Федэрыка Цукары

Федэрыка Цукары
італ.: Federico Zuccari італ.: Federico Zuccaro
Дата нараджэння	1539[…] ці 1541
Месца нараджэння	Сант'Анджэла-ін-Вада, правінцыя Пезара-э-Урбіна, Марке, Папская вобласць
Дата смерці	20 ліпеня 1609(1609-07-20)[…]
Месца смерці	Анкона, правінцыя Анкона, Марке, Папская вобласць
Грамадзянства	Італія
Бацька	Атавіяна Цукары[d]
Род дзейнасці	мастак, архітэктар, рысавальнік, тэарэтык мастацтва, дызайнер, дзеяч выяўленчага мастацтва, дзеяч мастацтваў
Жанр	партрэт
Мастацкі кірунак	Адраджэнне і маньерызм
Уплыў	Тадэа Цукары і Джорджа Вазары
Член у	Акадэмія Святога Лукі Акадэмія прыгожых мастацтваў[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Федэрыка Цукары (італ.: Federico Zuccari, 1542 г. Сант’Анджэла-ін-Вада — 20 ліпеня 1609, Анкона) — італьянскі мастак эпохі маньерызму і тэарэтык мастацтва.

Жыццё і творчасць

Федэрыка быў малодшым братам і вучнем мастака Тадэа Цукары; ён дапамагаў Тадэа пры выкананні заказаў для Ватыкана, на Віле Фарнезэ ў Капрароле і інш. Разам з братам працаваў над заказамі для сямей Арсіні, Фарнезэ, у тым ліку для Папы Паўла III Фарнезэ.

У 1561—1565 гадах жыў і працаваў у Венета і ў Фларэнцыі. Федэрыка быў запрошаны вялікім герцагам Тасканскім Козіма I Медычы ў Фларэнцыю з тым, каб скончыць пачаты Джорджа Вазары роспіс купала сабора Санта-Марыя-дэль-Ф’ёрэ. Пазней па замове Папы Грыгорыя XIII распісваў ватыканскую капэлу Пааліна. У 1574 годзе, асцерагаючыся за сваё жыццё з-за пагрозы помсты, Ф. Цукары бег з Італіі ў Лондан. Наступныя 6 гадоў мастак жыў у Англіі і служыў партрэтыстам пры каралеўскім двары. Найбольш вядомыя яго працы гэтага перыяду — партрэты каралеў Лізаветы I і Марыі Сцюарт.

У 1580 годзе Цукары прыехаў у Венецыю, дзе напісаў для Палаца дожаў палатно «Прыніжэнне Барбаросы». У той жа час Папа Грыгорый XIII настойваў на яго вяртанні ў Рым, дзе мастаку трэба было скончыць капэлу Пааліна, што Цукары і выканаў. У 1586 годзе Ф. Цукары атрымаў запрашэнне ад іспанскага караля Філіпа II і прыехаў у Мадрыд. Тут ён удзельнічаў ва ўпрыгожванні Эскарыяла (пісаў алтарныя карціны і фрэскі).

Вярнуўшыся ў Рым, Ф. Цукары заснаваў у 1598 годзе Акадэмію дзі Сан-Лука і стаў яе першым прэзідэнтам. Цукары быў галоўным праціўнікам прыёму Караваджа ў Акадэмію Святога Лукі нягледзячы на рэкамендацыі, дадзеныя Джентылескі, Граматыка, Праспера Арсі. Ён лічыў, што эфекты жывапісу Караваджа былі толькі следствам экстравагантнага характару, а поспехам яго карціны абавязаны толькі сваім «адценнем навізны» непрызнанага пры жыцці вялікага мастака, якую высока цанілі багатыя заступнікі. У 1605—1607 гадах мастак працаваў у Турыне для Карла Эмануіла I, кіраўніка Савоі. У Савой выйшла ў свет яго тэарэтычная праца аб мастацтве Idea dei scultori, pittori ed architetti, прасякнутая філасофіяй неаплатанізму. Згодна З Ф. Цукары, мастацкае натхненне і фантазія з’яўляюцца чароўным дарамі, якія дазваляюць майстру тварыць. Працэс жа такога творчасці падобны са стварэннем сіламі прыроды. І паколькі мастак здольны ствараць часам дзіўныя, цудоўныя творы, ён гэтым ўступае ў канфлікт з самой прыродай.

Сачыненні

• L’home Idea de’scultori, pittori e architetti. Turin 1607.

Літаратура

• Acidini Luchinat, Christina: Taddeo e Federico Zuccari, fratelli pittori del cinquecento. Mailand 1999.