Vitelije

Vitelije (Aulije Vitelije Germanik August; 24. septembar 15 – 22. decembar 69) bio je rimski car od 16. aprila do 22. decembra 69. Bio je treći rimski car tokom Godine četiri cara. Njegov dolazak na rimsko prijestolje je bio osporavan od strane legija koje su bile stacionirane u istočnim provincijama. Zbog toga je uslijedio rat u kojem je Vitelije poražen u bici kod Bedrijacijuma u sjevernoj Italiji. Kada je shvatio da je izgubio, Vitelije se odrekao prijestolja u korist Vespazijana, ali je ubijen u Rimu od strane Vespazijanovih vojnika 22. decembra 69. godine.

Vitelije
Car Rimskog carstva
Vladavina	16. april 69. - 22. decembar 69.
Prethodnik	Oton
Nasljednik	Vespazijan
Supružnik	Galerija Fundanija
Otac	Lucije Vitelije Stariji
Majka	Sekstilija
Rođenje	24. septembar 15. Rim, Rimsko carstvo
Smrt	22. decembar 69. (u 54. godini) Rim, Rimsko carstvo

Slika o Viteliju u historijskim izvorima

Po sačuvanim historijskim izvorima, a to se naročito odnosi na Svetonija, slika o Viteliju je nepovoljna. Jedan od razloga je mogao biti to što je Svetonijev otac bio oficir u vojsci koja se borila na strani Otona protiv Vitelija.

Uspon, vladavina, smrt

Vitelije je bio sin Lucija Vitelija koji je bio konzul i upravnik Sirije pod carem Tiberijem. Vitelijev istoimeni sin postao je konzul 48. godine, a nešto kasnije bio je upravnik Afrike. Krajem 68. godine, Galba mu je dodijelio komandu nad Donjom Germanijom, i Vitelije je naročitu popularnost stekao među vojnicima zahvaljujući svojoj darežljivosti.

Vitelije nije bio naročito ambiciozan, već lijeni oportunista; uživao je u jelu i piću. Svoj uspon na prijesto je dugovao dvojici komandanata legija na Rajni, koji su stajali na čelu pobunjenih legija, i koji su u njemu našli idealnog pretedenta na carsku funkciju. Tako je Vitelije u Kelnu izvikan za cara. U stvarnosti, Vitelije nikada nije prihvaćen za cara u čitavom rimskom svijetu, iako je Senat u Rimu prihvatio njegov izbor. Kada je Vitelije stigao sa vojskom u Italiju i Rim, prijestonica je postala poprište krvoprolića i masakra. Ubrzo je postalo poznato da su vojske iz Dalmacije i Ilirika proglasile za cara Vespazijana. Očekujući dolazak Vespazijanove vojske, Vitelije je pokušao da se sporazumi sa novim pretedentom, ali mu to nisu dozvolili pretorijanci. Ubrzo je Vitelije bio ubijen u nemirima.

Vanjski linkovi

• Život Vitelijev (po Svetoniju, na latinskom i u engleskom prevodu.)