Marija, vojvotkinja Burgundije

Marija
Vojvotkinja Burgundije, Luksemburga, Brabanta i Limburga, itd.
Vladavina	5. januar 1477 - 27. mart 1482
Prethodnik	Karlo I
Nasljednik	Filip IV
Supružnik	Maksimilijan Austrijski
Djeca	Filip I, kralj Kastilje Margareta Austrijska
Dinastija	Habsburg
Otac	Karlo I, vojvoda Burgundije
Majka	Izabela Burbonska
Rođenje	22. mart 1459.
Smrt	12. januar 1519.

Marija (13. februar 1457 - 27. mart 1482), vojvotkinja Burgundije, je vladala kao vojvotkinja Luksemburga, Brabanta i Limburga, markgrofica Namura i grofica Artoisa, Charolaisa, Flandrije, Hainauta, Holandije, Zelanda i Zutphena.

Porijeklo

Marija je rođena u Briselu, kao jedino dijete Karla Smjelog i Izabele Burbonske. Njeno rođenje izazvalo je podjeljene osjećaje; Marijin djed, Filip III Dobri, nije bio oduševljen rođenjem djevojčice, za razliku od njene nane, Izabele Portugalske.

Zaruke

Kao jedino dijete svoga oca, Marija je bila nasljednica velikih i bogatih teritorija, te je stoga bila najpoželjnija mladenka u Evropi. Prvu prošnju primila je sa samo pet godina, od budućeg aragonskog kralja Ferdinanda II. Ubrzo je Luj XI, kralj Francuske, dobio sina, buućeg Karla VIII, i u njegovo ime je zaprosio trinaest godina stariju Mariju. Marijin otac ju je planirao udati za lotarinškog vojvodu Nikolu I, Marijinog vršnjaka čije je vojvodstvo graničilo sa Burgundijom, te tako spojiti dva vojvodstva, ali planovi su propali sa Nikolinom smrću u bici 1473. godine.

Vladavina

Nakon što je njen otac pao u bici kod Nancya, 5. januara 1477. godine, Marija je postala devetnaestogodišnja vojvotkinja Burgundije. Luj XI je tada počeo ubjeđivati Mariju da se uda za njegovog sina i tako osigura vlast nad Burgundijom budućim francuskim kraljevima. Marija je odbila njegovu prošnju po savjetu svoje maćehe, Margarete od Yorka, s kojom je bila u izuzetno dobrim odnosima. Luj XI je tada odlučio uzeti Burgundiju silom, pa je Marija, čija je vojska bila mala i izmorena čestim bitkama, odlučila pomoć potražiti kod svojih podanika u Holandiji. Pomoć je i dobila, ali uz visoku cijenu; dana 10. februara 1477. godine u Gentu Marija je potpisala dokument koji je u historiji poznat kao Velika privilegija. Ovim ugovorom provincije i gradovi Flandrija, Brabant, Holandija i Hainault su povratile privilegije koje su bile ukinute dekretima vojvoda od Burgundije koji su pokušavali da stvore centralizovanu vlast u Burgundiji po ugledu na Francusku. Parlament u Mechelenu koji je osnovao Karlo Smjeli 1470. godine bio je raspušten i ponovo je uspostavljen Pariski parlament. Marija je također bila primorana obećati da neće ratovati, sklapati mir ili sakupljati porez bez odobrenja država i da neće postavljati strance na državna mjesta.

Brak

Marija je nakon toga odlučila za koga će se udati - izabrala je vojvodu Maksimilijana od Austrije. Maksimilijan i Marija su vjenčani 18. augusta 1477. godine. Maksimilijan je tim brakom postao iure uxoris savladar Marijinih posjeda i, počevši od Marijine smrti, Habsburgovci su vladali holandskim zemljama sljedeća dva vijeka. Marija je iskoristila Maksimilijanovu veliku vojsku da zadrži Burgundiju u holandske zemlje pod svojom upravom.

Pet godina kasnije, 25-godišnja vojvotkinja koja je uživala u jahanju, umrla je od posljedica pada s konja. Vjeruje se da je sokolarila sa suprugom kada se njen konj spotakao, zbacio je sa sebe, i zatim pao na nju, slomivši joj tako kičmu. Umrla je nekoliko dana nakon nesreće, a naslijedio ju je njen sin s Maksimilijanom, Filip IV. Bila je posljednji član burgundskog ogranka dinastije Valois.

Prethodi:	Vojvotkinja Burgundije s Maksimilijanom I	Slijedi:
Karlo I		Filip IV