Kalemegdan

Kalemegdan je najveći Beogradski park.

Istovremeno je i najznačajniji kulturno-historijski kompleks, u kojem dominira Beogradska Tvrđava iznad ušća Save i Dunava. Naziv Kalemegdan odnosi se samo na prostorni plato oko Tvrđave koji je osamdesetih godina 19. vijeka pretvoren u park. Plato je, dok je Tvrđava bila glavno vojno uporište Beograda, služio da se neprijatelj osmotri i sačeka za borbu; zbog toga i njegovo ime potiče od turskih reči kale - polje i megdan - borba. Turci su Kalemegdan nazivali i Fićir-bajir što znači "brdo za razmišljanje".

Preuređivanje u park počelo je, poslije predaje tvrđave Srbima (1867), po naređenju kneza Mihaila Obrenovića. Idejne skice za uređenje Kalemegdana napravio je prvi beogradski urbanista Emilijan Josimović. Zelenilo je zasađeno između 1873. i 1875. godine, kada Beogradskom tvrđavom komanduje pukovnik Dragutin Žabarac, ađutant kneza Miloša Obrenovića u doba njegove druge vladavine.

Plansko uređivanje Kalemegdana počinje 1890. Tada je vojska predala park Beogradskoj opštini. tadašnji predsjednik opštine Nikola Pašić odobrio je prvi kredit za uređivanje Kalemegdana od 10.000 tadašnjih dinara. Godine 1905. pristupilo se proširivanju parka, uređivanjem Malog Kalemegdana, koji se prostirao od paviljona "Cvijeta Zuzorić" do zoološkog vrta.

Prije Prvog svjetskog rata Kalemegdanski park završavao se na mjestu gdje su sada kamene stepenice (vode prema donjoj terasi). Zemljište iza ovih stepenica bilo je sve do 1929. potpuno neuređeno i obraslo u korov. Poslije 1931. površine parka su proširene i na Gornji grad. U parku je postavljeno više spomenika poznatim kulturnim i javnim radnicima. Na Kalemegdanu su vojni muzej, umjetnički paviljon "Cvijeta Zuzorić", Gradski zavod za zaštitu spomenika kulture, zoološki vrt, dječiji zabavni park, veći broj sportskih igrališta, ugostiteljskih objekata te prirodnjački muzej.