1969.
godina
(Preusmjereno sa 1969)
Godine:
◄◄ | ◄ | 1965. | 1966. | 1967. | 1968. | 1969. | 1970. | 1971. | 1972. | 1973. | ► | ►► |
Decenije:
◄ | 1930-e | 1940-e | 1950-e | 1960-e | 1970-e | 1980-e | 1990-e | ► |
Vijekovi: |
1969. (MCMLXIX) je uobičajena godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom kalendaru, 1969. godina Common Ere (CE) i Anno Domini (AD), 969. godina 2. milenija, 69. godina 20. stoljeća, i 10. i posljednja godina decenije 1960-ih.
Gregorijanski kalendar | 1969 MCMLXIX |
Ab Urbe condita | 2722 |
Asirski kalendar | 6719 |
Bahá'í kalendar | 125–126 |
Bengalski kalendar | 1376 |
Berberski kalendar | 2919 |
Budistički kalendar | 2513 |
Burmanski kalendar | 1331 |
Bizantijski kalendar | 7477–7478 |
Kineski kalendar | 戊申年 (Zemljani Majmun) 4665 ili 4605 — do — 己酉年 (Zemljani Pijetao) 4666 ili 4606 |
Koptski kalendar | 1685–1686 |
Diskordijanski kalendar | 3135 |
Etiopijski kalendar | 1961–1962 |
Hebrejski kalendar | 5729–5730 |
Hinduski kalendari | |
- Vikram Samvat | 2025–2026 |
- Šaka Samvat | 1891–1892 |
- Kali Juga | 5070–5071 |
Holocenski kalendar | 11969 |
Igbo kalendar | 969–970 |
Iranski kalendar | 1347–1348 |
Islamski kalendar | 1388–1389 |
Džuče kalendar | 58 |
Julijanski kalendar | Gregorijanski minus 13 dana |
Korejski kalendar | 4302 |
Minguo kalendar | Tajvan 58 民國58年 |
Tajlandski solarni kalendar | 2512 |
Događaji
urediJanuar
uredi- Zenit “crnog vala” u Jugoslavenskom filmu: Želimir Žilnik s Ranim radovima osvaja Grand prix u Zapadnom Berlinu.
- Veljko Bulajić počinje sa snimanjem filma Bitka na Neretvi.
- 15. januar – SSSR lansira Sojuz 5
- 19. januar – Student Jan Palach spalio se na praškom trgu Venceslas protestirajući protiv invazije Sovjetskog Saveza na Čehoslovačku 1968.
- 20. januar – Richard Nixon zamjenjuje Lyndona Johnsona na mjestu predsjednika Sjedinjenih Američkih Država
Februar
uredi- 27. februar – Počelo 9. svjetsko prvenstvo u biatlonu u muškoj konkurenciji, u poljskom gradu Zakopane;
Mart
uredi- 3. februar – Yasser Arafat imenovan vođom Narodnog fronta za oslobođenje Palestine (PLO) na Palestinskom nacionalnom kongresu u Kairu i preuzeo komandu sljedećeg dana.
- 2. mart – Prvi testni let putničkog mlažnjaka Konkord u francuskom Toulouseu.
- 2. mart – Sovjetska i Kineska vojska sukobile se na granici kod punkta na rijeci Usuri.
- 3. mart – Program "Apollo": NASA lansira Apollo 9 povodom testiranja lunarnog modula Apollo.
- 10. mart – James Earl Ray se izjašnjava krivim za atentat na Martina Lutera Kinga Juniora u Memphisu, Tennessee Ray je kasnije opozvao svoj iskaz.
- 13. mart – Program "Apollo": Apollo 9 vraća se na Zemlju nakon testiranja lunarnog modula Apollo.
- 17. mart – Golda Meir, (rođena u Kijevu, Ukrajina), postaje premijerka Izraela.
April
uredi- 4. april – Dr. Denton Kuli, u Houstonu obavio prvu operaciju ugrađivanja vještačkog srca u ljudski organizam. Prvi pacijent s ugrađenim vještačkim srcem živio je samo četiri dana.
Maj
uredi- 16. maj – Program "Venera": Venera 5, Sovjetska svemirska sonda, slijeće na Veneru.
- 17. maj – Program "Venera": Sovjetska Venera 6 počinje silaziti u atmosferu Venere, odašiljajući atmosferske podatke dok nije smrvljena pod pritiskom.
- 18. maj – Program "Apollo": lansiran umjetni satelit Apollo 10.
- 22. maj – Program "Apollo": lunarni modul Apolla 10 leti u krugu od 15.400 m od površine Mjeseca.
- 26. maj – Program "Apollo": Apollo 10 se vraća na Zemlju nakon usjpešnog osmodnevnog testa svih komponenti neophodnih za predstojeće slijetanje prvog čovjeka na Mjesec.
Juni
uredi- 27. juni – Stounvolska pobuna označila početak modernog pokreta za prava homoseksualaca u SAD-u.
