Starogradsko polje
| Svjetska baština | |
|---|---|
 | |
| Kriterij | ii, iii, v |
| Referenca | 1240 |
| Uvrštenje | 2008. (32. sjednica) |
| Površina | 1.376,53 ha |
| Tampon-zona | 6,403.13 ha |
| Koordinate | N43 10 54 E16 38 19 |
Starogradsko polje nalazi se na jadranskom otoku Hvaru, Hrvatska. Kao kulturni pejzaž proglašen je za prirodni rezervat. Kolonizirali su ga jonski Grci sa Parosa u 4. stoljeću pne. Prvobitna poljoprivredna djelatnost ove plodne ravnice, uglavnom usresređene na grožđe i masline, održava se od grčkih vremena do danas, a područje je ostalo praktički netaknuto. Pejzaž sadrži drevne kamene zidove i ukrase, ili mala kamena skloništa, i svjedoči o drevnom geometrijskom sistemu podjele zemlje koji su koristili stari Grci, vidljivom i nakon 24 vijeka.[1]
Kolonisti su podijelili ravnicu na 75 zemljišnih parcela (zvanih chora), od kojih svaka ima otprilike 16 hektara, omeđenih suhozidom. Ovi zidovi su korišteni i za nadgledanje ravnice i lakše kretanje poljem. Narednih generacije su kontinuirano održavale granične zidove čime su poštovale jednom uspostavljeni raspored parcela.
Na parcelama su građene male kolibe od suhog kamena zvane trimovi, gdje su se čuvali alati i ljudi su se mogli skloniti od lošeg vremena. Širom ravnice izgrađeni su i rezervoari za vodu sa kanalima, kako bi se zadržala kišnica, i lakše izdržala suha mediteranska klima. Mnoge od ovih drevnih građevina se i danas koriste u te svrhe.[2]
Karakteristična tla u polju su crvenica te glinasta i pjeskovita zemlja nastala aluvijalnim nanosima. Uz sjeverni rub polja, nalazi se lokva Dračevica, jedini površinski izvor vode koji gotovo nikada ne presušuje.
Zaštićeno područje
[uredi | uredi izvor]Starogradsko polje je od 2008. god. na popisu UNESCO-ovih mjesta svjetske baštine[3] Starogradska poljoprivredna ravnica i okolina primjer su veoma drevnog tradicionalnog ljudskog naselja, koje je danas ugroženo modernim ekonomskim razvojem, posebno depopulacijom sela i napuštanjem načina tradicionalne poljoprivredne proizvodnje.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Starogradsko polje". UNESCO: Svjetska baština. Pristupljeno 19. 11. 2021.engleski: '
- ^ "Hrvatska, nominacija Starogradskog polja za nominaciju na listu svjetske baštine" (PDF). Ministarstvo kulture. Pristupljeno 19. 11. 2021.engleski: '
- ^ "Hrvatska, spomenici upisani na listu svjetske baštine". UNESCO: Svjetska baština. Pristupljeno 19. 11. 2021.engleski: '
