Mihailo Dinić
Mihailo Dinić | |
|---|---|
| Rođenje | 23. april 1899. |
| Smrt | 12. maj 1970 (71 godina) |
| Zanimanje | Historičar |
Mihailo Dinić (23. april 1899 – 12. maj 1970) bio je srpski historičar i akademik SANU.
Dinić se školovao u rodnom mjestu, Požarevcu i Beogradu. U Prvom svjetskom ratu preko Albanije (1915) je stigao u Francusku gdje dovršava gimnaziju i studira historiju i geografiju (Montpellier, 1920). Radio je kao profesor u Kruševcu, Vršcu, Knjaževcu, Vinkovcima, Zemunu i Beogradu. Doktorirao je u Beču 1930. Poslije je radio u Učiteljskoj školi u Dubrovniku što mu je omogućilo da svestranije istražuje građu Dubrovačkog arhiva. Od 1934. radio je na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu gdje je prošao kroz sva nastavnička zvanja. Drugi svjetski rat proveo je u logorima, a poslije je nastavio sa nastavničkim poslom kao univerzitetski profesor. Od 1948. je akademik SANU. Penzionisan je 1957.
Naučno djelo Mihaila Dinića u značajnoj mjeri je unaprijedilo historiografiju jugoistočne Evrope srednjeg vijeka. Pored historije srednjovjekovne Srbije, Mihailo Dinić se naročito posvetio obradi historije srednjovjekovne Bosne, gdje je ostvario značajne, na mnogim mjestima još uvijek neprevaziđene rezultate. Razlog tome je neobjavljena i građa kojom se obilato služio u svojim radovima. Najvrjedniji rezultati su svakako na polju izdavanja građe gdje se M. Dinić istakao kroz brojne priloge, ali kroz nekoliko zbirki građe koje su obavezne u pristupu modernih istraživača.
Mihailo Dinić ponudio je vanserijske rezultate u proučavanju brojnih segmenata historije srednjovjekovne Bosne. Za sistem funkcioniranja centralne vlasti to je vidljivo kroz njegove radove o tributima, državnom saboru (stanku) srednjovjekovne Bosne, sagledavanju vremena Nikole Altomanovića te krunisanja Tvrtka I. Kotromanića, vlaške problematike kroz rad o dubrovačkoj srednjovjekovnoj karavanskoj trgovini, strukture humsko-trebinjske vlastele, topografije srednjovjekovne Bosne kroz radove o Drijevima, Srebrniku, posjedima hercega Stjepana Vukčića Kosače (Zemlje hercega Svetog Save), rudarstvu Srebrenice i drugim radovima. U odnosu na stariju i noviju historiografiju njegov pristup historiji srednjovjekovne Bosne u Historiji naroda Jugoslavije (1953) još uvijek je korisno polazište za pristup historiji srednjovjekovne Bosne.
Obzirom da je novom izvornom faktografijom gradio svoje tematske okvire, vodeći računa o prazninama u historiografiji, moglo bi se reći da bi današnje poznavanje srednjovjekovne bosanske historije bez radova Mihaila Dinića bilo znatno siromašnije. Njegov najznačajniji učenik je Sima Ćirković.
Literatura o Mihailu Diniću
[uredi | uredi izvor]- Sima Ćirković-Rade Mihaljčić, Bibliografija radova Mihaila Dinića, Zbornik Filozofskog fakulteta 8, Beograd 1964, 1-8.
- Sima Ćirković, Beleška o piscu, "Mihailo Dinić, Srpske zemlje u srednjem veku, (istorijsko-geografske studije)”, Beograd 1978, 441-443.
- Sima Ćirković, Dinić Mihailo, Enciklopedija Jugoslavije 3, 2. izdanje, Zagreb 1984, 462-463.
- Ruža Ćuk, Kosovska bitka u delu Mihaila Dinića, “Kosovska bitka u istoriografiji”, Beograd 1990, 77-84.
- Sima Ćirković, Dinić Mihailo, “Enciklopedija srpske istoriografije (Priredili Sima Ćirković i Rade Mihaljčić)”, Knowledge, Beograd 1997, 352-353.
Bibliografija Mihaila Dinića
[uredi | uredi izvor]- Odluke veća Dubrovačke republike, Knjiga 1, Beograd 1951.
- Odluke veća Dubrovačke republike, Knjiga 2, Beograd 1964.
- Iz dubrovačkog arhiva, Knjiga 3, Beograd 1967.
- O Nikoli Altomanoviću, Beograd 1932, 1-46.
- Prilozi za istoriju vatrenog oružja u Dubrovniku i susednim zemljama, Glas SAN 161. Beograd 1934, 57-97.
- Dubrovački tributi, Glas SKA 168, Beograd 1935, 203-257.
- Vesti Eberharda Vindekea o Bosni, JIČ 3-4, Beograd 1935, 352-367.
- Dubrovačka srednjovekovna karavanska trgovina, JIČ /1-4, Beograd 1937, 119-146.
- Trg Drijeva i okolina u srednjem veku, Godišnjica Nikole Čupića 47, Beograd 1938, 109-147.
- Zemlje hercega Svetoga Save, Glas SAN 182, Beograd 1940, 151-257.
- Jedan prilog za istoriju patarena u Bosni, Zbronik Filozofskog fakulteta 1, Beograd 1948, 33-44.
- Državni sabor srednjevekovne Bosne, Beograd 1955.
- Za istoriju rudarstva u srednjevekovnoj Srbiji i Bosni, I, Beograd 1955.
- Dubrovčani kao feudalci u Srbiji i Bosni, Istorijski časopis 9-10, Beograd 1959, 139-149.
- Za istoriju rudarstva u srednjevekovnoj Srbiji i Bosni, II, Beograd 1962.
- Jedna dubrovačka arhivska knjiga petnaestog veka, Istorijski časopis 12-13 (1961-1962), Beograd 1963, 15-29.
- Humsko-trebinjska vlastela, Beograd 1967.
- Srpske zemlje u srednjem veku (Istorijsko-geografske studije)”, Beograd 1978.
- Iz srpske istorije srednjeg veka, Beograd 2003.