WHL0137-LS
| Зорка | |||
|---|---|---|---|
| Назіральныя даныя (Эпоха J2000.0) |
|||
| Адлегласць | чырвонае зрушэнне (z) 6,2 ± 0,1 | ||
| Фізічныя характарыстыкі | |||
| Маса | 50—100 M☉ | ||
| Тэмпература | >20000 K | ||
|
|||
WHL0137-LS, таксама вядомая пад назвай Эарэндэл (стар.-англ.: Earendel) — зорка, выяўленая тэлескопам Хабл пры дапамозе гравітацыйнага лінзіравання скопішча галактык WHL0137-08. Па стане на канец сакавіка 2022 года з’яўляецца найбольш аддаленай ад Зямлі са ўсіх вядомых зорак. Яе чырвонае зрушэнне складае 6,2 ± 0,1. Святло ад зоркі было выпушчана праз 900 млн гадоў пасля Вялікага выбуху і ішло да Зямлі 12,9 млрд гадоў[1][2][3][4][5][6][7][8]. Паводле прадстаўнікоў НАСА, пацверджанне і спектральная класіфікацыя зоркі чакаецца пасля назіранняў з новага касмічнага тэлескопа «Джэймс Уэб»[1].
Зорка атрымала неафіцыйную назву Эарэндэл (стар.-англ.: Earendel, што ў перакладзе азначае — «Ранішняя зорка» або «Узыходзячае святло»[1][8]). Эарэндзіль — імя паўэльфа ў легендарыуме англійскага пісьменніка Дж. Р. Р. Толкіна. Паводле «Сільмарыліяна», дзе найбольш падрабязна апавядаецца гісторыя персанажа, Эарэндзіль на сваім караблі з чароўным Сільмарылем на борце адправіўся ў падарожжа па нябесных прасторах, стаўшы найярчэйшай зоркай Міжзем’я. Астраном НАСА Мішэль Талер пацвердзіў, што падабенства назвы зоркі і імені персанажа Толкіна з’яўляецца наўмысным[9]. Бацькоўская галактыка зоркі, WHL0137-zD1, атрымала назву «Арка ўсходу» (англ.: Sunrise Arc), бо з-за гравітацыйнага лінзіравання яе святло было скрыўлена ў форме доўгага паўмесяца[10].
Зноскі
- ↑ а б в Welch, Brian; et al. (30 March 2022). "A highly magnified star at redshift 6.2" (PDF). Nature. 603: 815-818. doi:10.1038/s41586-022-04449-y. Праверана 30 March 2022.
- ↑ Record Broken: Hubble Spots Farthest Star Ever Seen. NASA (30 сакавіка 2022). Праверана 30 March 2022.
- ↑ Staff. Record Broken: Hubble Spots Farthest Star Ever Seen. Space Telescope Science Institute (30 сакавіка 2022). Праверана 30 March 2022.
- ↑ Chang, Kenneth. Hubble Space Telescope Spots Oldest and Farthest Star Known - Its light twinkled some 900 million years after the Big Bang, astronomers say.. The New York Times (30 сакавіка 2022). Праверана 30 March 2022.
- ↑ Letzter, Rafi (30 March 2022). "Meet Earendel, the most distant star ever detected - The star, imaged by the Hubble telescope, shone just 900 million years after the Big Bang". The Verge. Праверана 30 March 2022.
- ↑ Starr, Michelle. The Most Distant Single Star Was Just Detected, as Ancient as The Cosmic Dawn. ScienceAlert (30 сакавіка 2022). Праверана 30 March 2022.
- ↑ Timmer, John. Hubble picks up the most distant star yet observed - Gravitational lensing has amplified the light of what may be a single star.. Ars Technica (30 сакавіка 2022). Праверана 30 March 2022.
- ↑ а б Parks, Jake. Hubble spots the farthest star ever seen - At the risk of sounding like a broken record, NASA’s Hubble Space Telescope has broken another record.. Astronomy (30 сакавіка 2022). Праверана 30 March 2022.
- ↑ Gohd, Chelsea.. Meet Earendel: Hubble telescope's distant star discovery gets a Tolkien-inspired name (англ.). Space.com (31 сакавіка 2022). Архівавана з першакрыніцы 31 сакавіка 2021.
- ↑ Rennert, David.. Hubble-Teleskop erspähte den mit Abstand fernsten Stern (ням.). Der Standard (31 сакавіка 2022).