Juli
uredi- 7. juli – Francuski jezik izjednačen s engleskim jezikom u kanadskoj vladi.
- 14. juli – Nogometni rat: Nakon što je El Salvador porazio Honduras u fudbalskoj utakmici, izbijaju nemiri u Hondurasu upereni protiv Salvadorskih radnika emigranata. Od 300.000 radnika deseci hiljada izbačeni su iz Hondurasa, što je uzrokovalo kratku invaziju Salvadora na Honduras. OAS je posredovao u primirju koje je potpisano 18. jula i stupilo na snagu 20. jula.
- 20. juli – Program "Apollo": Neil Armstrong i Buzz Aldrin slijeću na Mjesec. Apollo 11 uzletio s Mjeseca 16. jula i vratio se na Zemlju 24. jula.
- 25. juli – Vijetnamski rat: američki predsjednik Richard Nixon proglašava Niksonovu doktrinu izjavljujući da SAD odsad očekuju da se američki saveznici u Aziji sami brinu za svoju vojnu odbranu.
- 30. juli – Vijetnamski rat: Američki predsjednik Richard Nixon je u neplaniranoj posjeti u Južnom Vijetnamu gdje se susreće sa predsjednikom Nguyen Van Thieuem i američkim vojnim zapovjednicima.
August
uredi- 4. august – Vijetnamski rat: američki predstavnik Henry Kissinger i sjeverno vijetnamski predstavnik Xuan Thuy počinju tajne mirovne pregovore u apartmanu fransuskog posrednika Jean Sainteny-ja u Parizu. Pregovori će se okončati neuspješno.
- 5. august – Program "Mariner": Mariner 7 u do tad najbližem letu pored Marsa (3 524 km).
- 12. august – Irski premijer Jack Lynch, drži govor u kome traži od Britanske Vlade da pošalje mirvnu misiju UN-a u Sjevernu Irsku.
- 13. august – Ozbiljni pogranični sukobi između Sovjetskog Saveza i Narodne Republike Kine.
- 14. august – Britanske trupe poslane u Sjevernu Irsku.
- 15. august – Muzički festival Woodstock otvoren u saveznoj američkoj državi New York, traje tri dana i na festivalu nastupaju neki od najpopularnijih rok muzičara doba.
- 17. august – Camille, uragan kategorije 5 devastira obalu Mississippija, ubijajući 248 ljudi i ostavljajući štetu od 1,5 milijardi američkih dolara (u vrijednost dolara iz 1969).
Septembar
uredi- 1. septembar – Muammar el-Gaddafi dolazi do političke moći nakon državnog udara u Libiji.
- 2. septembar – Prvi bankomat instaliran u Rockville Centru) u New Yorku.
- 22. septembar – 25. septembar – Islamska konferencija u Rabatu, Maroko, sazvana nakon požara u džamiji Al-Aksa, osudila izraelsku okupaciju Jerusalema.
Oktobar
uredi- 15. oktobar – Vijetnamski rat: Stotine hiljada ljudi se okuplja širom Sjedinjenih Američkih Država u antiratnim demonstracijama.
- 27. oktobar – Katastrofalni zemljotres u Banjoj Luci, koji je u potpunosti promijenio lice grada.
Novembar
uredi- 12. novembar – Ruski pisac Aleksandar Solženicin izbačen iz Saveza sovjetskih pisaca zbog žestokih kritika na račun staljinizma u romanu U prvom krugu.
- 14. novembar – NASA lansirala Apollo 12, drugu misiju na Mjesec predvođenu ljudskom posadom.
- 19. novembar – Pelé postigao svoj 1000. gol na fudbalskoj utakmici protiv tima "Vasko de Gama" na Marakani u Rio de Ženeiru.
- 19. novembar – Astronauti Apolla 12 Charles Conrad i Alan Bean spustili se u Oceanus Procellarum ("Okean oluja") te time postali treći i četvrti čovjek na Mjesecu.
- 21. novembar – Kreiran ARPANET, prethodnik interneta.
- 25. novembar – Član grupe "Beatles" John Lennon vratio titulu Reda Britanske imperije koju mu je 1965. dodijelila kraljica Elizabeta II, u znak protesta zbog podrške Velike Britanije agresiji SAD u Vijetnamu i britanske politike u nigerijskoj pokrajini Biafri.
Decembar
urediRođeni
urediJanuar
uredi- 1. januar – Verne Troyer, američki glumac
- 3. januar – Michael Schumacher, njemački vozač Formule 1
- 5. januar
- Marilyn Manson, američki muzičar
- Petra Behle, njemačka biatlonka
- 8. januar – Valentina Cerbe-Nesina, ukrajinska biatlonka.
