Pascalov zakon
U fizikalnoj nauci, Pascalov zakon ili Pascalov princip iskazuje da se "promjena u pritisku zatvorenog nestišljivog fluida prenosi na svaki dio fluida i na površinu njegovog spremnika."[1]
Derivacija
[uredi | uredi izvor]Pritisak je rezultat sile koja djeluje na određenu površinu, te se taj pritisak izračunava preko formule ili "pritisak je jednak sila podijeljeno sa površinom". Kada se sila primijeni na nestišljiv fluid, površina, koja se razmatra, je kontaktna površina između bilo koje dvije molekule tog fluida. Za površina je ista za svaki par molekula unutar fluida. Zbog toga što nestišljiv fluid prihvata i primjenjuje silu jednako kroz cijelu zapreminu, pritisak će biti jednak u svim tačkama unutar fluida. Molekule, koje su u kontaktu sa površinom spremnika, će pritiskati površinu istim pritiskom kao svaka druga molekula bilo gdje u fluidu, je imaju istu dodirnu površinu sa molekulama spremnika kao što imaju jedna između druge.
Ako sve ovo posmatramo tako da je ovaj spremnik i fluid u njemu podrvrgnuti djelovanju gravitacije kao dodatne sile, tada moramo uzimati u obzir da je razlika pritiska zbog razlike u izdizanju unutar stupca fluida data sa:
gdje je
- hidrostatički pritisak (dat u paskalima u SI sistemu), ili razlika u pritisku u dvije tačke unutar stupca fluida, zbog težine fluida;
- ρ je gustoća fluida (u kilogramu po metru kubnom u SI sistemu);
- g je gravitaciono ubrzanje (najčešće se koristi Zemljinu gravitaciono ubrzanje na površini mora u metrima u sekundi na kvadrat);
- je visina fluida iznad tačke mjerenja, ili razlika u izdizanju između dvije tačke unutar stupca fluida (u metrima u SI sistemu).
Intuitivno objašnjenje ove formule je da do primjene u pritisku između dva izdizanja (elevacije) dođe zbog težine fluida između izdizanja.
Primjene
[uredi | uredi izvor]- Glavni pricip hidraulične prese
- Koristi se za pojačavanje sile u vozačevoj papučici kod kočionih sistema većine auta i kamiona.
- Koristi se kod Arteških bunara, vodenih tornjeva i brana.
- Ronioci moraju shvatiti ovaj princip. Pri dubini od 10 metara pod vodom, pritisak je dva puta veći od atmosferskog na površini vode, te se povećava za oko 105 kPa na svakih dodanih 10 m dubine.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Bloomfield, Louis (2006). How Things Work: The Physics of Everyday Life (Third Edition). John Wiley & Sons. str. 153. ISBN 047146886X.