Slavín

Slavín kompleks

Slavín je memorijalni kompleks i vojno groblje u Bratislavi, Slovačka. U sklopu njega je sahranjeno na hiljade vojnika Crvene armije koji su poginuli tokom Drugog svjetskog rata, dok su oslobađali grad u aprilu 1945. od okupacionih snaga nacističke njemačke i preostalih slovačkih trupa koje su podržavale klerofašističku vladu na čijem čelu je bio Jozef Tiso.

Spomenik se nalazi na brdu u blizini centra Bratislave, okružen bogatim vilama i rezidencijama raznih ambasada. Kompleks je podignut između 1957. i 1960. na zemljištu groblja, a otvoren je 3. aprila 1960. na obilježavanju 15. godišnjice oslobođenja grada. Spomenik je izgrađen u stilu sličnom Palati kulture i nauke u staljinističkom arhitektonskom stilu. Od 1961. godine proglašen je za Nacionalni kulturni spomenik. Dizajnirao ga je Jan Svetlik.

Historija

Ruski čelični novčić od 5 rubalja iz 2016. sa spomeničkim kompleksom Slavín.

Spomenik je otvoren za javnost 3. aprila 1960. u čast petnaestogodišnjice od oslobođenja Bratislave u Drugom svjetskom ratu. Na zidovima spomenika prikazani su gradovi sa datumima njihovog oslobođenja. Ukupno 6.845 vojnika sahranjeno je na ovom mjestu.

Tokom izgradnje Slavína, toranj crkve Djevice Marije Snežne srušen je da ne bi kvario pogled na panoramu grada. Aleksander Trizuljak je protestovao protiv uklanjanja tornja, ali bezuspešno. Zvanično, demontaža tornja je opravdana time što je bio u lošem stanju, te da bi se sačuvala crkva. Prvobitno je planirano da toranj bude prepolovljen ali je na kraju u potpunosti uklonjen.

Opis

Memorijalni kompleks i groblje proglašeno je za spomenik kulture 1961. godine. Na vrhu 39 metra visokog obeliska nalazi se statua vojnika visoka 11 metara, koju je izlio slovački skulptor Aleksander Trizuljak. Vojnik je prikazan kako desnom rukom uzdiže zastavu, a lijevom čizmom gazi svastiku. Bronzana vrata memorijalnog auditorijuma su ukrašena reljefima Rudolfa Pribiša.

Kompleks se sastoji iz:

• Grandioznog stepeništa,
• Groblja sa 6 masovnih grobnica i 278 pojedinačnih grobnih mjesta u kojima je ukupno sahranjeno 6845 sovjetskih vojnika,
• Centralne svečane sale sa raznim statuama, natpisima i simboličnim sarkofagom od bijelog mermera,
• Obeliska od 42 metra visine, sa statuom sovjetskog vojnika na vrhu, a na spoljašnjim zidovima nalaze se natpisi sa datumima oslobođenja raznih gradova u Slovačkoj u periodu između 1944. i 1945. godine.

Ostale zanimljivosti o Slavínu:

• Spomenik se nalazi na vrhu brda Slavín, jednog od topografskih uzvisina starog grada Bratislave (dio Malih Karpata). Lokacija nudi odličan pregled panorame Bratislave, što ga čini popularnim mjestom za šetnju lokalnog stanovništva.
• Na teritoriji kompleksa nalaze se statue čuvenih slovačkih umjetnika, kao što su Jan Kulih, Tibor Bartfaj, Jozef Kostka.
• Tokom 2005. godine, ruski predsjednik Vladimir Putin posjetio je kompleks tokom sastanka sa Georgeom Bushem.
• Dan oslobođenja Bratislave je 4. april, kada narod i predsjednik odaju počast palim sovjetskim borcima.
• Ruski ministar spoljnih poslova Sergej Lavrov posetio je 2015. godine kompleks, na 70. godišnjicu oslobođenja Bratislave.

Galerija

• 
  Datum oslobođenja Bratislave
• 
  Statua vojnika na vrhu obeliska
• 
  Spomenik u okviru kompleksa
• 
  Pojedinačna grobna mjesta
• 
  Panorama Bratislave, pogled sa Slavína
• 
  Spomenik sa slikom poginulog borca Crvene armije
• 
  Grandiozne stepenice

Literatura

• Janiaková, D: Prechádzky po Bratislave: ilustrovaný sprievodca, 1.vyd. Bratislava: Perfekt, 2004
• Kusý, M.: Architektúra na Slovensku. Bratislava: SFVU Pallas, 1971
• denník SME - 7.december 2007, str.6 - čl. Nad hrobmi na Slavíne klesá zem, Jana Parkrová