- 13. januar – Stephen Hendry, škotski snukeraš, sedmostruki svjetski prvak
- 23. januar – Ileana Ianoşiu-Hangan, rumunska biatlonka i nordijska skijašica-trkačica
Februar
uredi- 6. februar – Massimo Busacca, švicarski nogometni sudija
- 11. februar – Jennifer Aniston, američka glumica, režiserka i filmska filmska producentica
- 20. februar
- Siniša Mihajlović, jugoslavenski i srbijanski nogometaš i trener
- Danis Tanović, bosanskohercegovački režiser
Mart
uredi- 1. mart – Javier Bardem, španski glumac
- 10. mart – Radovan Stanković, ratni zločinac
- 17. mart – Kim Yong-woon, južnokorejski olimpijski biatlonac
- 21. mart – Mladen Grujić, jugoslavenski biatlonac, bosanskohercegovačkog porijekla.
April
uredi- 1. april – Kristina Sabasteanski, američka biatlonka.
- 6. april – Suvad Katana, bosanskohercegovački nogometaš
- 13. april – Ieva Cederštrēma-Volfa, latvijska biatlonka
- 22. april – Dion Dublin, engleski nogometaš
- 25. april – Renée Zellweger, američka glumica
Maj
uredi- 10. maj – Olivier Marteel, belgijski snukerski sudija
- 11. maj – Kyōji Suga, japanski biatlonac
- 16. maj
- David Boreanaz, američki glumac, producent i režiser
- Hildegunn Fossen-Mikkelsplass, norveška biatlonka
- 31. maj – Tony Cetinski, hrvatski muzičar i pjevač
Juni
uredi- 1. juni – Husein Oručević, bosanskohercegovački novinar, sociolog i aktivist
- 11. juni – Shūichi Sekiya, japanski biatlonac
- 14. juni – Steffi Graf, njemačka teniserka
- 15. juni
- Oliver Kahn, njemački nogometaš
- Cédric Pioline, francuski teniser
- 18. juni – Anna Hermansson, švedska biatlonka
Juli
uredi- 5. juli – Eduardo Riedel, brazilski političar
- 6. juli – Dino Mustafić, bosanskohercegovački režiser
- 8. juli – Eva Háková, čehoslovačka i češka biatlonka
- 14. juli – Jaroslav Sakala, češki skijaš-skakač
- 24. juli – Jennifer Lopez, američka pjevačica i glumica
- 27. juli – Wang Jinfen, kineska biatlonka i nordijska skijašica-trkačica.
August
uredi- 14. august – Nadežda Aleksijeva, bugarska biatlonka
- 18. august – Edward Norton, američki glumac, scenarist, režiser, producent i aktivist
- 19. august
- Matthew Perry, kanadsko-američki glumac
- Adina Țuțulan-Șotropa, rumunska biatlonka i nordijska skijašica-trkačica
- 29. august – Gillian Hamilton, kanadska biatlonka
Septembar
uredi- 3. septembar – Senad Brkić, bosanskohercegovački nogometaš
- 12. septembar – Dmitrij Pantov, kazaški biatlonac.
- 14. septembar – Bong Joon-ho, južnokorejski filmski režiser i scenarist
- 17. septembar – Keith Flint, britanski muzičar, član grupe The Prodigy
- 20. septembar – Stefan Horngacher, austrijski skijaš-skakač
- 29. septembar – Valerij Ivanov, kazaški biatlonac
Oktobar
uredi- 8. oktobar – Željko Bogut, bosanskohercegovački šahist
- 15. oktobar – Hong Byung-sik, južnokorejski olimpijski biatlonac
- 19. oktobar – Lucrécia Paco, mozambička glumica
- 30. oktobar – Shin Young-sun, južnokorejski olimpijski biatlonac
Novembar
uredi- 16. novembar – Ivana Banfić, hrvatska pop pjevačica
- 17. novembar – Olga Kozlova, sovjetska i ruska biatlonka
- 22. novembar – Jiřina Pelcová, čehoslovačka i češka biatlonka
- 23. novembar – Tuija Sikiö finska biatlonka.
Decembar
uredi- 3. decembar – Halvard Hanevold, norveški biatlonac
- 4. decembar – Jay-Z, američki reper
- 11. decembar – Viswanathan Anand, indijski velemajstor i bivši svjetski prvak u šahu
- 22. decembar – Myriam Bédard, kanadska biatlonka
- 28. decembar – Linus Torvalds, kreator Linux kernela
- 30. decembar – Jay Kay, frontman benda Jamiroquai
Umrli
uredi- 2. februar – Boris Karloff, britanski glumac
- 26. februar – Karl Jaspers, njemački filozof i psihijatar
- 28. mart – Dwight D. Eisenhower, američki general, političar i predsjednik SAD-a
- 14. juni – Salvatore Quasimodo, italijanski pjesnik i prevoditelj
- 5. juli – Walter Gropius, njemački arhitekt i osnivač Bauhaus-a
- 14. august – Sigrid Gurie, norveško-američka glumica
- 2. septembar – Ho Ši Min, vijetnamski državnik
- 3. novembar – Wilhelm Reich, austrijski psihijatar