Spisak škotskih kraljeva
Kralj Škota ili kralj Škotske je bio vladar Škotskog kraljevstva.
- Imena ranih kraljeva su prilagođeni oblici njihovih latiniziranih imena. Rani kraljevi su koristili srednjovjekovne galske verzije tih imena, dok se danas u Škotskoj koriste anglicizirane verzije.
Dinastija Alpin
[uredi | uredi izvor]U početku su škotski vladari nosili titulu kralja Pikta, a kruna se nije nasljeđivala po principu primogeniture, nego je prelazila s jedne na drugu liniju potomaka Kennetha I.
- 843-858: Kinadije I
- 858-862: Donald I
- 862-877: Konstantin I
- 877-878: Ed
- 878-889: Gregorije
- 889-900: Duvenald II
- 900-943: Konstantin II
- 943-954: Milkolumb I
- 954-962: Indulf
- 962-967: Duf
- 967-971: Kulen
- 973-977: Amlaíb
- 977-995: Kinadije II
- 995-997: Konstantin III
- 997-1005: Kinadije III
- 1005-1034: Milkolumb II
Dunkan I je bio sin Bethóc, kćerke Milkolumba II.
- 1034-1040: Dunkan I
- 1040-1057: Makbet
- 1057-1058: Lulach
- 1058–1093 Milkolumb III
- 1093–1094 Donald III
- 1094 Dunkan II
- 1094–1097 Donald III
- 1097–1107 Edgar
- 1107–1124 Aleksandar I
- 1124–1153 David I
- 1053–1165 Milkolumb IV
- 1165–1214 Vilim I
- 1214–1249 Aleksandar II
- 1249–1286 Aleksandar III
Aleksandar III je umro nadživjevši svu svoju djecu, dva sina i jednu kćerku. Njegovi sinovi nisu imali djece, ali kćerka, norveška kraljica Margareta, ostavila je iza sebe istoimenu kćerku, koju su Aleksandar III i škotski plemići priznali za nasljednicu.
Interregnum
[uredi | uredi izvor]Nakon utapanja kraljice Margarete, koja je krunu naslijedila od djeda kada je imala tri godine i "vladala" do svoje smrti u sedmoj godini života a da pri tom nikada nije kročila na škotsko tlo, uslijedio je dvije godine dug interregnum. Nije više bilo potomaka kralja Vilima I i nije bilo jasno ko je zakoniti nasljednik krune. Trinaest osoba je polagalo pravo na krunu. Eduard I, kralj Engleske, je kao arbitar odlučio da kruna pripada Ivanu de Balliol.
Interregnum
[uredi | uredi izvor]Engleski kralj Eduard I je ubrzo prisilio kralja Ivana na abdikaciju. Deset godina je škotsko prijestolje bilo prazno, a Škotskom su upravljali Englezi. Robert Brusije, unuk jednog od pretendenata koji su polagali pravo na krunu nakon Margaretine smrti, započeo je pobunu protiv Engleza i uspio postati kralj.
Prvi kralj iz dinastije Stewart bio je sin Margarete, kćerke Roberta I, koja je u poodmakloj trudnoći pala s konja, rodila nedonošče, budućeg Roberta II, i zatim umrla. Robert II je bio osam godina stariji od vlastitog dajdže, Davida II, kojeg je naslijedio. Nakon Roberta III uslijedio je niz od sedam monarha koji su krunu naslijedili kao maoljetnici, te umjesto kojih su zapravo vladale njihove majke i moćni plemići.
- 1371–1390 Robert II
- 1390–1406 Robert III
- 1406–1437 Jakov I
- 1437–1460 Jakov II
- 1460–1488 Jakov III
- 1488–1513 Jakov IV
- 1513–1542 Jakov V
- 1542–1567 Marija I
Marija I je bila udata za Henrika Stuarta, koji (uprkos istom prezimenu) nije bio patrilinearni potomak Roberta II. Stoga su njihovi potomci pripadali novoj dinastiji. Jakov VI je naslijedio englesku i irsku krunu od Elizabete I i počeo sebe nazivati kraljem Velike Britanije, ali engleski i škotski parlamenti odbili su njegovu ideju o sjedinjenju kraljevina. Vilim II je pripadao dinastiji Oranje-Nassau, ali kako je bio sin Marije Henrike Stuart i savladar Marije II Stuart, obično se u listama pojavljuje među Stuartima.
Nakon pogubljenja Karla I uslijedio je treći škotski interregnum koji je trajao od 1649. do 1660. godine. Kada je Karlo II postao kralj, parlament je odlučio da je njegova de iure vladavina započela u trenutku smrti Karla I.
Kraljica Ana, posljednji vladar iz dinastije Stuart, je uspjela je ostvariti ono o čemu je prvi Stuart, Jakov VI, sanjao: 1. maja 1707. godine Škotsko i Englesko kraljevstvo su se ujedinili i postali Kraljevina Velika Britanija. Ana je tako postala kraljica Velike Britanije.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]
