pierre pietra 'шулуун'
TERRA tierra tierra (or tyerra) tierra tierra terra terra terra tèrra terre terra 'газар'
MORITUR muere muere muere muerre morre morre mor morís meurt muore 'үхэлнэ'
MORTEM muerte muerte muerte muerte morte morte mort mòrt mort morte 'үхэл'
  Испан хэлэн (Кастиль хэлэн), Испани уласай албан ёһоной хэлэн
  Каталан хэлэн, бүһэ нютагай албан ёһоной хэлэн
  Баск хэлэн, бүһэ нютагай албан ёһоной хэлэн
  Гали хэлэн, бүһэ нютагай албан ёһоной хэлэн

Испан хэлэниинь НҮБ-ын албан ёһоной 6 хэлэнэй нэгэн (Бусадиинь англи хэлэн, франци хэлэн, ород хэлэн, хитад хэлэн, араб хэлэн) болон Испани болон Латин Америкын 18, Африкын 1, ниитэ 20 уласай албан ёһоной хэлэн болно. Испан хэлые албан ёһоной хэлээ болгоһон уласуудые доро жагсааба.

  1. Demografía de la lengua española (page 38). 359.5 million people where Spanish is official and 40.5 where it is not official with native knowladges of Spanish, and another 40 million with limited knowladges. The figures of the census used are from 2000 to 2005.
  2. http://congresosdelalengua.es/cartagena/ponencias/seccion_3/36/vivanco_hiram.htm
  3. elcastellano.org.
  4. krysstal.com, 5th International Congress on Spanish Language (la-moncloa.es), uis.edu, Antonio Molina, director of the Instituto Cervantes in 2006 (terranoticias.es, elmundo.es, fundeu.es), Luis María Anson of the Real Academia Española (elcultural.es), International Congress about Spanish, 2008, Mario Melgar of the México University (lllf.uam.es), Enrique Díaz de Liaño Argüelles, director of Celer Solutions multilingual translation network (elintercultural.net) ,Feu Rosa - Spanish in Mercosur (congresosdelalengua.es), elpais.com, eumed.net, efeamerica.com,babel-linguistics.com.

Загбар:Wikipedia