Bik (sazviježđe)

Bik (lat: Taurus) jedno je od sazviježđa zodijaka. Jedna od najvećih konstelacija sjeverne polulopte vidljiva za vrijeme zime, pozicionirana između Ovna i Blizanaca na istoku, Perzeja i Kočijaša na sjeveru, Oriona na jugoistoku i Eridana i Kita na jugozapadu.[1][2]

Bik (lat.: Taurus)
Taurus
klikni za veću sliku
SkraćenicaTau
GenitivTauri
SimboliziraBika
Rektascenzija4 h
Deklinacija15°
Površina797 kv. stepen. (rang: 17.)
Broj zvijezda
sjajnijih od m = 3
4
Najsjajnija zvijezdaAldebaran (α Tau)
(Priv. mag. 0.9)
Meteorski pljuskovi
Susjedna sazviježđa
Vidljivo u rasponu geografskih širina: 90° i −65°
U najboljem položaju za posmatranje u 21h u mjesecu januaru.

Važniji objekti

uredi

Zvijezde

uredi

Aldebaran (α Tauri) je najsjajnija zvijezda sa prividnim sjajem od 0.85 magnitude. Zvijezda je narandžasti narandžasti poddiv, tj zvijezda koja se tek pomakla sa glavnog niza. Aldebaran se nalazi oko 65 sg od nas. Druga zvijezda po sjajnosti je div B klase Elnat (β Tauri), s prividnim sjajem od 1.65.

Iza Aldebarana se nalaze Hijade, najbliži uočljivi otvoreni skup. Zvijezde su poredane u oblik slova "V" i čine bikovu glavu.

Sazviježđe bika najpoznatije je u otvorenom skupu Plejade ili Vlašići. To je mladi otvoreni skup, udaljen tek 450 ly od nas. Golim okom je moguće vidjeti 7 najsjajnijih zvijezda u njemu koje često nose naziv i Sedam sestara. Skup je predivan prizor u dvogledu ili manjem teleskopu.

Zvijezda HL Tau ima prvi otkriveni planetni sistem koji je još u fazi nastanka.[3]

Objekti dubokog neba

uredi

Rakova maglina, objekt vidljiv samo u teleskopu, je ostatak supernove. Maglina se nalazi sjeverozapadno od zvijezde ζ Bika. Eksplozija supernove dogodila se 4. jula 1054. godine i bila je dovoljno sjajna da se vidi po danu pune tri sedmice. Supernova je golim okom bila vidljiva 653 dana.[1]

Mitologija

uredi

Michael Rappenglück sa Univerziteta u Minhenu vjeruje da je Bik predstavljen na pećinskim slikama Dvorane bikova u pećinama u Lascaux-u (datirano ugrubo na 15 000. p. n. e.).

 
Sazviježđe Bik, po al-Sufiju, perzijskom astronomu, iz njegove knjige Knjiga utvrđenih zvijezda

Reference

uredi
  1. ^ a b Sazviježđe Bik iz Constellation Guide. Privatna stranica za astronome amatere učitano 12.04.2014 (en)
  2. ^ Bik iz arhiva astronomije u Arhivirano 19. 1. 2014. na Wayback Machine Minhenu Njemačka učitano 12.04.2014 (de)
  3. ^ [email protected]. "Revolutionary ALMA Image Reveals Planetary Genesis". www.eso.org (jezik: engleski). Pristupljeno 8. 6. 2021.

Vanjski linkovi

uredi