André Gide
André Gide | |
|---|---|
 | |
| Rođenje | 22. novembar 1869. Pariz, Francuska |
| Smrt | 19. februar 1951 (81 godina) Pariz, Francuska |
André Paul Guillaume Gide, (Pariz, 22. novembar 1869. - Pariz, 19. februar 1951.), francuski književnik čija su se djela protezala različitim stilovima i temama.
Jedna od najkompleksnijih ličnosti u francuskoj književnosti prve polovine 20. vijeka - esejist, kritičar, prevodilac, dramaturg i jedan od najistaknutijih francuskih romanopisaca. Gide se kretao u krugu raznolikih ideja, od kršćanstva i komunizma do hedonističkog individualizma, i svojim je djelom izvršio snažan utjecaj na evropsku književnost između dva svjetska rata. Autor više od pedeset knjiga, opisan je u svojoj nekrologu u The New York Timesu kao "najveći francuski književnik savremenog doba" i "procijenjen književnim poznavaocima o najvećem francuskom piscu ovog vijeka."[1]
Poznat po svojoj fikciji kao i po svojim autobiografskim djelima, Gide je izrazio sukob i konačno pomirenje dvije strane svoje ličnosti (karakterizirane protestantskom strogošću i transgresivnom seksualnom avanturom). On je sugerisao da je strogo i moralističko obrazovanje pomoglo da se ovi aspekti razdvoje. Gideov rad se može posmatrati kao istraživanje slobode i osnaživanja suočenih s moralističkim i puritanskim ograničenjima. Radio je na postizanju intelektualnog poštenja. Kao samozvani pederast, koristio je svoje pisanje da istraži svoju borbu da bude potpuno svoj, uključujući posjedovanje svoje seksualne prirode, bez izdaje svojih vrijednosti. Njegovo političko djelovanje oblikovalo je isti etos. Iako je bio naklonjen komunizmu ranih 1930-ih, kao i mnogi intelektualci, nakon svog putovanja u SSSR 1936. podržao je antistaljinističku ljevicu; tokom 1940-ih pomaknuo se prema tradicionalnijim vrijednostima i odbacio komunizam kao ideju koja raskida s tradicijama kršćanske civilizacije.
1947. godine dobija Nobelovu nagradu za književnost.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rane godine
[uredi | uredi izvor]Gide je rođen u Parizu 22. novembra 1869. u protestantskoj porodici srednje klase. Njegov otac Jean Paul Guillaume Gide bio je profesor prava na Univerzitetu u Parizu; umro je 1880, kada je dječaku bilo jedanaest godina. Njegova majka je bila Juliette Maria Rondeaux. Ppolitički ekonomista Charles Gide mu je bio ujak. Njegova porodica po ocu vuče korijene iz Italije. Predak Gide sa preselio u Francusku i druge zemlje zapadne i sjeverne Evrope nakon što je prešao na protestantizam tokom 16. vijeka i suočio se sa progonom u katoličkoj Italiji.[2][3][4]
Gide je odrastao u izolovanim uslovima u Normandiji. Postao je plodan pisac u ranoj mladosti, objavljujući svoj prvi roman Les Cahiers d'André Walter, 1891, u dobi od dvadeset i jedne godine.
Godine 1893. i 1894. Gide je putovao po sjevernoj Africi. Tamo je razvio svoju privlačnost prema dječacima i omladini.[5]
Gide se sprijateljio sa irskim dramatičarem Oscar Wildeom u Parizu, gde je ovaj bio u egzilu. Godine 1895. njih dvojica su se upoznala u Alžiru. Wilde je imao utisak da je Gidea uveo u homoseksualnost, ali je Gide sam otkrio homoseksualnost.[6][7]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "new york time obituary". www.andregide.org. Arhivirano s originala, 6. 8. 2011. Pristupljeno 20. 3. 2018.
- ^ Wallace Fowlie, André Gide: His Life and Art, Macmillan (1965), p. 11
- ^ Pierre de Boisdeffre, Vie d'André Gide, 1869–1951: André Gide avant la fondation de la Nouvelle revue française (1869–1909), Hachette (1970), p. 29
- ^ Jean Delay, La jeunesse d'André Gide, Gallimard (1956), p. 55
- ^ If It Die: Autobiographical Memoir by André Gide (first edition 1920, Vintage Books, 1935, translated by Dorothy Bussy: "but when Ali – that was my little guide's name – led me up among the sandhills, in spite of the fatigue of walking in the sand, I followed him; we soon reached a kind of funnel or crater, the rim of which was just high enough to command the surrounding country...As soon as we got there, Ali flung the coat and rug down on the sloping sand; he flung himself down too, and stretched on his back...I was not such a simpleton as to misunderstand his invitation"..."I seized the hand he held out to me and tumbled him on to the ground." [p. 251]
- ^ Out of the past, Gay and Lesbian History from 1869 to the present (Miller 1995:87)
- ^ If It Die: Autobiographical Memoir by André Gide (first edition 1920) (Vintage Books, 1935, translated by Dorothy Bussy: "I should say that if Wilde had begun to discover the secrets of his life to me, he knew nothing as yet of mine; I had taken care to give him no hint of them, either by deed or word....No doubt, since my adventure at Sousse, there was not much left for the Adversary to do to complete his victory over me; but Wilde did not know this, nor that I was vanquished beforehand or, if you will...that I had already triumphed in my imagination and my thoughts over all my scruples." [p. 286])
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]
Normativna kontrola  |
|
|---|