Фаянс

Фаянс
Названа ад	Фаэнца
Дата пачатку	XVI стагоддзе
Матэрыял	гліна і паліва
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Фаянс de Luneville

Фаянс (фр.: faience, ад назвы італьянскага горада Фаэнца, дзе вырабляўся фаянс), керамічныя вырабы (абліцавальныя пліткі, архітэктурныя дэталі, посуд, рукамыйніцы, унітазы і інш.), якія маюць шчыльны мелкасітавы чарапок (звычайна белы), пакрытыя празрыстай ці глухой (непразрыстай) глазурай. Для вырабу фаянсу ўжываюцца тыя ж матэрыялы, што і для вытворчасці фарфору (змяняецца толькі суадносіны кампанентаў), і падобная тэхналогія (адрозненні ў рэжыме абпалу). Вышэйшым сортам фаянсу лічыцца Апак.

У асноўным складаецца з SiO2, Al2O3 i K2O.

Гісторыя фаянсу

Лічаць, што фаянс з’явіўся ў Паўночнай Афрыцы ў Старажытным Егіпце. Там цанілі блакітныя і сінія напаўкаштоўныя камяні. Попыт на іх выклікаў з’яўленне танных замяняльнікаў з абпаленай керамікі, пакрытай непразрыстым блакітнымі паліваннямі. Са Старажытнага Егіпта рамяство выпрацоўкі фаянсу распаўсюдзілася ў Вавілон, Малую і Пярэднюю Азію, Персію.

У Персіі ўзнік свой спосаб дэкарыравання керамікі — роспіс люстэркам залацістых адценняў. Паводле легенды, Каран забараняў мусульманам выкарыстанне залатога пасуду, але вельмі хацелася. Танным і незабароненым замяняльнікам стаў фаянс, пакрыты залацістым люстэркам. Керамічныя вырабы з фаянсу распаўсюдзіліся па ўсім мусульманскім рэгіёне ад Індыі да маўрытанскай Іспаніі. Фаянсавыя вырабы маўрытанскай Іспаніі капіравалі ў горадзе Фаэнца, ад якога пайшла сучасная назва гэтых вырабаў.

Еўрапейскі фаянс

Асаблівую вядомасць атрымалі іранскія вырабы з роспісам каляровымі эмалямі па крэмавай глазуры. У Еўропе фаянс пачалі выпускаць у сярэдзіне XVI стагоддзі ў Францыі, гэта былі вырабы са шматколернімі або сінімі кобальтавымі падглазурнымі роспісамі. У XVIII—XX стст. высокай якасці фаянсавыя вырабы выраблялі керамісты Англіі, Германіі, Расіі. Вызначыліся характэрныя рысы мастацкага фаянсу: мяккасць ліній, абагульненасць форм, разнастайнасць спосабаў упрыгожвання — роспісам, рэльефам, каляровымі глазурамі.

Гл. таксама

• Фарфор
• Маёліка
• Тэракота

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Фаянс