Aškalije i balkanski Egipćani
Aškalije (srpski: Ашкалије ), takođe Haškalije (srpski: Хашкалије), i balkanski Egipćani (srpski: Балкански Египћани; albanski: Komuniteti i Egjiptianëve të Ballkanit ; makedonski: Ѓупци ) su etničke kulturne manjine koje govore albanski (priznate zajednice), međusobno nepovezane, koje uglavnom naseljavaju Kosovo, a u slučaju balkanskih Egipćana i Albaniju. Zbog nedostatka studija, zajednice na Kosovu se često grupišu na osnovu njihove boje kože. Prije rata na Kosovu 1999. godine, Aškalije su se registrovale kao Albanci.[1]
Tokom Kosovskog rata, kosovski Aškalije su raseljene kao izbjeglice u Albaniju, Srbiju i Makedoniju i čitavu Zapadnu Evropu, poput Njemačke i Francuske. Aškalijski identitet nastao je 1999. godine, jer su pokušavali da pokažu svoj proalbanski stav i da se razlikuju od Roma.[2]
Prvi dolazak balkanskih Egipćana bio je tokom željeznog doba, u vrijeme vladavine Setija I i Ramzesa II, koji su uvozili gvožđe na Balkan. Prema Herodotovim tekstovima, tokom antičkog perioda, među Grcima i drugim balkanskim stanovništvom, u njihovom susjedstvu su živjeli ljudi egipatskog porijekla. Štaviše, na Balkanu su sačuvani neki hramovi boginje Izide, a najpoznatiji su oni u modernom Ohridu i Bitolju.[3]
Njihovo prisustvo na Balkanu spominje se kroz antiku i srednji vijek. Smatra se da je spominjanje imena mjesta (Agѹpovy klѣti, Agupovy klěti ) iz 14. vijeka u Rilskoj povelji Ivana Aleksandra Bugarskog povezano sa balkanskim Egipćanima prema nekim autorima, kao što je Konstantin Josef Jireček.[4][5]
Aškalije tvrde da su nastali u Perziji, sadašnjem Iranu, u 4. vijeku prije nove ere ( Aškal, Gilan, Iran). Postoje i druge teorije o Aškalijama koje dolaze iz Turske, iz sela koje se zove Aškale (Okrug Erzurum u Turskoj), ili su možda migrirali prije milenijuma iz grada Aškalona (Izrael).
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Valeriu Nicolae; Hannah Slavik (2007). Roma Diplomacy. IDEA. ISBN 978-1-932716-33-7.
- ^ Elsie, Robert (15. 11. 2010). Historical Dictionary of Kosovo. Scarecrow Press. ISBN 9780810874831 – preko Google Books.
- ^ "History of the Balkan Egyptians". Council of Europe. Arhivirano s originala, 31. 12. 1999.
- ^ Даскалова, Ангелина; Мария Райкова (2005). Грамоти на българските царе (jezik: bugarski). София: Академично издателство "Марин Дринов". str. 57.
- ^ Trubeta, Sevasti (mart 2005). "Balkan Egyptians and Gypsy/Roma Discourse" (PDF). Nationalities Papers. 33 (1): 71–95. doi:10.1080/00905990500053788.
- ^ "Archived copy". Arhivirano s originala, 9. 1. 2016. Pristupljeno 26. 12. 2015.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
- ^ Abedin Toplica: "Flamuri Kombëtar i Ashkalive / Zastava Aškalija / The National Flag", Ashkali Horizonti, nr. 2, 2003 www.ashkali.org.yu "The flag is red with a black rising eagle in front of a green disk.